1. Odbudowa gospodarcza oraz militarna Zachodniej Europy.

Wojna wywołała ogromne zniszczenia w Europie, jak również ferment na terenie kolonii. Skolonizowane oraz uzależnione od europejskich państw ludy stopniowo usamodzielniały się. Holenderskie Zachodnie Indie przekształciły się już w Indonezję, zaś Indie wreszcie się oderwały od Wielkiej Brytanii, Indochiny francuskie proklamowały własną samodzielność, ale Francja podjęła wówczas wojnę. Chiny zdołały zrzucić półkolonialną zależność oraz przekształciły się w samodzielną Chińską Republikę Ludową. Egipt usamodzielnił się w roku 1952.

Wojenne zniszczenia oraz usamodzielnienie się kolonii spowodowało, iż zachodnie państwa straciły polityczne i ekonomiczne znaczenie w świecie. Poważne zagrożenie komunizmem pchało te kraje w kierunku USA, ale obawiano się też uzależniania kontynentu europejskiego od tego zamorskiego sąsiada. Jedyne wyjście dostrzegano w zjednoczeniu się Zachodniej Europy.

W maju 1948 roku z inicjatywy Churchilla zorganizowano w Hadze obrady Europejskiego Kongresu oraz powołano do życia Radę Europejską (RE), mającą swoją siedzibę w Strasburgu. Do tej Rady weszło wówczas 10 państw, a były to: Belgia, Dania, Francja, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Norwegia, Szwecja, Wielka Brytania, Włochy. W roku 1949 do Rady Europy przystąpiły również Grecja oraz Turcja, zaś w 1951 roku Islandia i Republika Federalnych Niemiec.

Wzajemna współpraca uległa poważnemu zacieśnieniu na skutek planu Marshalla, jaki był realizowany w latach 1948-1951. Dnia 16 kwietnia 1948 roku utworzono Organizację Europejskiej Współpracy Gospodarczej (OEEC) przy udziale 16 państw, które przyjęły amerykańską pomoc, zaś Europejską Unię Płatniczą do życia powołano 1 lipca 1950 roku. Stany Zjednoczone Ameryki udzieliły europejskim państwom ok. 13 mld dolarów na zaprowadzenie gospodarczej stabilizacji.

Integracyjny proces podążał dwutorowo: Rada Europejska z jednej strony, zaś z drugiej strony realizacja amerykańskiej pomocy. Dnia 18 kwietnia 1950 roku utworzono Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, w skład której weszły: Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN, Włochy.

4 września 1949 roku amerykańskiej z inicjatywy do życia powołano Organizację Paktu Północnoatlantyckiego (North Atlantic Treaty Organization). W pięćdziesiątych latach do NATO wchodziło już 15 członkowskich państw czyli: USA, Wielka Brytania, Francja, Belgia, Kanada, Dania, Irlandia, Włochy, Holandia, Norwegia, Portugalia, Luksemburg, Grecja, Turcja, RFN.

2. Kwestia niemiecka w latach 1943-1953.

Podział terytorium Niemiec spowodował, iż niemiecka kwestia nabrała ogromnego znaczenia w światowej polityce. Z jednej bowiem strony szczególnie się obawiano odbudowy Niemiec, zaś z drugiej obydwa obozy walczyły o pozyskanie ich. Przywódcy RFN jednak nie uznali terytorialnych decyzji konferencji poczdamskiej, a także głosili, iż Rzesza Niemiecka nadal istnieje w granicach przed wybuchem wojny, czyli z roku 1937, zaś RFN jest niejako jej nowoczesnym wcieleniem. Odrzucając hitlerowskie podboje nie uznano również powojennych terytorialnych cesji ani istnienia drugiego niemieckiego państwa pod nazwą NRD. Republika Federalna Niemiec utożsamiając się z dotychczasową Rzeszą wziął sobie na barki realizację zobowiązań tegoż państwa, to znaczy spłacania długów, wypłacania rent, odszkodowań itd. RFN uznana została przez zachodnie państwa. Nie nawiązywała żadnych stosunków ze Związkiem Radzieckim oraz państwami ludowej demokracji. Nie uznawała nowych zachodnich granic Czechosłowacji, Polski oraz ZSRR. Stojący na czele RFN zgłaszali swoje roszczenia w stosunku do tych państw, mówiąc, że niemiecka ludność została bezprawnie usunięta przez nie, a także pozbawiona swej ojczyzny. Polska oraz ZSRR zajęły wspólne stanowisko, że poczdamska konferencja ma ostateczny charakter a niemieckie roszczenia nie są zupełnie uzasadnione. Pomiędzy obu stronami cały czas występował stan pewnego napięcia oraz wzajemnych oskarżeń. Szczególnie obawiano się na wschodzie rewizjonizmu oraz niemieckiego rewanżyzmu.

