Jacek Soplica to jeden z głównych bohaterów "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza. Jest on nowym typem bohatera romantycznego. Jacek Soplica to z całą pewnością postać dynamiczna:
- poznajemy go jako zawadiakę, którego nieszczęśliwa miłość, gorący temperament i wyrządzona przez Stolnika krzywda popychają do zbrodni,
- od momentu zastrzelenia Stolnika zaczyna się w Jacku przełom etyczny, dzięki któremu wyzbędzie się przywar szlacheckich, a stanie się bojownikiem o wolność ojczyzny,
- przestanie być typem polityka, który publicznie głosi hasła patriotyczne, zaś w życiu prywatnym powoduje nim egoizm i pycha (Soplica, inaczej niż Konrad Wallenrod, prowadzi swą działalność patriotyczną wśród szlachty zaściankowej i chłopów, ucząc ich patriotyzmu),
- usiłuje zorganizować powstanie,
- jest działaczem łączącym w sobie postawę patriotyczną z poglądami postępowymi,
- tego rodzaju wzór działacza był znany w Polsce od czasów powstania kościuszkowskiego, jednakże dopiero Adam Mickiewicz wprowadził go do literatury.
Czy Jacek Soplica rzeczywiście zasługuje na miano bohatera romantycznego?
Tak naprawdę trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Najlepiej byłoby określić Jacka Soplicę mianem nietypowego bohatera romantycznego. Mimo wszystko niektóre elementy jego biografii są charakterystyczne dla typowych bohaterów romantycznych:
- młodość bohatera odbiega od ogólnie przyjętego schematu etosu porządnego i dobrze wychowanego szlachcica: Soplica jest hulaką i zawadiaką, uczestniczy w sejmikach, przez co w ogóle nie pasuje do wizerunku przepojonego pierwiastkiem duchowym, wrażliwego i osamotnionego poety,
- miłość Jacka Soplicy do Ewy Horeszkówny jest uczuciem tragicznym, mimo że odwzajemnionym; miłość tych dwojga miała szanse na dalszy rozwój, lecz została brutalnie stłamszona przez Stolnika, ojca Ewy,
- w życiu Jacka Soplicy zachodzi metamorfoza (po zastrzeleniu Stolnika Horeszki, nie zaś po podaniu przez niego Jackowi czarnej polewki),
- Jacek Soplica przyjmuje nazwisko Robak (zmiana nazwiska wiąże się ze zmianą osobowości),
- już jako Ksiądz Robak bohater jest samotny, tajemniczy, odważny, walczy o niepodległość ojczyzny, działa w ukryciu, nie bierze jednak trudu wyzwolenia na własne barki, jego działalność nosi cechy rozsądku, jest jednym z emisariuszy przygotowujących powstanie na Litwie.
Cechy Księdza Robaka nietypowe dla bohatera romantycznego:
- skromność,
- głęboka pokora,
- szczera pokuta i żal za grzechy.