1. Bój o granice Polski
Dzięki powstaniu Wielkopolskiemu zapadły w wersalu pozytywne decyzje dla polski odnośnie państwowej przynależności ziem zaboru pruskiego. Również trzy powstania śląskie przyczyniły się do wymuszenia korzystniejszych dla Polski postanowień w zakresie podziału Górnego Śląska pomiędzy Polskę i Niemcy. Na terenie Śląska Cieszyńskiego doszło do walk z Czechosłowacją, w wyniku których zajęła ona część terytoriów do których rościło sobie pretensje państwo polskie. na Ukrainie toczyły się ciężkie walki o Lwów z Ukraińcami. Młodzi, bohaterscy, kilkunastoletni często obrońcy Lwowa zasłużyli na zaszczytne miano Orląt Lwowskich. Na wschodzie kraju trwał konflikt z bolszewicką Rosją. po początkowych sukcesach polskich i zajęciu Kijowa armia polska zmuszona została do odwrotu. ofensywa radziecka szybko posuwała się na zachód. Zagrożona została Warszawa. Jednakże w bitwie warszawskiej stoczonej w sierpniu 1920 r. wojska polskie pokonały Armię Czerwoną. Wydarzenie to przeszło do historii pod nazwą cudu nad Wisłą. Zwycięstwo warszawskie było punktem zwrotnym wojny i zapoczątkowało odwrót sił sowieckich. Porozumienie pokojowe pomiędzy obu stronami podpisano 18 marca 1921 r. w Rydze. Polska oparła się rewolucyjnej bolszewickiej nawale. Nie udało się jednak zrealizować federacyjnej koncepcji Piłsudskiego.
2. Kształtowanie się władz państwa polskiego
W nocy z 6 na 7 listopada 1918 r. socjaliści, lewicowi ludowcy utworzyli w Lublinie Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej. Premierem tego rządu został Ignacy Daszyński. 10 listopada 1918 r. z Magdeburga do Warszawy powrócił Józef Piłsudski zwolniony z niemieckiej niewoli. Dzień później Rada Regencyjna wydała dekret przekazujący mu naczelne dowództwo nad wojskiem polskim, a 14 listopada w kolejnym dekrecie Rada uległa samorozwiązaniu i przekazała Piłsudskiemu również władzę cywilną. Ukoronowaniem procesu kształtowania polskiej państwowości było uchwalenie przez Sejm Ustawodawczy w dniu 17 marca 1921 r. Konstytucji. Określała ona państwo polskie jako republikę, w której władza zwierzchnia należy do narodu. Władza ustawodawcza należała do Sejmu i Senatu, władze wykonawczą sprawował rząd oraz prezydent, który wybierany był przez Zgromadzenie Narodowe na 7 - letnią kadencję. Pierwszym prezydentem Polski został Gabriel Narutowicz. Narutowicz dzięki głosom lewicy oraz mniejszości narodowych pokonał kandydata prawicowego Maurycego Zamoyskiego. Stało się to przyczyna ostrej kampanii skierowanej przeciwko nowemu prezydentowi. Doprowadziło to do jego zamordowania. Stało się to 16 grudnia 1922 r. w gmachu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych podczas zwiedzania przez prezydenta tamtejszej wystawy. Śmiertelne strzały oddał Eligiusz Niewiadomski, sympatyk ruchu narodowego.
3. Trudności integracja państwa, oświata i kultura
Polska, jako jedyna wśród nowopowstałych państw europejskich, musiała połączyć w swych granicach ziemie, które przez ponad sto lat znajdowały się w obrębie różnych systemów gospodarczych, prawnych i kulturalnych. Ich rozwój był przez ten czas dostosowany do potrzeb państw zaborczych, dlatego tez ich zjednoczenie - nie tylko polityczne, ale przede wszystkim ekonomiczne - było niezwykle trudnym zadaniem. Pierwszym problemem była różnorodność walutowa. W początkach niepodległości na ziemiach polskich używano, co najmniej czterech walut. Bardzo duże zróżnicowanie dotyczyło również poziomu rozwoju gospodarczego poszczególnych ziem. Wyraźnie zróżnicowana była sieć komunikacyjna. Różnice te widoczne są do dnia dzisiejszego. Linie kolejowe były rozbudowane stosownie do potrzeb państw zaborczych. Rozwijano połączenia wiążące poszczególne ziemie z dawnymi metropoliami, czyli Galicję z Austro - Węgrami, Wielkopolskę z Niemcami, a Królestwo z Rosją. Połączenia pomiędzy zaborami były ograniczone i komunikacja pomiędzy ziemiami polskimi po odzyskaniu niepodległości natrafiła na poważne problemy.