RFN

USA udzieliły wielu bezzwrotnych pożyczek niemieckiemu państwu, a także poparcia politycznego. W roku 1951 RFN przyjęte zostało do Rady Europejskiej. Kraj ten szybko się rozwijał, nawet mówiono o gospodarczym cudzie RFN. W roku 1952 RFN zyskało suwerenność - zachodnie państwa zawarły z nim sojusze. Na terytorium republiki zostały wojska trzech okupacyjnych państw, ale w charakterze tym razem sojuszników. Dnia 27 maja 1952 roku podpisany został układ o Europejskiej Wspólnocie Obronnej, ale nie wszedł on w życie gdyż Francja układu nie ratyfikowała. Obawiała się ona bowiem remilitaryzacji Niemiec, którym bardzo zależało aby odzyskały możliwość posiadania własnego wojska, nazwano je Bundeswehrą (czyli Obrona Związku).

NRD

Terytorium NRD zajmowało nie doinwestowane, ubogie obszary dotychczasowych Niemiec środkowych. Rządziła tam tylko jedna partia czyli Socjalistyczna Partia Jedności Niemiec. Całkowicie była ona uzależniona od Związku Radzieckiego. W roku 1949 NRD podpisało nową deklarację, w jakiej uznało granicę na Odrze i Nysie za nowa wschodnią granicę Niemiec. W roku 1950 NRD podpisało w tej kwestii układ w Zgorzelcu z Polską. Układ ów oprotestowała RFN, jaka odmawiała NRD praw do reprezentowania całego niemieckiego narodu. Społeczeństwo w NRD było całkowicie zniewolone pod wpływem surowej kontroli okupanta. Między obydwoma niemieckimi państwami istniały poważne dysproporcje społeczne, gospodarcze i polityczne. Również obydwa zabiegały o dokonanie zjednoczenia Niemiec pod swym protektoratem. Na skutek tych spornych problemów obydwa niemieckie państwa nie mogły zostać włączone do ONZ.

3. Polityka Józefa Stalina.

Pod koniec swego życia Stalin stał się wyjątkowo podejrzliwy, nietolerancyjny, brutalny, mściwy oraz krwiożerczy. Zbudował on gigantyczny system zniewolenia i represji w Związku Radzieckim. Cały świat oplątał siecią wywiadu oraz agenturą, zafałszował historię całego ZSRR. Również prowadził awanturniczą oraz ekspansywną politykę. W Związku Radzieckim nadal rozbudowywane były siły zbrojne oraz bezpieczeństwo publiczne, rozwijano tak zwaną propagandę sukcesu. ZSRR w 1949 roku wyprodukował swoją bombę atomową. Fakt ów ośmielił Stalina do podejmowania bardziej jeszcze awanturniczych działań.

Radzieckie społeczeństwo nadal bardzo silnie było izolowane od całej reszty świata. Każdy człowiek traktowany był jako potencjalny agent obcego wywiadu. W roku 1948 zakazano słuchania obcych radiowych rozgłośni oraz czytania zagranicznej prasy. Bardzo ostro też potępiano wszelkie obce kulturowe wzorce; jak również tzw. narodowy nihilizm. Natomiast lansowano własne tradycje oraz zasady tzw. socjalistycznego realizmu, uprawiana była megalomania narodowa, przy tym coraz częściej rosyjski naród utożsamiano z każdym narodem zamieszkującym ZSRR. Wysuwane przez Józefa Stalina hasła albo jego współpracowników partie komunistyczne podejmowały w pozostałych oraz nadawały im bardzo szerokiego rezonansu.

