W Rosji nie doszło do rewolucji burżuazyjnej, władza carska opierała się na despotyzmie, a stosunki społeczne miały charakter feudalny.
Jednym z głównych tematów literatury rosyjskiej była walka z uciskiem carskim. Powstanie, które miało miejsce w latach dwudziestych XIX wieku zostało w okrutny sposób stłumione. W tych działaniach zbrojnych brali udział m. in. Aleksander Puszkin oraz Odojewski. Warunki życia w okresie romantyzmu nie należały do najłatwiejszych, ludzi są pod nadzorem policji, stosuje się represje wobec tych, którzy opowiadają się za wolnością słowa.
Sytuacja w romantyzmie rosyjskim przypomina chorobę wieku panującą w zachodniej Europie. W tym kontekście warto wspomnieć postać Eugeniusza Oniegina, bohatera dzieła Aleksandra Puszkina. Ów bohater należał do tych, którzy zostali owładnięci chorobą wieku.
Oprócz Aleksandra Puszkina do przedstawicieli romantyzmu rosyjskiego należeli: Gogol - autor "Martwych dusz", "Ożenku" oraz "Rewizora".
Na terenie ówczesnej Rosji o twórczość pisarska pokusił się ukraiński poeta, także malarz - Taras Szewczenki, który pisał dzieła opiewające piękno rodzimej przyrody. Jest on bojownikiem o niepodległość narodu. Jednak za śmiałe poglądy został ukarany zesłaniem, potem uwięziony oraz przymusowo wciągnięty do wojska. W swej poezji sięgał po formę ludowej oraz ukraińskiej dumki oraz dumy. Duma była rodzajem pieśni opartej o wydarzenia historyczne, natomiast dumka to smętna pieśń ludowa, która opierała się o motywy balladowe.
Przedstawiciele epoki romantyzmu (Rosja):
*Puszkin -dzieła: "Eugeniusz Oniegin", "Dama Pikowa", także "Borys Godunow"
*Gogol - dzieła: "Martwe dusze", "Rewizor" oraz "Ożenek"
*Lermontow - dzieła: "Bohater naszych czasów"
