Motyw ojca jest często poruszany w literaturze, już od początków jej powstania. Jednym z pierwszych dzieł literackich, w którym pojawia się ten motyw jest biblia. Jednak również tam przedstawiany jest w różny sposób.
Stary Testament przynosi portret Boga surowego, prawego który kocha swój naród wybrany Izrael ale także wymaga od niego bezwzględnego posłuszeństwa. Księgi Nowego Testamentu przynoszą już nieco inny obraz Boga. Także jest sprawiedliwy i prawy, kocha swój naród i wymaga posłuszeństwa ale jednocześnie ukazuje swe miłosierne oblicze. Dowód tego stanowić może przypowieść o synu marnotrawnym. Tytułowy syn poprze swoją lekkomyślność i nieposłuszeństwo ojcu traci cały swój dobytek i niemalże życie. Jednak powraca do ojca, a ten nie tylko nie potępia go ale także z radością przyjmuje. Powieść przynosząca obraz miłosiernego Boga, ojca który wybacza winy i przygarnia dzieci w trosce o ich dobro.
Ogrom miłości ojcowskiej ukazuje Homer w "Iliadzie". Gdy Hektor umiera w pojedynku z Achillesem jego ojciec udaje się do zwycięzcy z prośbą o ciało syna, aby móc sprawić mu godny pogrzeb. To najbardziej wzruszająca scena "Iliady". Polska literatura także zna uczucie ojcowskiego bólu po śmierci dziecka. Jan Kochanowski po śmierci swej córki Urszulki napisał wzruszające "Treny" w których zawarł swój ból i tęsknotę, poprzez ich tworzenie chciał uśmierzyć swe cierpienie.
O tym jak ogromna a jednocześnie niszcząca może być miłość do córek świadczyć może historia ojca Goriot. Bohater powieści Balzacka, pod tym samym tytułem, jest kupcem który dorobił się ogromnego majątku. Wszystkie pieniądze jednak wydawał na potrzeby i kaprysy swoich córek a sam mieszkał w skromnym pensjonacie. Nie licząc się ze swymi potrzebami wyprzedawał cały swój dobytek aby tylko zaspokoić wszystkie żądania córek aż w końcu zmarł w ubóstwie i samotności. Córki nie doceniły jego miłości, nie dbały o ojca bacząc tylko na siebie. Nie przyszły do niego nawet w godzinie śmierci, gdy on samotny marzył tylko o tym aby je zobaczyć.
Dwie różne postacie ojca zostały ukazane w "Panu Tadeuszu". Pierwszym jest Horeszko, ojciec surowy, bezwzględny, który nie licząc się z uczuciami swej córki nie godzi się na ślub z Jackiem Soplicą. Drugi ojciec to sam Soplica, ten także nie sprostał zadaniu ojcostwa. Nie kochał swej żony i nie darzył specjalna troską syna. Dopiero po jej śmierci dla odpokutowania grzechów wstępuje do zakonu a syna zostawia pod dobrą opieką swego brata.
Powyższe przykłady sugerować mogą różnorodność w przedstawianiu postaci ojca w różnych literackich utworach. Niezależnie jednak czy jest on ukazany jako dobry i czuły czy raczej ukazane jest jego surowe oblicze jest to ważny motyw literacki.