Więc w państwach demokracji ludowej wprowadzono monopartyjny system oraz planową gospodarkę. Na czele rządu i partii stali mianowani przez Stalina miejscowi pełnomocnicy albo namiestnicy, którzy to pilnowali aby przenoszenie doświadczeń radzieckich dokonywało się całkowicie bez zakłóceń oraz płynnie. Funkcję taką w Albanii pełnił Enver Hodża, Wyłko Czerwenkow w Bułgarii, Klement Gottwald w Czechosłowacji, Walter Ul-bricht w NRD, Bolesław Bierut w Polsce, Gheorge Gheorghiu-Dej w Rumunii, Matyas Rakosi na Węgrzech. Masowo dokonywano tłumaczeń prac Józefa Stalina: "O językoznawstwie", "Problemy ekonomiczne socjalizmu w ZSRR", a także "Zasady marksizmu-leninizmu".

Do roku 1948 w Związku Radzieckim oraz w innych komunistycznych partiach ogromną rolę odgrywać zaczęli politycy żydowskiego pochodzenia. W tym czasie przywódcy Izraela zdecydowali się związać nie ze Związkiem Radzieckim, ale z jego wręcz wrogiem śmiertelnym to znaczy ze Stanami Zjednoczonymi. Józef Stalin uznał wówczas, że Żydzi dopuścili się zdrady ideałów rewolucji, a następnie przystąpił do bezwzględnego ich zwalczania. Żydzi na terenie Polski zdołali obronić się podejmując oskarżenia Władysława Gomułki dotyczące odchyleń prawicowo-nacjonalistycznych.

Wyjątkowego znaczenia nabrała wtedy walka o zyskanie wpływów w Korei. W roku 1950, w czerwcu graniczne incydenty pomiędzy Koreą Północną a Południową uległy przekształceniu się w normalną wojnę. Obydwie strony wzajemnie się oskarżały o agresję. Zaś faktycznie dokonali tego komuniści, wywodzący się z Północnej Korei za zgodą Józefa Stalina oraz Mao Tse-tunga. USA udzieliło poparcia Południowej Korei oraz zdołały pociągnąć do tego większość państw ONZ. Chińscy, a także radzieccy komuniści uznali ten fakt za nie dotrzymanie zasad statutu ONZ oraz za jawną ingerencję Stanów Zjednoczonych w wewnętrzne sprawy Korei. Z jednej strony Józef Stalin wspierał Północną Koreę, zaś z drugiej nawoływał do obrony zagrożonego imperializmem pokoju.

Od dnia 5 po 14 października 1952 roku przeprowadzono w ZSRR obrady XIX Zjazdu Partii Komunistycznej. Dyktator Stalin panował poza jakąkolwiek kontrolą. W tym zjeździe udział wzięły 44 delegacje komunistycznych partii z innych krajów całego świata. Zjazd przyjął uchwałę dotyczącą zmiany nazwy komunistycznej partii z: Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików) na Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego (KPZR). Zaaprobował również wewnętrzną oraz zagraniczną politykę Józefa Stalina podczas minionych 13 lat. Stalin się kompletnie z nikim nie liczył, ciągle podejrzewał spisek przeciwko sobie. Dnia 13 stycznia 1953 roku aresztowanych zostało 11 lekarzy, którzy byli powiązani z najwyższymi władzami. Następnie ich oskarżono o dokonywanie mordów na czołowych działaczach partyjnych oraz państwowych, a także o próbę otrucia samego Stalina.

Komunikat dotyczący śmierci Stalina został ogłoszony 5 marca roku 1953. Pomimo upływu wielu lat nie wyjaśniono do dzisiaj czy to była naturalna śmierć czy też zgon tego "nieśmiertelnego i umiłowanego" przywódcy został trochę przyspieszony przez czujących zagrożenie współpracowników. Śmierć Józefa Stalina stanowi bardzo ważną cezurę zarówno w historii Związku Radzieckiego jak też całego świata. Radzieccy przywódcy postanowili skończyć z metodami rządzenia narzuconymi przez samego Stalina, zorganizowali tak zwane kolektywne kierownictwo kontrolując się nawzajem. Postanowili również doprowadzić do osłabienia bezpośredniego wpływu partii oraz ideologii na wykonawczą władzę, czyli rząd. Stanowisko szefa rządu piastował Gieorgij Malenkow, zaś jego zastępcami byli Beria, Bułganin, Mołotow.

