1. Absicht ist die Seele der Tat - Cel uświęca środki.

2. Alle guten Dinge sind drei. - Do trzech razy sztuka.

3. Alle Wege führen nach Rom. - Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu.

4. Allen Leuten recht getan ist eine Kunst- Trudno dogodzić wszystkim.

5. Allen Menschen recht getan, ist eine Kunst die niemand kann - Jeszcze się taki nie urodził, co by wszystkim dogodził.

6. Aller Anfang ist schwer. - Każdy początek jest trudny.

7. Alles braucht seine Zeit. - Wszystko w swoim czasie.

8. Allzuviel ist ungesund. - Co za dużo, to nie zdrowo.

9. Alte Liebe rostet nicht- Stara miłość nie rdzewieje

10. Am Morgen erkennt man den Tag. - Jaki ranek, taki dzionek.

11. An seinem Umgang erkennt man den Menschen - Poznasz człowieka po jego towarzystwie.

12. Andere Länder, andere Sitten. - Co kraj, to obyczaj.

13. Arbeit adelt. - Praca uszlachetnia.

14. Arbeit schändet nicht - Żadna praca nie hańbi.

15. Arm oder Reich, der Tod macht alle gleich. - Bogaci czy biedni, przed Bogiem wszyscy są równi.

16. Auf Regen folgt Sonnenschein. - Po deszczu świeci słońce.

17. Aufgeschoben ist nicht aufgehoben - Co się odwlecze, to nie uciecze.

18. Auge um Auge, Zahn um Zahn - Oko za oko, ząb za ząb.

19. Aus dem Augen, aus dem Sinn. - Co z oczu to z serca (myśli).

20. Aus den Augen, aus dem Sinn. - Co z oczu, to z serca.

21. Ausnahmen bestätigen die Regel - Wyjątek potwierdza regułę.

22. Besser einen Spatz in der Hand, als eine Taube auf dem Dach. - Lepszy wróbel w garści, niż gołąb na dachu.

23. Besser spät als nie. - Lepiej późno niż wcale.

24. Borgen macht Sorgen. - Dobry zwyczaj nie pożyczaj.

25. Da ist guter Rat teuer - Twardy orzech do zgryzienia.

26. Daheim ist daheim - W domu najlepiej.

27. Das Ei will klüger sein als die Henne - Jajko chce być mądrzejsze od kury.

28. Das Glück kommt über die Nacht - Szczęście przychodzi nocą.

29. Das Lüge hat kurze Beine. - Kłamstwo ma krótkie nogi.

30. Dem Glücklichen schlägt keine Stunde. - Szczęśliwi czasu nie liczą

31. Dem Mutigen gehört die Welt - Do odważnych świat należy.

32. Den Freund erkennt man in der Not. - Prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie.

33. Den Kopf in den Sand stecken - Chować głowę w piasek.

34. Den Letzten beißen die Hunde. - Ostatnich psy gryzą.

35. Den Teufel an die Wand malen - Wywoływać wilka z lasu.

36. Der Apfel fällt nicht weit vom Stamm. - Niedaleko pada jabłko od jabłoni.

37. Der Appetit kommt beim Essen - Apetyt rośnie w miarę jedzenia.

38. Der dümmste Bauer hat die großten Kartofeln. - Głupi ma zawsze szczęście.

39. Der heute lacht, wird morgen weinen. - Kto się dziś śmieje, jutro będzie płakał.

40. Der ist ein Narr, der arm lebt, um reich zu sterben - Głupi jest ten, kto żyje w biedzie, by umrzeć jako człowiek bogaty.

