Biblia, czyli Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, to zbiór ksiąg religijnych, które stanowią podstawę wiary judaizmu i chrześcijaństwa.
Na kanon pism religijnych, składają się 73 księgi, w tym 46 ksiąg Starego Testamentu i 23 księgi Nowego Testamentu.
Do tego zbioru, nie można dołączyć żadnego innego pisma. Jest to zbiór nienaruszalny.
Księgi Biblii były pisane w różnym czasie i przez kilku autorów. Teksty napisano w trzech językach: greckim, aramejskim i hebrajskim.
Księgi Starego Testamentu, które zawierały teksty prawne przypisywano Mojżeszowi, jako autorowi. Miał być twórcą prawa izraelskiego. Księgi mądrościowe - Salomonowi, a psalmy - Dawidowi.
Stary Testament, opowiada dzieje od początku świata, do wydarzeń poprzedzających narodzenie Chrystusa. Zbiór zaczyna się Torą, czyli Pięcioksięgiem. Zawiera informacje jak powstał świat, przedstawia dzieje patriarchów, zaczynając od Noego do Mojżesza. Opisuje wyjście ludu izraelskiego z Egiptu, do Ziemi Obiecanej. Opisuje wędrówkę Izraelitów, aż do śmierci Mojżesza.
W skład Tory wchodzą:
Księga Rodzaju - w niej znajduje się opis stworzenia świata, powstanie człowieka, pierwszej pary Adama i Ewy, zerwanie zakazanego owocu, wygnanie ludzi z raju. Znajdziemy tam historię o Kainie i Ablu, zniszczenie Sodomy i Gomory, historię Ezawa, historię Józefa, który został sprzedany przez swoich braci i stał się niewolnikiem.
Księga Wyjścia - To dzieje Mojżesza i przedstawienie historii dotyczącej siedmiu plag, które spadły na Egipt z woli Boga. Cudowne przejście Izraelitów przez Morze Czerwone. Nakarmienie przez Boga tysięcy ludzi na pustyni, za pomocą manny, która spadła z nieba. Ustanowienie Dekalogu, czyli Dziesięciu Przykazań. Kult Izraelitów w złotego cielca, który stał się symbolem bałwochwalstwa.
Księga Kapłańska - zawiera zbiór obrzędów religijnych, które regulują życie moralne społeczności.
Księga Liczb - jest uzupełnieniem poprzednich ksiąg, zawiera epizody z wędrówki Izraelitów, Izraelitów także stanowi uzupełnienie kanonu praw.
Księga Powtórzonego Prawa - w jej skład wchodzą przemówienia Mojżesza do ludu, pieśni, opis kamiennych tablic z Dekalogiem, oraz opis Arki Przymierza.
Po Torze następują dalsze księgi. Księga Jozuego, w niej znajduje się historia zdobycia Jerycha. "Księga Sędziów, Księga Ruth, Księga Samuela, Pierwsza i Druga Księga Królewska, Księga Hioba, Księga Psalmów, Księga Przysłów, Pieśni nad Pieśniami, Księga Mądrości, Księga Koheleta, Płacz (lamentacje) Jeremiasza".
Nowy Testament przedstawia dzieje Chrystusa i jego nauk, oraz Świętej Rodziny, opis działalności apostołów, już po śmierci Jezusa. Dzieje te, zawarte są w 27 księgach.
Do kanonu należą, Księgi Historyczne. W ich skład wchodzą:
Ewangelie - z grec. "radosne wieści, dobre nowiny".
Ewangelia św. Mateusza - Apostoła, została spisana między 50 a 60 r. po Chrystusie w języku aramejskim. Jej celem jest ukazanie faktów z dziejów życia Jezusa, które potwierdzają, iż był Mesjaszem. Zawiera mowy Jezusa: "Kazanie na górze, mowę misyjną, mowy przez przypowieści".