Nikita Chruszczow awansował z sekretarza Obwodowego Komitetu KPZR w Moskwie na sekretarza Komitetu Centralnego KPZR. Jednak Chruszczow nie uzyskał stanowiska pierwszego sekretarza albo przewodniczącego KC, tylko jednego spośród sekretarzy, jakich liczbę pomniejszono do pięciu. Nikita Chruszczow koordynował pracę sekretarzy, ale narzucić im nie mógł swojego zdania. Po śmierci Józefa Stalina w ZSRR, w kierownictwie toczyła się bardzo ostra walka o władzę oraz przywództwo.

4. Sytuacja na terenie Wielkiej Brytanii, Francji oraz Włoch.

Wielka Brytania.

W Anglii rządy Partii Pracy trwały aż do jesieni roku 1951. W tym okresie dokonanych zostało wiele reform społecznych i gospodarczych, przeprowadzono również nacjonalizację banków, a także pewnych gałęzi przemysłu oraz komunikacji. Czas pracy został skrócony do 44 godzin tygodniowo (w 1947 roku), rozbudowano ubezpieczenia społeczne oraz społeczną służbę zdrowia.

Równocześnie postępował proces rozkładu Imperium Brytyjskiego. Hindusi, Egipcjanie, narody arabskie dążyli do niepodległości. Wojska brytyjskie wówczas okupowały Niemcy. Dlatego też w sierpniu 1947 roku proklamowana została niepodległość Indii oraz Pakistanu. W październiku roku 1947 Wielka Brytania uznała suwerenność Birmy, zaś Cejlonowi nadała status dominium. Natomiast podjęła wojnę na Malajach oraz w niektórych regionach Afryki (m.in. Nigeria). Rząd angielski Clementa Richarda Attlee wyraził poparcie dla amerykańskiego planu odbudowy niemieckiej gospodarki oraz utworzenia RFN. Natomiast na terenie Bliskiego Wschodu hamowano walkę dotyczącą utworzenia państwa Izrael. W trakcie walk z żydowskimi organizacjami Anglia odniosła znaczne materialne i moralne straty. Państwo Izrael zostało utworzone w maju roku 1948, jednak brytyjski rząd dopiero je uznał w lutym roku 1949.

Płatnicze trudności zmusiły brytyjski rząd do podejmowania pożyczek w Stanach Zjednoczonych. W roku 1948 Wielka Brytania przystąpiła do tzw. planu Marshalla a w latach 1948-1950 dostała pomoc materialną w wysokości 2688 mln dolarów. Wówczas rząd Partii Pracy postanowił zrezygnować z przedwojennej samodzielności. Anglia podpisała układ dotyczący współpracy z Francją w roku 1947, zaś w 1949 roku przystąpiła do NATO. Nie uznano natomiast Chińskiej Republiki Ludowej i podtrzymywano dalszą współpracę z Czang Kaj-Szekiem, przebywającym na Tajwanie. Zdecydowanie zwalczano ekspansję stalinowską w Europie oraz w Azji.

Konserwatywny rząd Wielkiej Brytanii razem z USA oraz Francją uznał, że stan wojny z Niemcami już jest zakończony (9 sierpnia 1951 roku). O tym samym zadecydowano odnośnie Japonii. Anglicy skonstruowali swoją bombę atomową, dzięki czemu weszli do atomowego klubu (2 października 1952 roku). W roku 1953 poparli oni przewrót dokonujący się w Iranie, jednak kontrolę nad wydobywaniem ropy naftowej w tamtym państwie przejęli sami Amerykanie. Partia konserwatystów poparła plany amerykańskie uzbrojenia RFN oraz włączenia jej do struktur NATO. W roku 1954 poparli również idee przekształcenia się Unii Zachodniej w Zachodnioeuropejską Unię oraz wyrazili zgodę aby włączyć Zagłębie Saary do RFN.

Dnia 29 października 1956 roku izraelska armia uderzyła na tereny Egiptu. Następnego dnia Francja i Anglia wystosowały ultimatum, w którym żądały zgody by mogły obsadzić strefę Kanału Sueskiego, co miało na celu zabezpieczenie żeglugi. Egipt oczywiście odrzucił ultimatum. W takiej sytuacji francuskie i angielskie lotnictwo począwszy od dnia 31 października po dzień 4 listopada 1956 roku zbombardowało wojskowe obiekty Egiptu; 5 listopada tego samego roku wojska obydwu państw znalazły się w strefie Kanału oraz zajęły Port Said. Natomiast armia Izraela opanowała Półwysep Synaj. Było to jawną agresją i ogromną kompromitacją brytyjskiego rządu.

