Dramat romantyczny, którego przykładem jest III cz. "Dziadów" Adama Mickiewicza to nowy typ utworu charakteryzujący się następującymi cechami:
- zerwanie z zasadą trzech jedności: miejsca (cela klasztoru Bazylianów, więzienie, cmentarz), czasu (od 1 listopada 1823 roku do 1 listopada 1824 roku) i akcji ( wielowątkowość, niejednolitość)
- świat realny miesza się ze światem fantastycznym ( postacie realne: np. Novosilcow, postacie fantastyczne: duchy, fantastyczne sceny - sny, wizje)
- synkretyzm rodzajów literackich ( połączenie liryki, epiki i dramatu)
- zerwanie z zasadą przyczynowo - skutkowego układania wydarzeń, samodzielne epizody luźno ze sobą związane, akcja ma więc charakter sporadyczny i szczątkowy
- bohater romantyczny ( samotny, buntownik, indywidualista) usytuowany jest na tle bohatera zbiorowego
- dychotomiczność - przedstawienie wizji świata na zasadzie kontrastu
- czas religijny (Boże Narodzenie), czas historyczny (1823, 1824 rok, Litwa) oraz czas mityczny(widzenie księdza Piotra) występują na tych samych płaszczyznach
- ukazanie wewnętrznych rozterek głównego bohatera
- wprowadzenie elementów wierzeń ludowych
- cykliczność
