Oksymoron nazwa zaczerpnięta z języka greckiego i oznaczająca dowcip i niedorzeczność. Oksymoron jest figurą stylistyczną , która bardzo często stosowana był przez twórców epoki baroku. Jej konstrukcja to żartobliwe zestawienie najczęściej dwóch pojęć. Zestawienie to nie może być przypadkowe wyrazy te muszą być bowiem przeciwstawne, muszą się w pewnym stopniu wykluczać.

Przyczyną nie słabnięcia popularności tej figury jest bez wątpienia fakt iż był to najlepszy sposób do ukazaniu sprzeczności jakimi cechował się epoka baroku.

Zatem kilka słów dotyczących już samej epoki:

W Europie Barok datujemy początek na połowę XVI wieku koniec zaś przypada na wiek XVII.

To są daty umowne ponieważ zwątpienie i kryzys ideałów renesansowych obserwujemy już dużo wcześniej. Wraz tym niepokojom dawali już humaniści w swoich utworach. Nie zbyt ufali że poprzez zamknięte środki antyczne uda im się wyrazić dokładnie to co chcą. Zwątpienie to widoczne jest choćby w "Trenach" Jana Kochanowskiego. Zwłaszcza w trenach numer IX, X, XI. W tych trzech kolejnych trenach podmiot liryczny staje się filozofem, zadaje pytania. Neguje także te zasady i filozofie których był wyznawcą Są to stoicyzm, epikureizm, a na koniec religia chrześcijańska.

Filozofia stoicka miała być antidotum na zmienne szczęście i los człowieka wobec śmierci . Które według Kochanowskiego nie sprawdzają się i nie zdają przysłowiowego egzaminu. Epikureizm natomiast czerpanie i radość jakie daje życie również nie daje gwarancji na szczęście gdy ciągle myślimy o nieuchronnym końcu naszego życia. Religia chrześcijańska i według niej opieka Boga nad człowiekiem i światem upada wobec śmierci malutkiego dziecka. Kochanowski wątpi w to , że istnienie życia pozagrobowego. Natomiast nadchodzi rozwiązanie problemów Kochanowskiego. W końcu pogodził się on z zaistniała sytuacją i z faktem , że stracił ukochaną Urszulkę. To ukojenie zapisane jest w "Trenie XIX" - powraca do wyznawanych przez siebie ideałów. Kochanowski powraca jednak do dawnych ideałów. Pomocną dłonią jest dal Kochanowskiego jego matka, która przybywa z zaświatów trzymając na ręku wnuczkę czyli malutką Urszulkę. Przemawia ona do Kochanowskiego czyli swojego syna mówiąc : "Ludzkie przygody ludzkie noś". Ma on cierpienie jakie go spotkało znosić po ludzku tzn. z godnością i ufnością, że te boskie wyroki mają jakiś sens.

Dlatego epokę Baroku określano epoką sceptycyzmu wewnętrznego, rozdwojenia ludzi. . Są oni tak zagubieni szukają swojego oparcia najczęściej w Bogu. Wpływ na to zagubienie miała także poniekąd reformacja zapoczątkowana przez Marcina Lutra. Powstawały nowe prądy i odłamy religijne. Także nastąpił przełom i zmiany w nauce.

Znak wyrażający światopogląd barokowy to oksymoron.

OKSYMORON

Oksymoron to figura stylistyczna, nazwa jej pochodzi z języka greckiego oznaczająca niedorzeczność. Oksymoron zbudowany jest na zasadzie i na zestawieniu ze sobą dwóch sprzecznych pojęć, wartości lub cech.

Najczęściej używany był w literaturze okresu barokowego. Początek baroku datuje się natomiast w Europie na połowę wieku XVI koniec zaś przypada na koniec wieku XVII.

Jeśli chodzi o te daty to trzeba zaznaczyć, że są one raczej umowne, gdyż możemy zauważyć je dużo wcześniej już pod koniec renesansu.

Przykładem dzieła renesansowego, w który dość wyraźne mamy zwątpienie w ideały są trzy kluczowe treny Jana Kochanowskiego. Treny te to kolejno numery IX, X, XI.

W tych utworach podmiot liryczny, który utożsamiany jest z Janem Kochanowskim poddaje w wątpliwość wyznawane przez siebie trzy następujące filozofie i poglądy życiowe. Są to zarówno stoicyzm, epikureizm i chrześcijanizm. Te trzy postawy życiowe nie zdają egzaminu gdy przyszło im się zmierzyć ze śmiercią malutkiego ukochanego dziecka.

Po poddaniu przez poetę w wątpliwość wszelkich teorii nadchodzi ukojenie. Przynosi je ostatecznie wiara chrześcijańska. Kochanowskiemu ukazuje się bowiem jego matka trzymająca na ręku Urszulkę. Uspokaja ona Kochanowskiego mówiąc mu o szczęściu jakie spotkało malutką Urszulkę ile smutków i trosk a także bólu i cierpienia ominęło ją jakie niosło dla niej dorosłe życie kobiety. Przemawia ona do poety mówiąc tu cytat: : "Ludzkie przygody ludzkie noś".

Zwrot ten oznacza, że należy pogodzić się z bólem, stratą i ze spokojem i ufnością przyjąć to co daje Bóg.

Podsumowując epokę baroku określamy jako epokę zepsucia, braku dobrego smaku, a także brakiem gustu. Zarzuty inne wobec baroku to także porzucenie stylu klasycystycznego, i tworzenie i powstawanie nowych i innych form. Ponad to barok uchodził za coś nowego i niezwykle rzadkiego

Człowiek epoki baroku czuł się, że żyje w świecie nietrwałym- ale wierzył że istnieje życie wieczne to które jest po śmierci. Wszystko co go otacza podlega zmianie, ruchowi. Musiał zatem człowiek znaleźć swoje miejsce w tym świecie. Dlatego też często mówimy, że czuł się on rozdarty, samotny.