41. Der Krug geht so lange zum Brunnen, bis er bricht. - Póty dzban wodę nosi, póki ucho mu się nie urwie.

42. Der lebt nicht, der nur sich selber lebt. - Kto żyje tylko dla siebie, ten nie żyje.

43. Der Mensch ist des Menschen Wolf - Człowiek człowiekowi wilkiem.

44. Der Mensch lebt nicht vom Brot allein - Nie samym chlebem człowiek żyje.

45. Der Munde redet, wovon das Herz voll ist. - Czego serce pełne, tym usta płyną.

46. Der Neid ist die schlimmste Krankheit - Zazdrość, to najgorsza choroba.

47. Der Prophet gilt nichts in seinem Vaterland. - Nikt nie jest u siebie prorokiem.

48. Der Schein trügt- Pozory mylą.

49. Der Schüler übertritt den Meister - Uczeń prześciga mistrza.

50. Der Zorn ist ein schlechter Ratgeber. - Gniew jest złym doradcą.

51. Der Zweck heiligt die Mittel. - Cel uświęca środki.

52. Die Geschmäcker sind verschieden. - Gusta są różne.

53. Die Katze soll man nicht im Sack kaufen. - Nie kupuj kota w worku.

54. Die Liebe geht durch den Magen. - Przez żołądek do serca.

55. Die Nacht bringt den Rat - Noc przynosi radę.

56. Die Narren schwatzen viel, die Klugen schweigen still - Głupi wiele mówi, mądry milczy.

57. Die Natur läßt sich nicht ändern - Naturę trudno odmienić.

58. Die Rechnung ohne den Wirt machen - Dzielić skórę na niedźwiedziu.

59. Die Wahrheit liegt in der Mitte.- Prawda leży pośrodku.

60. Doppelt gibt, schnell gibt. - Kto szybko daje, dwa razy daje.

61. Durch Fehler kann man lernen. Durch Schaden wird man klug. - Człowiek się uczy na własnych błędach.

62. Durch Schaden wird man klug - Mądry Polak po szkodzie.

63. Eile mit Weile. - Spiesz się powoli.

64. Ein böses Maul ist schärfer als ein Schwert - Zła gęba ostrzejsza od miecza.

65. Ein Esel schimpft den anderen Langohr - Przyganiał kocioł garnkowi, a sam smoli.

66. Ein jeder Mann ist Kaiser auf seinem Land. - Na zagrodzie równy szlachcic wojewodzie.

67. Ein Unglück kommt selten allein - Nieszczęścia zwykle chodzą parami.

68. Eine Hand wäscht die andere - Ręka rekę myję.

69. Einem geschenkten Gaul schaut man nicht ins Maul - Darowanemu koniowi nie patrzy się w zęby.

70. Einen Schwalbe macht noch keinen Frühling. - Jedna jaskółka wiosny nie czyni.

71. Einmal ist keinmal. - Jeden raz to żaden raz.

72. Ende gut, alles gut - Wszystko dobre, co się dobrze kończy.

73. Erst besinn's dann beginn's. - Najpierw pomyśl, potem zrób.

74. Es gibt kein Haus ohne eine Maus. - Nie ma domu bez myszy.(Nie ma dymu bez ognia.)

75. Es ist nicht alles Gold, was glänzt - Nie wszystko złoto, co się świeci.

76. Es ist noch kein Meister vom Himmel gefallen - Nikt się mistrzem nie urodził.

77. Es sind nicht in allen Muscheln Perlen, aber man muss sie alle durchsuchen - Do każdej muszli zajrzeć trzeba, a nie w każdej siedzi perła.

