Prekursorami pedagogiki społecznej byli wybitni pedagodzy: Aleksander Kamiński, Helena Radlińska, Ryszard Wroczyński i Irena Leparczyk. Nauka wyodrębniła się z zagadnień pedagogiki ogólnej na samym początku XIX w. Nauka zajmuje się siłami oddziaływującymi na środowisko oraz aktywnością społeczną. Mówiąc o pedagogice społecznej mówi się środowiskach miejskich, regionalnych, wiejskich i podwórkowych.
Możne mówić o dwóch okresach rozwijania się pedagogiki społecznej. Pierwszy to okres wielorakich wpływów wypływających przede wszystkim ze stron nauk społecznych, rozwijających się również w tym okresie. Helena Radliska podaje kierunek w jakim zmierza pedagogika społeczna. W roku 1935 powstaje pierwsza praca poświęcona pedagogice społecznej pod tytułem "Stosunek wychowawczy do środowiska społecznego" autorką jest Helena Radlińska. Dziesięć lat później (1945) zostaje utworzona pierwsza Katedra Pedagogiczna na Uniwersytecie w Łodzi. Do roku1950 dokonuje się rozwój dlaczego dorobku pedagogiki społecznej.
W drugim okresie rozwoju od 1945 do 1989 pojawiają się nowe zdarzenia. W 1950 została zlikwidowana pedagogika społeczna. Cztery lata później zmarła Helena Radlińska. W roku 1957 utworzono Katedrę Pedagogiki Społecznej na Uniwersytecie Warszawskim. W 1961 reaktywowano Katedrę Pedagogiki Społecznej na Uniwersytecie w Łodzi. Głównym kierunkiem tego okresu była pedagogika środowiskowa.
Działami pedagogiki społecznej są: wychowanie pozaszkolne, oświata dorosłych, kształtowanie pomocnicze, praca kulturalno - oświatowa, rekreacja i związany z nią czas wolny, szkoła środowiskowa, edukacja równoległa, planowanie i organizacja środowiska wychowawczego, praca socjalna oraz praca opiekuńcza
Wraz z pedagogiką społeczną ściśle połączone są inne nauki: pedagogika ogólna, teoria wychowania, psychologia i psychologia społeczna, socjologia i socjologia wychowania, filozofia, polityka społeczna.
Helena Radlińska
Prekursorką pedagogiki społecznej była Helena Radliska. Urodziła się 2 maja 1889 roku. Żyła w rodzinie inteligenckiej w Warszawie w zaborze rosyjskim. W tym zaborze nie było edukacji polskiej. Rodzice Radlińskiej należeli do warszawskiej elity. Brat Ludwik Reichman został szanowanym profesorem bakteriologii. Piastował funkcję prezesa UNICEFu. Mężem Heleny Radlińskiej był wybitny profesor chirurgii. Do kręgu znajomych jej osób należeli ludzie bawiący się na salonach u jej rodziców, do tego towarzystwa należeli między innymi Maria Konopnicka, Henryk Sienkiewicz, Stanisław Reymont, Stefan Żeromski.
W roku 1893 zaczęła działalność na tajnych szkolnych kółkach. Rok 1897 przynosi egzamin rządowy na nauczyciela prywatnej szkoły. W tym samym roku pisze książkę.
Uczyła języka polskiego i historii, działała pielęgniarskim ruchu. Zajmowała się ożywioną działalnością w towarzystwach społecznych. W 1905 strajkowała w szkole. W 1906 roku jej męża zesłano na Syberię. Ona udała się za nim. On mąż jako chirurg pomagał tamtejszej ludności, dzięki czemu przeżyli. Po roku z pomocą innych uciekli. Przybyli do Krakowie, Radlińska rozpoczęła studia historyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim. Brała czynny udział w Drugim Kongresie Pedagogicznym we Lwowie. W roku 1919 uczestniczyła w nauczycielskim sejmie. Habilitowała się w 1925 roku. Dwa lata później została mianowana na profesora nadzwyczajnego z historii. W 1929 napisała "Książkę wśród ludzi" zawarła w niej podstawową wiedzę jak wypożyczać, gromadzić książki oraz jak zachęcić dzieci do pisania i czytania. W 1935 powstaje "Stosunek wychowania do środowiska społecznego" książka zawierające główne założenia pedagogiki społecznej według Heleny Radlińskiej. W 1937 pojawia się kolejna publikacja pod tytułem "Społeczne przyczyny powodzeń i niepowodzeń szkolnych" ukazuje w niej badania przeprowadzone w dwóch miastach w Polsce w robotniczych dzielnicach, w Łodzi - Widzew i w Warszawie - Wola. Zadawane przez Radlińską pytanie dotyczyło przyczyny niepowodzeń uczniów w szkole. Według niej przyczyny mogą być: endogenne, występujące w dziecku i egzogenne występujące w społeczeństwie.
Przykładowe zadawane przez Radlińską pytania dotyczyły: posiadanej odzieży, butów, książek. Posiadanej pracy przez rodziców oraz sytuacji mieszkaniowej. Wnioskiem z jej opracowanych wyników było, że dzieci upośledzonych i żyjących w środowiskach robotniczych jest podobna ilość co w innych społecznych warstwach. Z tą różnicą, że gorzej uczą się te dzieci, które mają złe warunki bytowe.