Głównym zadaniem państwa było przełamanie licznego w społeczeństwie analfabetyzmu i rozbudowa szkolnictwa na poziomie podstawowym, średnim i wyższym. Nauczyciele szkół powszechnych zyskali status urzędników państwowych. Dzięki rozbudowie seminariów nauczycielskich liczna pedagogów stale wzrastała. Zwiększyła się wyraźnie liczba szkół. Wszystkie te działania zaowocowały faktem, że w 1929 r. naukę w szkołach powszechnych pobierało już 95 % dzieci objętych obowiązkiem szkolnym.
W 1932 r. minister Wyznań religijnych i Oświecenia Publicznego Janusz Jędrzejowicz przeprowadził reformę funkcjonowania systemu szkolnego. Reforma wprowadzała 7 letnią szkołę powszechną. Po jej ukończeniu można było podjąć naukę w czteroletnim gimnazjum, które kończyło się "małą maturą", która umożliwiała dalsze kształcenie w dwuletnim liceum, będącym wyższym stopniem szkoły średniej. Absolwent liceum zdawał "dużą maturę", która uprawniała go do studiów na uczelni wyższej.
Niezwykle bujnie rozwijała się w okresie międzywojennym polska twórczość literacka. Książki stały się bardzo popularne i społeczeństwo posiadało do nich szeroki dostęp. Stefan Żeromski w swym głośnym "Przedwiośniu" wyraził daleko idące rozczarowanie kształtem odzyskanej niepodległości. Ducha nowych czasów w literaturze i poezji oddawali twórcy skupieni w grupie Skamander Do popularnych autorów należeli również: Maria Dąbrowska, Zofia Nałkowska. W 1924 r. literacką Nagrodę Nobla otrzymał autor powieści "Chłopi" - Władysław Reymont.
4. Gospodarka
Państwo polskie miało początkowo duże trudności z egzekwowaniem podatków. Wprowadzenie jednolitych władz i urzędów skarbowych dla całego kraju następowało w bardzo wolnym tempie. Sytuacje komplikował fakt, że w różnych częściach kraju istniały różne systemy podatkowe i różny wymiar obciążeń. Trudności ekonomiczne przeżywane przez państwo miały konsekwencje w postaci spadku siły nabywczej waluty. Wiązało się to ze zniszczeniami wojennymi. Następował systematyczny spadek dochodów budżetowych. Doprowadziło to do zjawiska hiperinflacji i związanego z nią kryzysu gospodarczego.
W zaistniałej sytuacji kryzysu gospodarczego najważniejszym zadaniem państwa stało się doprowadzenie do stabilizacji gospodarczo - walutowej. Zadania tego podjął się Władysław Grabski, który w grudniu 1923 r. stanął na czele rządu. W styczniu 1924 r. sejm uchwalił specjalne pełnomocnictwa dla rządu, które pozwalałyby mu na podejmowanie wiążących decyzji w drodze dekretów prezydenckich. Grabski wprowadził drastyczne oszczędności budżetowe, opanował inflację i przeprowadził reformę walutową wprowadzając na rynek nowy pieniądz - złoty polski.
W wyniku decyzji traktatu wersalskiego Gdańsk znalazł się poza granicami państwa polskiego. Dlatego rozpoczęto budowę nowego portu w Gdyni. Stała się ona bardzo szybko najnowocześniejszym portem na Bałtyku. Dla usprawnienia transportu węgla rozpoczęto budowę tzw. magistrali węglowej, czyli specjalnej linii kolejowej łączącej Śląsk z Gdynią. Jej budowę zakończono jednak dopiero w 1939 r.
Z inicjatywy ministra Eugeniusza Kwiatkowskiego powstał Centralny Okręg Przemysłowy (COP). Jego budowę rozpoczęto w 1935 r. Obszar COP obejmował części czterech województw: wschodnią krakowskiego, zachodnią lwowskiego i lubelskiego oraz południową kieleckiego. Najistotniejsza część COP - u znajdowała się w widłach Wisły i Sanu. COP położony był na pograniczu tzw. Polski A i B, czyli dwóch wielkich i różniących się diametralnie części kraju. Jednym z zamiarów Kwiatkowskiego było również zapoczątkowanie likwidacji różnic pomiędzy Polską A i B, pomiędzy terenami dobrze rozwiniętymi i zacofanymi.