78. Für morgen soll man nicht sorgen - Nie myśl o jutrze.

79. Gelegenheit macht Diebe. - Okazja czyni złodzieja.

80. Gleich und gleich gesellt sich gern - Ciągnie swój do swego.

81. Gott gibt, Gott nimmt. - Bóg daje, Bóg zabiera.

82. Heiße Bitte, kalter Dank. - Gorąca prośba, zimne podziękowanie.

83. Hoffen und Harren macht manchen zum Narren - Nadzieja jest matką głupich.

84. Hunde, die bellen beißen nicht - Pies, który dużo szczeka nie gryzie.

85. Hunger ist der beste Koch. - Głód to najlepszy kucharz.

86. In der Kürze liegt die Würze. - Mało słów, a dużo treści.

87. In der Nacht frißt der Teufel Fliegen - Na bezrybiu i rak ryba.

88. In der Not frisst der Teufel fliegen- W potrzebie diabeł muchy żre.

89. Irren ist menschlich - Błądzenie jest rzeczą ludzką.

90. Je mehr der Mensch weiß, je mehr will er wissen - Im więcej człowiek wie, tym więcej chce wiedzieć.

91. Jede Medaille hat zwei Seiten - Każdy medal ma dwie strony.

92. Jeder Hans findet seine Grete. - Każdy Adam znajdzie swoją Ewę.

93. Jeder ist seines Glückes Schmeid. - Każdy jest kowalem własnego losu.

94. Jeder lebt nach seiner Art. - Każdy żyje po swojemu.

95. Jeder soll sich an die eigene Nase fassen - Nie wtykaj nosa w nie swoje sprawy.

96. Jung gewöhnt, alt getan. - Czym skorupka za młodu nasiąknie, tym na starość trąci.

97. Keine Flamme ohne Rauch, kein Rauch ohne Feuer. - Nie ma ognia bez dymu, nie ma dymu bez ognia.

98. Keine Flamme ohne Rauch. - Nie ma dymu bez ognia.

99. Keine Nachricht, gute Nachricht. - Brak wiadomości, to dobra wiadomość.

100. Keine Rose ohne Dornen- Nie ma róży bez kolców.

101. Kleider machen Leute. - Jak cię widzą, tak cię piszą.

102. Kommt Zeit, kommt Rat - Jak przyjdzie pora, znajdzie się rada.

103. Lachen ist gesund- Śmiech to zdrowie.

104. Lebe, als solltest du morgen sterben, und arbeite, als solltest du ewig leben. - Tak rób, jakbyś miał wiecznie żyć, a żyj tak, jakbyś miał jutro umrzeć.

105. Leben und leben lassen. - Żyj i pozwól żyć.

106. Liebe deinen Nächsten - Kochaj bliźniego, jak siebie samego.

107. Liebe macht blind. - Miłość czyni ślepym.

108. Male den Teufel nicht an die Wand. - Nie wywołuj wilka z lasu.

109. Man ändert sich oft und bessert sich selten. - Człowiek często się zmienia, lecz rzadko na lepsze.

110. Man braucht nicht das ganze Meer auszutrinken, um zu wissen, dass das Wasser salzig ist - Nie musisz wypić całego morza, aby się przekonać, że woda, która w nim płynie, jest słona.

111. Man darf nicht alles für bare Münze nehmen - Nie można wszystkiego przyjmować za dobrą monetę.

112. Man lernt nie aus- Człowiek nigdy nie nauczy się wszystkiego.

113. Man muss auf das Beste hoffen und das Böse erwarten. - Wierz w najlepsze, a oczekuj najgorszego.

114. Man muss das Leben eben nehmen, wie das Leben eben ist. - Bierz życie takim, jakie ono jest.

115. Man muss dreimal messen, ehe man einmal schneidet - Dziesięć razy mierz, a raz tnij.

116. Man soll das Eisen schmieden, solange es heiß ist. - Kuj żelazo, póki gorące.

117. Man soll den Tag nicht vor dem Abend loben- Nie chwal dnia przed zachodem słońca.

118. Mit Speck fängt man Mäuse. - Myszy łapie się na boczek.

119. Morgenstunde hat Gold im Munde. - Kto rano wstaje, temu Pan Bóg daje.

120. Narren haben gut Glück - Głupi ma zawsze szczęście.

121. Neue Besen kehren gut - Nowa miotła dobrze zmiata.

122. Not macht erfinderlich- Potrzeba matką wynalazku.

123. Ohne Arbeit kein Erfolg - Bez pracy nie ma kołaczy.

124. Ohne Fleiß kein Preis - Bez pracy nie ma kołaczy.

125. Reden ist Silber, schweigen ist Gold- Mowa jest srebrem, a milczenie złotem.

126. Rom wurde auch nicht an einem Tag erbaut - Nie od razu Kraków zbudowano.

127. Scherben bringen Glück. - Skorupy przynoszą szczęście.

128. Schmutzige Wäsche soll man zu Hause waschen. - Brudy pierze się w domu.

129. Sie passen zueinander wie zwei alte Latschen. - Podobni, jak dwie krople wody.

130. Steter Tropfen höhlt den Stein- Kropla drąży skały.

131. Stille Wasser sind tief - Cicha woda brzegi rwie.

132. Überall ist es schön, aber am schönsten ist es zu Hause- Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej.