Francja.

W roku 1946 odbudowano we Francji system wielopartyjny, projekt konstytucji przedłożony przez de Gaulle'a został odrzucony a wprowadzono liberalną konstytucję IV Republiki. W 1947 roku prezydentem Francji został Vincent Auriol, socjalista.

Koalicyjne, bardzo często się zmieniające rządy IV Republiki głównie się opierały na socjalistach, radykałach oraz chadekach. Były raczej słabe i nie potrafiły rozwiązać żadnego problemu stojącego przed Francją. W roku 1948 Francja uzyskała amerykańskie kredyty w ramach realizowanego planu Marshalla, co w pewien sposób poprawiło jej sytuację. Jednak wówczas Stany Zjednoczone w Europie postawiły nie na Francję, ale na Niemcy. Na przekór francuskim planom oraz dążeniom powstało dosyć silne niemieckie państwo, jakie szybko zyskało duże ekonomiczne wpływy. Francja w 1949 roku przystąpiła do struktur NATO.

Francja w tym czasie przeżywała ogromne trudności, które związane były z dekolonizacją. Japończycy 9 marca 1941 roku rozbroili francuskie oddziały w Indochinach, zlikwidowali francuską administrację oraz utworzyli rządy zależne od siebie w Kambodży, Laosie oraz Wietnamie. Głosili coraz wyraźniej pan azjatyckie i antykolonialne hasła. Bao-Dai - cesarz Wietnamu wypowiedział układ zawarty wcześniej z Francją, a następnie proklamował niepodległość państwa Wietnam w ramach tworzonej przez Japonię Wielkiej Wschodnioazjatyckiej Strefy Dobrobytu. W roku 1945, w sierpniu na wyzwolonych w Wietnamie północnym obszarach proklamowana została odbudowa samodzielnego państwa oraz powołany został Komitet Wyzwolenia Narodowego na czele z Ho Chi Mincem. Partyzanckie oddziały przekształcono w Ludowo-Wyzwoleńczą Armię Wietnamu. Doszło do abdykacji cesarza Bao-Dai. Ho Chi Min 2 września 1945 roku proklamował utworzenie niepodległej Demokratycznej Republiki Wietnamu z Hanoi jako stolicą. Rząd generała de Gaulle'a tymczasem nie uznał owych faktów oraz postanowił bronić swoich praw na terenie Wietnamu. Zyskał poparcie Anglii i Chin. Na jesieni 1945 roku, na obszar Półwyspu Indochińskiego weszły oddziały brytyjskie, francuskie i chińskie, które rozprawiły się z Armią Ludowo Wyzwoleńczą. W takiej sytuacji ALW nadal kontynuowała partyzancką wojnę. Do Sajgonu w sierpniu roku 1950 przybyła amerykańska misja.

W Genewie dnia 20 lipca 1954 roku podpisano porozumienie czterostronne (Wielka Brytania, Francja, ZSRR oraz ChRL). Stany Zjednoczone również uczestniczyły w konferencji, jednak nie podpisały układu. Wietnam został podzielony na 2 części wzdłuż 37 równoleżnika, utworzono dwa wietnamskie państwa.

2 marca roku 1956 Francja podpisała z Marokiem układ, przyznający mu całkowitą suwerenność. Za Francją w ślad poszła także Hiszpania. 20 marca 1956 roku zjednoczyło się Maroko. Francja uznała również niepodległość Tunezji. Zaś Algieria spotkała się z odmową uznania jej praw do uzyskania niepodległości. Stanowiła ona obszar związany z Francją już od roku 1830. Na 8 mln ludzi zamieszkujących Algierię aż 1 mln to byli Francuzi, którzy tam się czuli panami, bowiem byli od pokoleń zadomowieni w Algierii, tubylcy zaś nie posiadali żadnych praw. Tymczasem podczas burzliwych wydarzeń w 1943 roku 56 algierskich polityków, na czele z Abbasem Farhatem, ogłosiło tzw. Manifest Ludu Algierskiego. Nawoływano w nim do walki o narodową autonomię oraz reformy społeczne. Francuski rząd próbował iść na jakieś ustępstwa a 20 września 1947 roku ogłosił Statut Organiczny Algierii. Zapowiadano w nim równouprawnienie dla języka arabskiego, likwidację kontroli wyznaniowej, przyznanie prawa głosu dla kobiet oraz powszechną demokratyzację stosunków.

