Za główny warunek akceptacji polityki ekologicznej uważa się odpowiednio rozwinięty poziom świadomości ekologicznej. Poziom ten możliwy jest do osiągnięcia dzięki edukacji ekologicznej społeczeństwa. Edukacja ta umożliwia poprawne rozumienie przygotowywanych programów ekologicznych i aktywne w nich uczestnictwo społeczeństwa. Dalej kształtuje one pogląd na współzależności zachodzące pomiędzy przyrodą społeczeństwem oraz człowiekiem. Ponadto jasno ukazuje jak bardzo człowiek zależny jest od swojego środowiska oraz w jaki sposób kształtuje on swój społeczny wkład w całokształt zmian dokonujących się taczającej go naturze. Zwykle niestety są to zmiany negatywne nawet destrukcyjne. Inaczej mówiąc uważa się że edukacja ta jest podstawowym narzędziem służącym do stopniowego rozwijania gospodarki ekologicznej.

Dlatego władza i jej organy winny obecnie stworzyć system edukacji ekologicznej i to edukacji powszechnej. System ten powinien objąć studia przedszkola, szkoły podstawowe , średnie oraz wyższe powinien więc być to system formalny. Należałoby również uwzględnić formy edukacji nieformalnej np. wśród kół zainteresowań , wśród młodzieży tutaj powinny się tym zająć ruchy społeczne.,

Wiele aktów prawnych oraz dokumentów regulacyjnych dotyczy powyżej opisywanego zagadnienia. Ponadto Konstytucja RP z 2 kwietnia 1997 roku zawiera sporo dokumentów dotyczących ekologicznej edukacji. Przykładowo 10 maja w 1991 roku została uchwalona przez sejm ustawa dotyczącą polityki ekologicznej w naszym kraju.

W roku 1995 rząd Polski został zobowiązany ustawą podjętą przez senat do opracowania programu ekologicznej edukacji w Kraju.

W wyniku tego Minister Edukacji Narodowej i Minister Ochrony Środowiska oraz Zasobów Naturalnych i Leśnictwa podpisali porozumienie o współpracy której celem było wypracowanie oraz następnie wdrożenie programu edukacji ekologicznej- kwiecień 1995.

Działania- zakres oraz struktura.

Jeżeli mówimy o edukacji to możemy wyodrębnić dwa jej rodzaje. Otóż edukacje formalną oraz edukacje nieformalną. Pierwsza z nich dotyczy i jest stosowana w szkołach bez względu na rodzaj oraz stopień szkoły. Natomiast drugi typ edukacji - edukacja nieformalna dotyczy organizacji pozaszkolnych, gdzie realizuje ona swój program.

Omówię teraz działanie formalnego typu edukacji ekologicznej:

Ten typ edukacji ekologicznej jest prowadzony w przedszkolach, w szkołach podstawowych, w gimnazjach, liceach ogólnokształcących, technicznych , w technikach, szkołach zawodowych, szkołach pomaturalnych i policealnych oraz na uczelniach wyższych.

Dlaczego edukacja ekologiczna jest wprowadzana w okresie wieku przedszkolnego?

Otóż właśnie w przedszkolach zaczyna kształtować się osobowość dziecka. Dlatego należy tak wcześnie zaczynać naukę wychowania ekologicznego. W wieku przedszkolnym realizowana edukacja ekologiczna ma przede wszystkim ukształtować umiejętność obserwacji natury oraz następnie przekształcić tą umiejętność w nawyk poprzez wzbudzanie zainteresowania środowiskiem i chęci obserwacji przyrody. Takie podejście powoduje również rozwój na innych poziomach, przykładowo u dziecka wykształca się powoli wrażliwość na piękno, poważanie dla innych żywych organizmów, negatywna ocena wszelkich działań powodujących niszczenie środowiska w jakim żyjemy. Wychowując małe dziecko można również wpłynąć na rodziców tego dziecka gdyż bezpośrednio stykają się oni z problemami o których dowiaduje się ich pociecha.

Edukacja ekologiczna w szkołach podstawowych, szkołach zawodowych oraz w szkołach średnich:

W roku 1992 została uchwalona ustawa o systemie oświaty, która mówi że systemy oświaty maja zapewnić rozpowszechnienie wiedzy z zakresu ekologii pomiędzy dziećmi oraz młodzieży , dalej ma za zadanie kształtować właściwe postawy odnoszące się do problemu ochrony środowiska naturalnego.

Dlatego tematy związane z ekologią, środowiskiem oraz jego ochroną są zawarte w minimum programowym wielu przedmiotów , szczególnie nauk ścisłych oraz przyrodniczych.