133. Übung macht den Meister - Praktyka czyni mistrza.

134. Verbotene Speise schmeckt am besten. - Zakazane owoce smakują najlepiej.

135. Verschiebe nicht auf morgen, was du heute kannst besorgen - Co masz zrobić jutro, zrób dziś.

136. Verstand ist das beste Kapital. - Rozum, to najlepszy kapitał.

137. Viel im Munde, wenig in der Tat - Mocny w gębie, ale nie w czynach.

138. Viele Köche verderben den Brei - Gdzie kucharek sześć, tam nie ma, co jeść.

139. Viele zum Rat, wenige zur Tat- Wielu do radzenia, niewielu do czynu.

140. Vögel die am Morgen singen, fängt am Abend die Katze. - Ptaki które rano śpiewają, wieczorem złapie kot. (Nie chwal dnia przed zachodem słońca.)

141. Vorsicht ist die Mutter der Weisheit - Ostrożności nigdy za wiele.

142. Was der Mensch sät, das wird er ernten - Jak kto pracował, tak będzie żniwował.

143. Was du nicht willst, dass man dir tut, das füg auch keinen anderen zu. - Nie czyń drugiemu, co tobie nie miłe.

144. Was einer muss, das tut er mit Verdruss - Co z musu, to z przykrością.

145. Was Hänschen nicht lernt, lernt Hans nie mehr. - Czego się Jaś nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał.

146. Was ich nicht weiß, macht mich nicht heiß. - Czego nie wiem, o to mnie głowa nie boli.

147. Was sich liebt, das neckt sich - Kto się lubi, ten się czubi.

148. Wenn die Katze aus dem Haus ist, tanzen die Mäuse auf dem Tisch. - Kiedy kota nie ma, myszy tańcują.

149. Wenn sich zwei streiten, freut sich der Dritte. - Gdzie dwóch się bije, tam trzeci korzysta.

150. Wer A sagt, muss auch B sagen. - Kto powie A, musi powiedzieć B.

151. Wer am Morgen lacht, weint am Abend - Kto się rano śmieje, ten popołudniu płacze.

152. Wer anderen eine Grube gräbt, fällt selbst hinein. - Kto pod kim dołki kopie, ten sam w nie wpada.

153. Wer ernten will, muss säen. - Kto chce zbierać plony musi siać.

154. Wer Minuten spart, gewinnt die Stunden - Kto oszczędza minuty, zyskuje godziny.

155. Wer neidet, leidet - Kto zazdrości, ten cierpi.

156. Wer nicht hören will, muss fühlen. - Kto nie chce słuchać, musi cierpieć.

157. Wer nicht Wein, Weib und Gesang liebt, der bleibt ein Narr sein Leben lang - Kto nie kocha pieśni, wina i kobiety, jest całe życie głupcem, niestety.

158. Wer nicht wagt, der nicht gewinnt. - Do odważnych świat należy.

159. Wer Sorgen hat, hat auch Likör. - Kto ma troski, ma też Likier. (W dnie kieliszka wszystko znika.)

160. Wer sucht, der findet. - Kto szuka ten znajduje.

161. Wer Wind sät, wird Sturm ernten- Kto sieje wiatr, zbiera burzę.

162. Wie der Meister, so der Lehrjunge - Jaki mistrz, takim i uczeń się staje.

163. Wie die Arbeit, so der Lohn - Jaka praca, taka płaca.

164. Wie die Faust aufs Auge passen - Pasować jak pięść do nosa.

165. Wie die Mutter, so die Tochter - Jaka matka, taka córka.

166. Wie du mir, so ich dir - Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie.

167. Wie gewonnen, so zerronnen - Łatwo przyszło, łatwo poszło.

168. Wie man sich bettet, so schläft/ liegt man - Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz.

169. Wissen ist Macht. - Wiedza to potęga.

170. Wo ein Wille ist, ist auch ein Weg - Gdzie chęć, tam i droga.

171. Wo gehobelt wird, da fallen Spane. - Gdzie się drwa rąbie, tam wióry lecą.

172. Wo kein Klager ist, ist auch kein Richter. - Gdzie nie ma oskarżyciela, nie ma też sędziego.