Alegoryzm średniowieczny - mający podobny charakter jak alegoryzm biblijny.

Egzemplum - przykład, często o charakterze moralizującym.

Dualizm - zakłada istnienie dwu równorzędnych sił dobra i zła, światła i ciemności. Widzialny świat miałby być efektem ścierania się tych dwu sił. Dualizm wiąże materię z pierwiastkiem złym, zaś element duchowy - z dobrym.

Illiterati - analfabeci, ludzie posługujący się tylko językiem ojczystym.

Literati - ludzie znający oprócz języka ojczystego także łacinę. Tworzyli europejską wspólnotę intelektualną.

Indywidualizm - tendencja, która zainicjowała pisanie utworów literackich w językach ojczystych ich twórców. Kulturowa opozycja dla uniwersalizmu, sprzeciwiająca się jednoczesnemu występowaniu języka urzędowego (łaciny) oraz języków narodowych.

Lingua vulgais - (łac. język powszechny, wulgarny) język narodowy. Uważano go za niższy od języka kultury - łaciny, gdyż znano go od urodzenia. Do opanowania tego języka nie potrzebowano nauki ani studiów.

Uniwersalizm średniowieczny:

1. te same wzorce religijne, moralne i kulturowe, powszechne w całej Europie;

2. koncepcja uniwersalnej, najwyższej władzy cesarza lub papieża nad średniowiecznym światem.

Symbolizm średniowieczny - mający zbliżony kształt i formę do symbolizmu biblijnego.

Wyobrażenie wszechświata - koncepcja świata jaką przyjęto w średniowieczu miała charakter geocentryczny. Ziemię, nieruchomą, umieszczano w centrum wszechświata, wokół niej krążyły po sferycznych kręgach planety, a całość zamykały granice kosmosu, wyobrażanego jako ogromna kula. Liczba i kolejność planet nie była do końca ustalona, przyjmowano jednak jednogłośnie istnienie sfery podksiężycowej oraz nadksiężycowej. Część podksiężycowa zawierała ziemskie żywioły: ogień, wodę, ziemię, powietrze. Ruch odbywał się tam tylko w linii prostej (co uznawano za niedoskonałość), a wszelkie przebywające tam stworzenie poddane było niszczącemu działaniu czasu, przemijało i było nietrwałe. Na sferę nadksiężycową składały się trzy ułożone koncentrycznie obszary niebiańskie. Pierwsze niebo, znajdujące się najbliżej ziemi, nazywano firmamentum. Poruszały się po nim ruchem kolistym (a więc doskonałym) planety. Następne w kolejności niebo, znajdujące się nad firmamentum, było zbudowane z przypominającej wodę substancji i nosiło nazwę cristallinum. Trzecie w kolejności, umieszczone najwyżej, było empireum (por. "Boska Komedia"). Było ono całkowicie nieruchome i zalewało je intensywne, porażające światło. Empireum nie podlegało niszczącemu działaniu czasu, istniejąc poza nim, w wieczności.

Dualistyczne przeciwstawienie nieba i ziemi ukazywane w poezji średniowiecznej opierało się zatem na ówczesnej teologii i kosmologii. Panująca wówczas pewność o skończonej, dwudzielnej i hierarchicznej strukturze kosmosu wpływała na twórczość artystów, zakreślając czasowe i przestrzenne granice ich poetyckiej wyobraźni.