Wszyscy nieraz zastanawiamy się jak postępować w danej chwili. Już po podjęciu decyzji myślimy, czy podjęliśmy tę najwłaściwszą, czy może należało inaczej postąpić, co innego powiedzieć. W takich chwilach często szukamy wsparcia, porady ze strony różnego rodzaju autorytetów. Potrzeba autorytetów jest w nas bardzo głęboko zakorzeniona więc poszukujemy "nauczyciela i mistrza", który przeprowadzi nas po krętych i zawiłych drogach życia.
Są tacy nauczyciele, którzy domagają się posłuchu, którzy pragną przekazywać własny punkt widzenia najszerszemu gronu słuchaczy. Możemy również znaleźć przykłady nauczycieli, jak gdyby z przypadku, którzy zostają nauczycielami mimowolnie, nie pretendując do tego zaszczytnego miana. Zostali właściwie wbrew sobie wyniesieni do poziomu nauczających.
Ostatnie lata przyniosły renesans twórczości i poglądów wielkiego niemieckiego filozofa - Fryderyka Nietzschego. To właśnie przykład nauczyciela, nie pretendującego do tego zaszczytu, choć prawdą jest, iż pragnął zaszczepić innym ludziom swoje spojrzenie na otaczającą rzeczywistość. Nietzsche rozpatruje tę kwestię w znanym i uznanym dziele "Tako rzecze Zaratustra, książka dla wszystkich i dla nikogo" (W obecnym - najnowszym wydaniu przetłumaczone jako "Tako mówi Zaratustra"). W dziele tym, już na początku możemy przeczytać: "Spójrz! Jam jest umęczony mą mądrością, jako pszczoła, co za wiele miodu zebrała; pożądam rąk, które by się po nią wyciągnęły". Niemiecki myśliciel nie uzyskał tak upragnionego posłuchu wśród jemu współczesnych. W wielu natomiast środowiskach został wyklęty i potępiony za swe odważne poglądy wyrażone także w takich dziełach jak: "Antychryst", "Wola mocy" czy "Ludzkie, arcyludzkie". Nietzsche właściwie sam wywróżył sobie taki los, pisząc, że czas zrozumienia jego myśli jeszcze nie nadszedł.. We wspomnianym już utworze "Tako rzecze Zaratustra" jest fragment, gdzie filozof konstatuje: "Wonczas niosłeś swój popiół w góry; chcesz że dzisiaj swój ogień nieść w doliny? Nie obawiasz się kary podpalacza?"
W końcu jednak Fryderyk Nietzsche został uznany i doceniony przez szerokie środowisko myślicieli, ludzi pióra i artystów. Wzywał ludzkość, aby przestała zajmować się niebiosami czy zaświatami, a wróciła z powrotem na ziemię. Autor przekonywał, iż życie człowieka nie jest tylko środkiem do osiągnięcia innego życia po śmierci. Życie - według Nietzschego - jest celem samym w sobie i dlatego jest takie cenne. Podkreślał, iż każdy człowiek ma moralność zgodną ze swą naturą. Natura z kolei jest silna albo słaba i w związku z tym rozróżniał podwójną moralność - panów oraz niewolników. Wielu interpretatorów myśli niemieckiego filozofa do dzisiejszego dnia spiera się o charakter jego myśli, bowiem w wielu miejscach była niejednoznaczna, a w wielu po prostu Nietzsche zaprzeczał samemu sobie.
Różni filozofowie w dziejach rościli sobie pretensje do nauczania moralności, starali się jasno rozgraniczyć dobro od zła. Niezwykłą podróżą w głąb historii filozofii, w głąb myśli i moralności ludzkiej jest "Świat Zofii" - książka autorstwa Jostein Gaarder. Razem z piętnastoletnią Zosią czytelnik "przerabia" kurs historii filozofii, poznaje różnorakie kierunki w sztuce, w literaturze, zbliża się do kultury. Autor jednak nie ocenia, który nurt czy kierunek myślowy był słuszny. Wstrzymuje się od wydawania łatwych sądów, zostawia to czytelnikowi ufając, że ten sam zadecyduje, co zasługuje na szczególne uznanie i afirmację. Za motto przewodnie książki pisarz przyjął cytat z wielkiego niemieckiego pisarza Goethego:
"Komu trzy tysiące lat
nie mówią nic,
niech w ciemności niewiedzy
żyje z dnia na dzień."
Gaarder wielka wagę stara się przywiązywać do korzeni, chce aby ludzie jak najwięcej korzystali z dorobku przeszłości aby na nowo odkrywać bogactwo minionych wieków.
Kolejnym myślicielem, którego wielu uznało za swego nauczyciela i przewodnika jest pisarz Terry Pratchett. Pisze ksiązki uwielbiane zarówno przez dorosłych, jak i przez młodzież. W swoich utworach propaguje afirmację i radość z życia. Fenomen jego pisarstwa polega na tym, iż w łatwych utworach potrafi zawrzeć tematy skomplikowane, niebagatelne, niejednoznaczne. Porusza problemy, będące przedmiotem głębokiego namysłu uczonych i filozofów. W utworze "Eryk" pokazuje demony, które uczyły się tworzenia piekła idealnego. Ich wzorcem i inspiracją byli ...ludzie, którzy w zadawaniu cierpienia poczynili przez wieki wielkie postępy.
Problem zła oraz dobra Terry Pratchett poruszył również w książce "Zadziwiający Maurycy i jego uczone szczury". Przedstawił jak szczury, po poznaniu ludzkiej mowy - nabrały wielkiej inteligencji i same od nowa zaczęły odkrywać dobro oraz zło. Ustanowiły również swe normy moralne, zasady postępowania. Pratchett pokazuje poprzez ten utwór, iż w każdym człowieku drzemie moralność. Natomiast zupełnie inną kwestią jest to, czy chcemy postępować w zgodzie z jej prawidłami, czy będziemy się im przeciwstawiać.
Wielu obrało sobie z mistrza znanego muzyka rockowego Kurt Cobaina, który był jednym z najpopularniejszych artystów tzw. popularnej sceny muzycznej na świecie w latach dziewięćdziesiątych. Uwielbiały go miliony dzieciaków, które zaczęły się ubierać jak on. Niektórzy próbowali również też tak samo śpiewać. Cobain miał poważne problemy z alkoholem, narkotykami, prawem.
Cobain jest doskonałym przykładem jak ślepe zapatrzenie w niewłaściwego mistrza może być dla młodych niebezpieczne. Cobain mając dwadzieścia siedem lat popełnił samobójstwo. W jego ślady poszły setki wielbicieli z całego świata.
Najlepszym sposobem, aby znaleźć właściwą drogę w życiu jest nieustanna edukacja. Należy poznawać poglądy różnych filozofów, artystów oraz zwyczajnych ludzi obok nas oraz konfrontować je z własnym życiem i doświadczeniem. Każdy człowiek jest inny, posiada odmienny charakter i osobowość. Dlatego każdy z nas musi odszukać swoją własną unikalną drogę postępowania.