W marcu roku 1954 w Algierze utworzono Komitet Rewolucyjny Jedności Akcji (CRUA), podjął on bezpośrednie przygotowania do zbrojnego powstania. Wybuchło ono 1 listopada 1954 roku; CRUA uległ przekształceniu we Front Wyzwolenia Narodowego (FLN). Francuzi podjęli walkę z algierskimi powstańcami, która toczyła się do 1962 roku.

Włochy.

Na panującą w tym kraju sytuację wielki wpływ wywarła przegrana wojna oraz upadek faszyzmu. Podjęto próby rozliczenia faszystów oraz osoby, które były odpowiedzialne za odniesioną klęskę. Zaczęły dochodzić do głosu partie polityczne, jakie działały jeszcze przed przejęciem przez Mussoliniego władzy. Na terenie Włoch toczyła się bardzo zawzięta walka o kierunek rozwoju i władzę w państwie. Kraj był ogromnie wyczerpany wojną, zagrożony i zniszczony koniecznością poniesienia skutków awanturniczej polityki Benito Mussoliniego. Odpowiedzialnością za całe zło obciążano również króla Wiktora Emanuela III. Etiopia i Albania odzyskały niepodległość oraz zaczęły wysuwać własne roszczenia w stosunku do okupanta. Odpadły włoskie kolonie w Afryce jak: Erytrea, Somali, Cyrenajka, Trypolitania. Przeszły one pod brytyjską kontrolę jako powiernicze tereny ONZ. Pojawiły się graniczne spory z Austrią, a także Grecją.

Nowy koalicyjny rząd utworzony został 10 czerwca 1945 roku. To był rząd sześciu antyfaszystowskich stronnictw na czele z Ferucciem Parii, przywódcą liberałów. Do rządu również weszli przedstawiciele komunistów i socjalistów. Jednak w grudniu już zmieniono rząd, przewodnictwo w nim objął przywódca chadecji niejaki De Gasperi. Dnia 2 czerwca 1946 roku odbyło się referendum w kwestii stosunku do panującej monarchii, a także przeprowadzono wybory do Zgromadzenia Ustawodawczego. W maju 1946 roku król Wiktor Emanuel III oddał tron na rzecz swojego syna Humberta, a następnie opuścił państwo licząc, że tym samym uda mu się uratować monarchię. Jednak nadzieje te nie sprawdziły się. Większość mieszkańców opowiedziała się przeciwko monarchii. Włochy zostały przekształcone w republikę dnia 12 czerwca 1946 roku. Pierwszym włoskim prezydentem został Enrico de Nicola, przedstawiciel liberałów.

Powołana do życia w Poczdamie Komisja Ministrów Spraw Zagranicznych 4 mocarstw zdecydowanie się wypowiadała przeciwko włoskim postulatom. W II połowie 1946 roku w Paryżu obradowała konferencja pokojowa w kwestii zawarcia pokojowych układów z satelickimi państwami III Rzeszy. Na podstawie pokojowego układu w Paryżu z dnia 10 lutego 1947 roku Włochy zobowiązane zostały do wypłacenia wojennych odszkodowań w wysokości 360 ml dolarów następującym państwom: Albanii, Etiopii, Grecji, Jugosławii i ZSRR. Włochy traciły też wyspy Dodekanezu na korzyść Grecji, Istrię oraz część Julijskiej Krainy na korzyść Jugosławii, obszar Triestu przekształcony został w Wolne Terytorium Triestu.

22 grudnia 1947 roku Zgromadzenie Ustawodawcze Włoch uchwaliło nową konstytucję, która utrwalała ustrój demokratyczno - parlamentarnej republiki oraz stanowiła, iż włoski parlament ma charakter dwuizbowy. De Gasperi powołał nowy koalicyjny rząd, dysponował on sporą przewagą we włoskim parlamencie oraz mógł podejmować zasadnicze polityczne decyzje. Włochy korzystały z planu Marshalla, poparły też ideę utworzenia państwa RFN, przystąpiły do struktur Paktu Północnoatlantyckiego (czyli NATO), a w grudniu 1955 roku przyjęto je do ONZ.