Szkoły średnie:

Chodzi tutaj o szkoły zawodowe, licea, technika, gdzie nauka o ochronie środowiska jest częścią realizowanych przedmiotów przyrodniczych, oraz nauk społecznych. Realizowane w szkołach są również autorskie programy dotyczące środowiska nas otaczającego oraz jego ochrony.

Również problematyka dotycząca ekologii stanowi przygotowanie do umiejętnego wykonywania zawodu i w tym wypadku zawiera się ona w tematach realizowanych w specjalistycznych szkołach zawodowych.

Co jest istotne w wprowadzaniu nauk o naturalnym środowisku?

Otóż głównie odpowiednie pomoce dla nauczycieli jak przykładowo: ciekawe , kolorowe i pełne zdjęć podręczniki, które są napisane dostępnym językiem i zachęcają formą. Ponadto mogą być wydawane dodatkowe , zawierające najnowsze wiadomości broszury, gazetki, foldery. Ciekawym rozwiązaniem są też turystyczne wycieczki krajoznawcze, wycieczki do muzeów, a także spotkania z słynnymi przyrodnikami i miłośnikami przyrody, ludźmi nauk, polityki, oraz filmy i zestawy do ćwiczeń.

Uczelnie wyższe:

Tutaj chodzi głównie o wykształcenie zawodowe czyli takie , które ma za zadanie dostarczyć wykwalifikowanych pracowników do pracy w ochronie środowiska. Organizowane są również zwykle dwusemestralne studia podyplomowe mające za zadanie uzupełnić wiedzę z zakresu ochrony środowiska. Ponadto prowadzone są też studia doktoranckie, koła naukowe gdzie rozwijają się proekologiczne ruchy . Ponadto są organizowane kongresy, seminaria, konferencje i sympozja oraz inne. Dodatkowo studenci , członkowie kół naukowych i kół zainteresowań biorą udział w programach międzynarodowych takich jak przykładowo TEMPUS, PHASE, JICA. Również studenci innych kierunków uczą się przedmiotu obejmującego swym zakresem nauki o ochronie przyrody i w ten sposób zdobywają podstawowa wiedzę z tej dziedziny.

Unwerytet Mikołaja Kopernika oraz Wyższa Szkoła ochrony Środowiska wprowadziły kierunki z zakresu ochrony środowiska, oraz wprowadzają do planu zajęcia o tematyce ekologicznej i nauk o środowisku. Współpracują również z administracją rządową, samorządową i ruchem ekologicznym w celu zaspokojenia potrzeb edukacyjnych dla środowisk lokalnych.

W czasach dzisiejszych stopniowo wzrasta zainteresowanie środowiskiem i chęć zdobywania wiedzy na jego temat przez osoby dorosłe z pomocą tzw. nieobligatoryjnego systemu nauczania.

Forma nieformalna edukacji ekologicznej:

Taki rodzaj nauki o środowisku jest prowadzony zwykle przez ekologiczne organizacje pozarządowe, centra edukacji, parki krajobrazowe, samorządy terytorialne, służby ochrony środowiska, kościoły , dom rodzinny, zakład pracy, prasę, telewizje, radio, różne ruchy religijne.

Jeżeli chodzi o rodzinny dom to podstawa rozwoju wszelkich postaw w tym proekologicznych oraz baza na której można rozwijać dalszą wiedzę o środowisku i jego ochronie. Dom rodzinny ma bardzo silne oddziaływanie i odgrywa istotną role w kształtowaniu właściwych postaw wśród dzieci i młodzieży.

Wlasciwe postawy kształtują się właśnie we wczesnym dzieciństwie i maja na nie wpływ głównie rodzice

Dlatego bardzo ważna jest edukacja rodziców i przygotowanie ich do roli najważniejszych nauczycieli i wychowawców w tej dziedzinie.

Ekologiczne organizacje pozarządowe stanowią zgrupowanie bardzo różnych środowisk społecznych, środowisk młodzieżowych, oraz środowiska religijne. Organizacje działają w szerokim zakresie i obejmują wiele instytucji oraz różne aktywności

Organizacje te poznają problemy ekologiczne edukują uczestników ruchu ekologicznego , przybliżają znaczenie oraz istotę ekologii i jej zagadnień społeczeństwu. Dalej organizacje te organizują szkolenia oraz seminaria, wywierają wpływ na władze aby prowadziły one politykę proekologiczną. Opisywane organizacje reprezentują klasyczny tzw. ochronny stosunek do problemów środowiska naturalnego. Pomocne przy wyborze odpowiednich rozwiązań korzystne są kontakty decydentów z różnymi organizacjami ekologicznymi.

