Archetypy
- Niobe, Demeter - matka opłakująca swoje dzieci
- Prometeusz - buntownik w imię wspólnego dobra, poświęcający się w imię szlachetnych wartości
- Ikar - idealista
- Dedal - racjonalista
- Narcyz - człowiek zapatrzony w siebie, widzący tylko siebie
- Edyp - jednostka naznaczona tragizmem, cierpiąca, która odczuwa ironię swojego losu
- Odyseusz - homo viator, człowiek wędrujący
- Hefajstos - homo faber, człowiek wytwarzający, pracujący
Toposy
arkadia - miejsce absolutnego szczęścia
utopia - miejsce, gdzie wszystko jest doskonałe, bez zastrzeżeń, ziemski raj
złoty wiek - wiek niczym niezmąconego szczęścia ludzkości, raj na ziemi
Związki frazeologiczne
jabłko niezgody - zarzewie konfliktu
syzyfowa praca - praca daremna
stajnia Augiasza - wielki bałagan
puszka Pandory - przyczyna niezgody, powód nieszczęść
koń trojański - podstęp
ikarowe loty - idealistyczne poczynania
pięta Achillesa - słabość, słaby punkt
męki Tantala - wielkie męki, wielkie cierpienie
Rola mitów
funkcja poznawcza - wyjaśnianie zjawisk zachodzących na świecie (zmiana pór roku, wybuchy wulkanów)
funkcja sakralna (opisy obrzędów, form kultu)
funkcja światopoglądowa, integracyjna (te same mity jednoczyły całą społeczność helleńską)
Cechy eposu
- pisany rytmicznym heksametrem
- rozpoczyna się inwokacją, uroczystym zwrotem do bóstwa (inwokacja - rozbudowana apostrofa)
- wydarzenia rozgrywają się na dwóch płaszczyznach: bogów i ludzi, bogowie ingerują w świat ludzi, rywalizują ze sobą, wspierają ludzi lub im przeszkadzają
- występowanie retardacji, opóźniania akcji przez stosowanie rozbudowanych, realistycznych opisów
- obecność mów bohaterów, w których są zastosowane chwyty oratorskie
- wysoki styl, patos
- charakterystyczne środki artystyczne: porównania homeryckie, stałe epitety
Cechy dramatu
- zasada trzech jedności klasycznych: miejsca, czasu i akcji
budowa: podział na stasimony - pieśni chóru i epejsodiony - akty
- obecność co najwyżej 3 aktorów na scenie
- brak scen zbiorowych
- zasada stosowności (decorum), w myśl której o rzeczach poważnych należy pisać stylem wysokim
- brak scen krwawych
- osią akcji jest konflikt tragiczny, czyli konflikt dwóch równorzędnych racji
- obecność bohatera tragicznego, którego pozytywne działania doprowadzają do katastrofy
Cechy poezji Horacego
na podstawie utworów: Oda11 Do Leukonoe, Do Deliusza, Do Postuma, Exegi monumentum
- horacjanizm, zalecanie zasady złotego środka
- epikureizm, zasada carpe diem, chwytaj dzień
- przedstawianie świata w jasnych barwach
- pochwała cnoty
- eksponowanie prawdziwych, nieprzemijających wartości: radość, szczęście, spokój ducha
- odrzucenie wartości materialnych.