5. ONZ podczas narastania na świecie zimnej wojny.

Polityczna sytuacja świata znajdowała doskonałe odzwierciedlenie w działalności Organizacji Narodów Zjednoczonych. Na forum tejże organizacji dochodziło często do konfrontacji 2 politycznych linii. Stany Zjednoczone podejmowały próby wykorzystania swojej przewagi w Zgromadzeniu Ogólnym oraz obejścia zasady weta, przysługującej wielkim mocarstwom w Radzie Bezpieczeństwa. Jesienią roku 1947 przedstawiły nowy wniosek, aby wyłonić tzw. Małe Zgromadzenie nazwane Komisją Międzysesyjną Zgromadzenia Ogólnego. W założeniu miał być to organ, który działał by permanentnie oraz w jakimś sensie zastępował Zgromadzenie Ogólne jak również Radę Bezpieczeństwa. Przede wszystkim miało to dotyczyć bieżących politycznych spraw.

W roku 1947 swoją działalność podjęła Komisja Praw Człowieka ONZ. Rozpoczęto opracowywania Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, którą uchwalono dnia 10 grudnia 1948 roku.

Podejmowano starania mające na celu wprowadzenie w życie tych zasad. Zaczęły się prace nad Konwencją Praw Człowieka, powołane zostały: Komisja Prawa Międzynarodowego, Komisja Praw Kobiet, Komisja Rozbrojeniowa, Komisja Socjalna, Komisja do Spraw Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej oraz inne. Rząd Stanów Zjednoczonych nie zdecydował się ratyfikować Deklaracji Praw Człowieka jako konwencji. Toczyła się żywa dyskusja dotycząca dekolonizacji.

ONZ w latach 1947/48 odegrała istotną rolę podczas rozwiązania problemu palestyńskiego, a już w 1950 roku została uwikłana w konflikt koreański. Związek Radziecki domagał się aby przyjęto Chińską Republikę Ludową do ONZ, jednak Stany Zjednoczone nie zamierzały dopuścić do tego, gdyż Chiny były reprezentowane na forum ONZ przez Republikę Chińską z Tajwanu na czele z Czang Kaj-Sze-kiem. ONZ w pewien sposób przekształciła się w polityczny organ Stanów Zjednoczonych. Sporo państw, które należały do ONZ ekonomicznie było uzależnionych od Stanów Zjednoczonych oraz głosowało zgodnie z oczekiwaniami tego mocarstwa. Związek Radziecki krytykował ów stan rzeczy.

Nowym przewodniczącym ONZ po Trygve Lie został wybrany Szwed Dag Hammarskjold (1905-1961). Wyboru tego dokonano z pomiędzy pięciu kandydatów 8 kwietnia roku 1953.

Stopniowo następował proces odprężenia, jaki prowadzić miał do wyjścia z zaistniałego impasu oraz uratowania ONZ. Podczas VII sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ (obradowała od 15 września do 15 grudnia 1953 roku) podjęta została dyskusja dotycząca rozbrojenia. W sprawie niemieckiej powstały całkiem nowe impulsy. W miarę jak przyjmowano do ONZ nowe państwa Azji oraz Afryki istniejący w ONZ układ sił zmieniał się. Na forum ONZ utworzono grupę członków, które reprezentowały państwa Trzeciego Świata, krajów oscylujących między USA a ZSRR. Wyjątkowego znaczenia nabrały wówczas Indie wraz z ich porozumiewawczą i odprężeniową polityką. Poważne zmiany nastały też w Związku Radzieckim.

6. Zmiany po śmierci Józefa Stalina w ZSRR.

W Związku Radzieckim po śmierci Józefa Stalina toczył się w kierownictwie ostry bój o przywództwo oraz o władzę. Stalinowskie represje kosztowały życie, aż ok. 40 mln ludzi. Beria - domniemany następca Józefa Stalina przeprowadził bardzo wiele personalnych zmian. Pozostali przywódcy bali się, aby nie objął on całości władzy w swe ręce, jak również nie przywrócił tego systemu jaki panował za życia J. Stalina. Przez szereg lat uchodził on za wyjątkowo bliskiego współpracownika samego Stalina oraz wykonawcę wielu stalinowskich pomysłów odnośnie stosowania represji. Beria również interesował się polityką zagraniczną. Dążył do połączenia Niemiec.