W jakim celu powoływane są centra edukacji ekologicznej?? Otóż aby tworzyć postawy proekologiczne, zarządzać edukacja ekologiczna oraz aby inspirować do nowych działań w tym zakresie.

Jakie są podstawowe zadania realizowane przez centra edukacji ekologicznej?:

1).Dzieci i młodzież powinny być edukowane powszechnie.

2).Powinny być wspierane oraz rozwijane pozaszkolne formy działalności ekologicznej

3).Poszukiwanie nowych metod i technik edukacji ekologicznej oraz ich doskonalenie.

4).Szkolenie zawodowe oraz ciągłe doskonalenie specjalistów oraz nauczycieli z opisywanej dziedziny.

5).Rozprowadzanie wiedzy z zakresu edukacji ekologicznej wśród dorosłych ludzi.

6).Szkolenie z zakresu ekologii i nauk o środowisku decydentów , pracowników administracji oraz samorządów terytorialnych.

7).Organizowanie baz danych, przechowywanie i gromadzenie informacji.

8).Upowszechnianie materiałów naukowych.

9).Organizowanie centralnej instytucji dydaktycznej dostosowanej do potrzeb edukacji ekologicznej.

10).Ciągła nauka i zawodowe doskonalenie przeznaczone dla osób zajmujących się rolnictwem oraz dla hodowców na tematy związane z ograniczeniem zanieczyszczenia wsi.

Baza materialna parków krajobrazowych jest niewielka, mimo to dysponują one bardzo dużym bogactwem naturalnym ponadto ich organizacje maja dostateczny potencjał do przyszłego promowania ekologii i nauczania o ochronie środowiska i to poza obrębem szkół.

Ponadto edukacja ekologiczna prowadzona przez parki krajobrazowe jest dostosowana do możliwości oraz potrzeb grup wiekowych oraz zawodowych. Za przykład posłuży organizowanie wycieczek w rejonie parku oraz zaznajamianie się z tzw. ścieżkami dydaktycznymi. Dalej są to zajęcia terenowe, organizowanie lekcji , wykładów i dyskusji, również pogadanek, wyświetlanie filmów przyrodniczych, slajdów , organizowanie olimpiad i konkursów.

Niektóre zarządy parków posiadają własne wydawnictwa , drukują one periodyki, albumy własne, foldery, widokówki, mapy, kolorowane książki dla dzieci, promujące park oraz działalność ekologiczną).

Ostatnio uwidacznia się wzrost zainteresowania sprawami ochrony środowiska ze strony samorządów terytorialnych. Tutaj rozwija się tez temat edukacji ekologicznej i ochrony środowiska w szkołach. Te decyzje, które są podejmowane na poziomie lokalnym są bardzo istotne gdyż dotyczą one wszelkiej działalności podejmowanej przez człowieka w miejscu jego zamieszkania i dotyczącej ochrony środowiska lokalnego.

Innymi organizacjami są wojewódzkie służby ochrony środowiska . Odpowiedzialne są one za organizację szkoleń , seminariów, kursów, dla różnych odbiorców. Przekazują one wcześniej opracowane informacje na temat obecnego stanu środowiska. Wojewódzkie służby tworzą tez opracowania ,które są udostępniane zainteresowanym czyli są to w tym wypadku: szkoły, samorządy terytorialne, biblioteki, sejmiki Samorządowe, uczelnie wyższe, zakłady pracy centra edukacji ekologicznej, parki krajobrazowe ,środki masowego przekazu.

Opisywane wojewódzkie służby pomagają ponadto organizować konkursy dotyczące ochrony środowiska oraz olimpiad z wiedzy ekologicznej.

Kolejnymi organizacjami, jakie chciałbym opisać są kościoły oraz ruchy religijne również działają w celu kształtowania oraz podniesienia świadomości o ochronie środowiska. Kościoły organizują zwykle seminaria, konferencje, spotkania dyskusyjne. Wydaja ksiązki , broszury, artykuły, które są publikowane w religijnej prasie, ponadto ruchy religijne podejmują własne działania np. organizują wycieczki krajoznawcze dla młodzieży.

Media maja największy wpływ na kształtowanie opinii publicznej oraz na budowanie wśród społeczeństwa wiedzy o przyrodzie, środowisku i jego ochronie. Tutaj możemy zaliczyć działalność programów publicystycznych, filmów popularnonaukowych.

Niektóre zakłady pracy również organizują seminaria, konferencje kursy. Ponadto wiedza na temat środowiska naturalnego oraz edukacja ekologiczna jest włączania do programów szkoleniowych dla pracowników.