5. Zarys polityki zagranicznej II Rzeczpospolitej
Polska starała się budować dobre relacje z Francją, która była jej naturalnym sojusznikiem w wypadku ewentualnego konfliktu z Niemcami. Polityka ta zaowocowała sojuszem wojskowym z Francją umocnionym dodatkowo podobnym porozumieniem z Rumunią. Źle układały się relacje z Litwa i Czechosłowacją. Przyczyną nieporozumień były spory terytorialne pomiędzy tymi państwami. Bardzo niekorzystnie na międzynarodową sytuację Polski wpłynął układ zawarty pomiędzy ZSRR a Niemcami w Rapallo w 1922 r. Polska znalazła się bowiem pomiędzy dwoma potężnymi państwami, które rozpoczynały współpracę. Także niekorzystne był dla Polski postanowienia konferencji w Lokarno z 1925 r. Uczestniczące w niej państwa gwarantowały nienaruszalność zachodniej granicy Niemiec, pozostawiając jednak otwartą kwestię granicy polsko - niemieckiej. Polska starała się prowadzić w stosunku do ZSRR i Niemiec politykę równej odległości, starając się trzymać na dystans obu potężnych sąsiadów. Służyły temu zawarte z Moskwą i Berlinem pakty o nieagresji.
6. Przewrót majowy i rządy obozu sanacyjnego
W dniach 12 - 15 maj 1926 r. przeprowadzono zamach stanu, na którego czele stanął Józef Piłsudski wraz z grupą swoich zwolenników. W obawie przed niepotrzebnym rozlewem krwi rząd Witosa podał się do dymisji. Uczynił to również prezydent Wojciechowski, przekazując swe uprawnienia marszałkowi sejmu Maciejowi Ratajowi. Ten w porozumieniu z Piłsudskim powołał rząd Kazimierza Bartla, w którym marszałek objął tekę ministra spraw wojskowych. 1 czerwca 1926 r. Zgromadzenie Narodowe wybrało prezydentem Ignacego Mościckiego. Wcześniej Piłsudski odrzucił to stanowisko, ponieważ uznał, że kompetencje prezydenta są zbyt małe. 2 sierpnia 1926 r. sejm uchwalił tzw. nowelę sierpniową. Zmieniała ona konstytucje marcową z 1921 r. zwiększając uprawnienia prezydenta. Pozwalała mu na rozwiązanie obu izb parlamentu, wydawanie rozporządzeń z mocą ustawy. 6 sierpnia 1926 r. dekretem prezydenckim został utworzony Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych (GISZ), na którego czele stanął Józef Piłsudski, który od momentu zamachu majowego miał największy wpływ na władzę w Polsce.
Bezpośrednio po zamachu majowym piłsudczycy nie posiadali własnego ugrupowania politycznego. Jednakże zbliżały się wybory, a zwycięstwo w nich miało być ukoronowaniem sukcesu politycznego sanacji. Wymagało to jednak stworzenia własnego ugrupowania politycznego. W 1928 r. powstał Bezpartyjny Blok Współpracy z Rządem (BBWR), na którego czele stanął Walery Sławek. Blok nie miał być zwykłym sojuszem partii politycznych. Mógł przystąpić do niego każdy, bez względu na przynależność organizacyjną, kto uznawał nadrzędność interesu państwa i konieczność pracy dla niego oraz akceptował politykę rządu.
Zwycięstwo w wyborach z 1928 r. stało się udziałem BBWR, który uzyskał 122 miejsca w sejmie. Wynik ten nie dawał także możliwości samodzielnej zmiany konstytucji, do czego dążył BBWR. Ponadto jesienią 1929 r. nastąpiła konsolidacja antysanacyjnej opozycji. Na spotkaniu przedstawicieli ugrupowań lewicowych i centrowych doszło do porozumienia, w wyniku którego powstał Centrolew, czyli najważniejsze antysanacyjne porozumienia ugrupowań opozycyjnych po zamachu majowym.
Brak możliwości uchwycenia pełnej władzy przez zwolenników Piłsudskiego doprowadził do kryzysu w sejmie, w wyniku którego rozpisano nowe wybory w 1930 r. Dzięki aresztowaniu przywódców partii opozycyjnych, którzy osadzeni zostali w twierdzy brzeskiej BBWR odniósł zdecydowane zwycięstwo zdobywając 247 mandatów. Umożliwiło to obozowi sanacyjnemu przeprowadzenie zmiany konstytucji. W 1935 r. sejm uchwalił Konstytucję kwietniową.
