Co do autorstwa "Iliady" i "Odysei" istnieje wiele sporów, badacze nie są zgodni, czy są to dzieła jednego autora, czy kilku. Dokładna analiza wskazuje na obce wtręty, prawdopodobnie późniejsze, istnieją ponadto pewne rozbieżności w tekście. Bardzo trudno ustalić pierwotną wersję tekstu, który bardzo długo krążył jedynie w wersji ustnej, powtarzany przez kolejne pokolenia z pamięci. Nie ma wątpliwości co do tego, że "Odyseja" jest utworem późniejszym. Uderzają tu pewne różnice, jest to dzieło w innym już stylu, wydaje się przemawiać za innym autorstwem.
Zasadnicza różnica da się sprowadzić do obniżenia nastroju. "Iliada" jest eposem bohaterskim, przedstawia wielkie czyny, opiewa walkę i bohaterstwo. "Odyseja" to raczej metafizyczna opowieść o kolejach ludzkiego losu, o życiu ludzi a nie herosów. W "Iliadzie" Homer przedstawiał przede wszystkim ideał męstwa, którego uosobieniem jest Achilles. Achilles wybiera życie krótkie, ale heroiczne. Wie, ze jeśli ruszy na wojnie, dokona czynów wielkich, na zawsze wpisze się na karty historii, jego sława będzie nieśmiertelna, choć on sam polegnie młodo. Achilles dokonuje tego wyboru świadomie i pewnie. Nie ma wątpliwości, czego pragnie. Kiedy spotykamy go w "Odysei" jest już zupełnie kimś innym. Achilles pojawia się w epizodzie, w którym Odyseusz przywołuje martwe dusze. Bohater spod Troi wręcz załguje swojego wyboru. Teraz uważa, ze spokojne życie jest więcej warte niż pośmiertna sława. Taki wniosek był nie do pomyślenia w "Iliadzie".
O ile w "Iliadzie" akcja toczy się cały czas wokół wojennych zmagań, gdzie króluje męstwo i odwaga, o tyle w "Odysei" wart jest przede wszystkim podstęp. Homer skończył akcje "Iliady" nim miasto upadło, w utworze znajduje się zapowiedź upadku troi, wszyscy wiedzą, jak ta historia się skończy, choć autor nie dopowiada ostatnich dni wojny. Tak że podstęp z koniem trojańskim zostaje pominięty. Cała walka jest raczej pasmem honorowych pojedynków między bohaterami, a nie okrutna rzezią cywilnej ludności. "Iliada" opiewa herosów, walkę, męstwo, ideał odwagi i zwycięstwa w uczciwej walce. "Odyseja" to raczej hymn na część rozumu, roztropności, podstępu, który pozwala ujść silniejszemu wrogowi. Odyseusz jest uosobieniem sprytu, nawet Penelopa posłużyła się podstępem, by przekonać się, czy jej mąż faktycznie jest tym, za kogo się podaje.
"Iliada" to typowy, wzorcowy epos bohaterski, "Odyseja" nie ma już tego patosu, jej akcja nie jest tak skupiona na walce, utwór ma wyraźnie jednego głównego bohatera, który mimo rozbudowanych epizodów z wyprawy Telemacha, cały czas pozostaje w centrum wydarzeń. "Odyseja" jest uznawana za dzieło niższych lotów, nie jest tak dopracowana artystycznie nie ma tego kunsztu i heroizmu, a jednak jej wpływ na późniejsza literaturę był ogromny. Wędrówka Odyseusza stałą się symbolem ludzkiego życia, które jest wiecznym zmierzaniem do Itaki, Odyseusz musiał się zmagać z wieloma przeciwnościami, jego losem kierowali zarówno przychylni jak i wrogo nastawieni bogowie. W jego wędrówce były tłuste i chude lata. Mimo wszystko niestrudzenie zmierzało celu. Artyści późniejszych epok bardzo często nawiązywali do tej metafory, wyjątkowa interpretacja motywu wędrówki Odyseusza jest dzieło Jamesa Joyce`a zatytułowane właśnie "Ulisses", również przedstawiające rodzaj wędrówki, jednak w zupełnie innym wymiarze.
