Negocjując warunki swojej akcesji do Unii Europejskiej Polska prowadziła rozmowy ze stroną unijną w różnych obszarach tematycznych. Główne sektory to:

  • Finanse i budżet
  • Podatki
  • Praca
  • Rolnictwo
  • Ziemia i nieruchomości
  • Środowisko
  • Granice

Finanse i budżet

Wynegocjowano rekompensatę budżetowa w wysokości 443 min euro. Dodatkowo do Polski trafi także 10-proc. zaliczka z funduszy strukturalnych (ok. 860 mln euro). Na lata 2005- 2006budżet dostanie ponad 1 mld 063 mln euro (po cenach z 1999 r.). Ponieważ wypłata następuje po cenach bieżących, będzie to kwota o ok. 12 procent wyższa. Na lata: 2004-06 przewidziano również kwotę 280 mln euro na wydatki związane z tworzeniem systemu Schengen, do którego Polska ma wejść w roku 2007. W 2005 r. do Polski trafiło też ok. 6 procent zaliczki z funduszy strukturalnych ( kwota w przybliżeniu 516 mln euro).

Podatki

Stawka VAT na produkty rolnicze (nawozy, środki ochrony roślin itp.) do roku 2007 wynosić będzie - 3 proc. Do końca tego roku- 2007- VAT na gotowe mieszkania i usługi będzie wynosić 7 procent. Wynegocjowano również, że VAT na niektóre książki, a także czasopisma (specjalistyczne) wynosić będzie do końca roku 2007- 0 procent. Do 31 grudnia 2008 r. Polska ma czas na dojście do unijnego poziomu akcyzy na papierosy (64 euro na 1000 sztuk papierosów). Jest to poziom minimalny. Do roku 2005 obowiązywała w Polsce również zerowa stawka akcyzy na paliwa ekologiczne (są to paliwa z dodatkiem biokomponentów).

Praca

Podczas negocjacji ustanowiono możliwość zachowania przez kraje "starej" Unii okresów przejściowych w dostępie do ich rynków pracy obywateli nowych krajów UE. Okresy te mogły trwać od 2- do 7 lat. Niektóre państwa (Wielka Brytania, Irlandia oraz Szwecja) zrezygnowały w ogóle z ich wprowadzenia. Najdłużej chronić będą swoje rynki pracy Niemcy oraz Austriacy. Obecnie kolejne kraje: Finlandia, Hiszpania, Portugalia i Grecja otworzyły już swoje rynki pracy.

Rolnictwo

Ustanowiono różne limity produkcyjne, co miało wielkie znaczenie również dla polskiego przemysłu spożywczego. Na przykład na rok 2004 ustanowiono limit produkcji mleka: 8,964 mln ton, z czego 8,5 mln ton przypadać miało na sprzedaż hurtową. Na rok 2004 ustanowiono także maksymalny pułap dopłat bezpośrednich w relacji: 55 procent. W tym Unia -36 punktów procentowych, reszta środków miała pochodzić z budżetu narodowego. Na rok 2005 ustanowiono na produkcję mleka pułap identyczny w stosunku do roku 2004, natomiast w roku 2006 do tego limitu dopisano jeszcze dodatkowo kwotę rezerwową- 416 tyś. ton. W roku 2005 maksymalny pułap dopłat wyznaczono na 60 procent ( z czego udział UE-39 %). NA rok 2006 przewidziano dopłatę 65 procentową- w tym udział unijny- 42 %.

Ziemia i nieruchomości

Polska wynegocjowała okres przejściowy w tym dość newralgicznym segmencie polityki nie tylko gospodarczej. Obywatele Unii Europejskiej będą mogli kupować u nas ziemię rolną i leśną. Okres ten wyniesie 12 lat dla spółek kapitałowych. Dla rolników indywidualnych uzależniony jest od położenia ziem na terenie Polski. W związku z tym okres przejściowy obowiązuje trzy lata w Polsce wschodniej oraz siedem lat w Polsce zachodniej i północnej. W tym czasie rolnicy będą musieli dzierżawić ziemię, którą zamierzają kupić.

Środowisko

Dostosowywanie do wymogów ochrony środowiska w Unii Europejskiej jest bardzo kosztowną operacją, w związku z tym Polska wnosiła i wynegocjowała okresy przejściowe w tej ważnej dziedzinie. Między innymi- okres dostosowawczy na budowę oczyszczalni ścieków, w zależności od wielkości miasta do końca 2008, bądź 2015 roku; na zanieczyszczenie wody substancjami niebezpiecznymi - do 2007 roku; na zmniejszenie zawartości siarki w paliwach - do 2006 roku; na wymagania dotyczące ilości przetwarzanych opakowań - do 2007 roku; na zapobieganie i kontrola zanieczyszczeń 65 substancjami przez duże fabryki - do 2010 roku, jak również na ograniczenie emisji lotnych zanieczyszczeń powstałych przy magazynowaniu benzyny - do 2005 roku.

UE zgodziła się na to, by małe firmy działające w Specjalnych Strefach Ekonomicznych mogły korzystać z nielimitowanych ulg podatkowych do końca 2011 roku. (średnie - do 2010). Duże przedsiębiorstwa będą mogły otrzymywać ulgę podatkową, dopóki nie przekroczy ona progu 75 proc. wartości inwestycji, (jednakże jest to możliwe pod tylko warunkiem, że przedsiębiorstwa te zainwestowały przed rokiem 2000). Firmy motoryzacyjne otrzymały limit pomocy w wysokości 30 proc. inwestycji.

UE zgodziła się, by restrukturyzowane huty dostawały pomoc publiczną (nie większą jednak niż 3,38 mld zł), pod warunkiem że zmniejsza produkcję (o 901 tyś. łon) oraz zredukują zatrudnienie.

Granice

Polska już w roku 2007 wejdzie na pełnych prawach do systemu z Schengen. W związku z kosztownością całej operacji z tym związanej również w tej dziedzinie udało się polskiemu rządowi wynegocjować kwotę konieczną do przeprowadzenia wymaganych przez standardy unijne zmian m. in. na polskich granicach- głównie granicy wschodniej, która wraz z wejściem Polski do UE, stała się zewnętrzną granicą Wspólnoty. Kwotę tę wynegocjowano w Kopenhadze, a wynosiła ona 280 milionów euro. Korzystano ze środków pomocowych funduszu PHARE. W związku z wejściem Polski do strefy Schengen zobowiązaliśmy się wprowadzić wizy dla obywateli dla obywateli Ukrainy, Rosji oraz Białorusi( od 1 lipca 2003 roku).