Ewangelia św. Marka - apostoła i współpracownika św. Piotra. Jest napisana w języku greckim, na podstawie słów św. Piotra. Najkrótsza, powstała w Rzymie ok. 70 r. po Chr.
Styl tej ewangelii, jest prosty i przejrzysty.
Ewangelia św. Łukasza - opisuje bardzo dokładnie życie Jezusa. Ewangelista był człowiekiem wykształconym, uczniem i współpracownikiem św. Pawła. Dużo informacji zaczerpnął z ewangelii św. Marka, jednak odwoływał się do różnych źródeł. Napisana została w języku greckim, po 70 r. po Chr.
Ewangelia św. Jana - autorem jest najmłodszy apostoł. Był naocznym świadkiem przemienienia Chrystusa na górze Tabor. Jemu Jezus nakazał troszczyć się o swoją matkę. Powstała w Efezie w latach 96 - 98.
Nowy Testament, zawiera Dzieje Apostolskie. Są to relacje z działalności św. Piotra i św. Pawła z Tarsu. Były spisane prawdopodobnie przez św. Łukasza. Zawarte są w nich "mowy - katechezy Piotra i Pawła, relacje z podróży, doniosłą rolę odgrywają epizody".
Listy Apostolskie powstały pomiędzy rokiem 50 a 60. Czternaście z nich pisanych było przez św. Pawła, a siedem przez innych uczniów Jezusa.
Ostatnią częścią Biblii, jest Apokalipsa, czyli Objawienie św. Jana. Księga prorocza, pełna symboliki. Przekazuje w niej apostoł czas przyszły i Sąd Ostateczny. "Jezus Chrystus pojawi się jako Pantokrator, władca świata".
Zarówno Stary jak i Nowy Testament, obfituje w przypowieści. Przypowieść, czyli parabola, to "gatunek literatury moralistycznej o charakterze narracyjnym, w którym przedstawione postacie i zdarzenia służą wyrażeniu uniwersalnych, ponadczasowych prawd. Świat przedstawiony służy wyrażeniu głębszej prawdy moralno-filozoficznej lub religijnej, stąd przypowieść posiada znaczenie alegoryczne lub symboliczne".
Najdawniejszym przekładem Starego Testamentu jest Septuaginta. Pochodzi ona z III - II w. p.n.e. Był to przekład dokonany w Grecji, a językiem użytym do tego tekstu był język grecki.
Na język łaciński, została przetłumaczona Biblia na przełomie IV - V w. n.e. Tłumaczenie to zwane jest Wulgatą. Autorstwo przypisuje się św. Hieronimowi. W XVI w. Sobór Trydencki, uznał ten tekst, za obowiązujący w kościele rzymsko - katolickim.
Biblię tłumaczono także na języki narodowe.
Przełom wieków XIV i XV, cytaty w "Kazaniach Świętokrzyskich" i "Kazaniach gnieźnieńskich".
Wiek XIV, to przekład psalmów, zawartych w "Psałterzu floriańskim".
Z XV w. pochodzi Biblia królowej Zofii, zwana szaroszpatacką. Została sporządzona na życzenie czwartej żony Władysława Jagiełły.
Rok 1551, powstaje przekład luterański Nowego Testamentu, dokonany przez Stanisława Murzynowskiego.
Rok 1561, powstaje "Biblia Leopolity", ks. Jana Nicza ze Lwowa. Jest bardzo wierna Wulgacie. To przykład przekładu katolickiego.
Rok 1563, powstaje przekład kalwiński, zwany "Biblią brzeską'.
Rok 1572, przekład ariański Szymona Budnego, zwany "Biblią nieświeską'.
Rok 1599, powstaje "Biblia" Jakuba wujka i jest to przekład katolicki.
Rok 1632, powstaje "Biblia gdańska", z niej korzystają protestanci
Rok 1965, powstaje tłumaczenie zwane "Biblią tysiąclecia". "Jest to przekład około 40 biblistów, biblistów hebrajskiego i greckiego".