Niemcy zjednoczone miały być zneutralizowane i rozbrojone. Takiej polityce poważnie się sprzeciwiali inni przywódcy na czele z Malenkowem jak również aktualne kierownictwo w NRD na czele z Walterem Ulbrichtem. Ekonomiczna sytuacja NRD była wyjątkowo trudna.

Dnia 17 czerwca 1953 roku w Berlinie doszło do wybuchu wielkiego strajku właśnie na ekonomicznym tle. Szybko ogarnął on szereg innych miast w NRD oraz przekształcił się w zbrojne powstanie. Całą pacyfikacyjną akcją kierował Beria, jaki to w tym właśnie celu pojechał do NRD. W Moskwie przeciwnicy Berii na czele z Malenkowem wykorzystali tamte wydarzenia oraz fakt wyjazdu do Berlina Berii i zmontowali przeciwko niemu spisek. Beria 26 czerwca 1953 roku został aresztowany podczas posiedzenia prezydium rządu, zaś następnie oskarżono go o zdradę oraz stracono.

Po tym jak odsunięto Berię powstało tak zwane kierownictwo kolektywne (czyli zbiorowe) w składzie: Gieorgij M. Malenkow, Nikita S. Chruszczow oraz Nikołaj A. Bułganin. We wrześniu tego samego roku jednak przywrócone zostało stanowisko I sekretarza KC KPZR. Objął je Chruszczow.

Nowe radzieckie kierownictwo podjęło szereg społecznych reform. Powołane zostały rehabilitacyjne komisje, ale jednak pracowały one dosyć ospale. W obozach ciągle jeszcze przebywało ok. 1,4 mln osób.

W lutym roku 1955 Malenkow został odsunięty z piastowanego stanowiska premiera, wówczas zajął je niejaki Bułganin, zaś stanowisko ministra obrony objął marszałek Żuków. Przeprowadzona została reorganizacja aparatu partyjnego oraz państwowego.

Nowo powołane kierownictwo zmierzało również do zrewidowania prowadzonej przez Stalina awanturniczej zagranicznej polityki. W lipcu roku 1953 przywrócono dyplomatyczne stosunki z Izraelem. Izraelskim ambasadorem w Związku Radzieckim została Golda Meir urodzona w Kijowie. Nowe podejście radzieckich władz pozwoliło na podjęcie rokowań dotyczących przerwania zbrojnych działań na terenie Korei. Dnia 27 lipca 1953 roku podpisane zostało porozumienie i wreszcie została przerwana wojna. Koreę podzielono wzdłuż 37 równoleżnika.

7. Niemcy w radzieckiej polityce oraz utworzenie Paktu Warszawskiego.

Od 1950 roku rząd RFN prowadził nieustanne starania dotyczące odbudowy sił zbrojnych. Przeciwko remilitaryzacji Niemiec wyjątkowo ostro występowali sąsiedzi tychże (Czechosłowacja, Francja, Polska) oraz Związek Radziecki. Przywódcy Stanów Zjednoczonych uzgodnili wspólnie z kanclerzem Adenauerem, że RFN, powinna nadal pozostać członkiem Paktu Północnoatlantyckiego (czyli NATO). Od 29 listopada do 2 grudnia 1954 roku w Moskwie odbywała się konferencja przy udziale przywódców następujących państw: Albanii, Bułgarii, Czechosłowacji, NRD, Polski, Rumunii, Węgier i ZSRR. Zagroziły one, że jeżeli RFN będzie przyjęte do struktur NATO, to te państwa utworzą swoją polityczno-wojskową obronną organizację. RFN została jednak przyjęta do NATO i Unii Zachodnioeuropejskiej 20 września 1954 roku.

W takiej sytuacji dnia 11 maja 1955 roku w Warszawie zebrali się przedstawiciele rządów wymienionych powyżej państw, a następnie powołali Obronny Układ, potocznie nazywany Układem Warszawskim lub Paktem Warszawskim. Układ ten został podpisany 14 maja 1955 roku.

Republika Federalna Niemiec weszła do NATO oraz stała się całkowicie pełnoprawnym uczestnikiem obronnych struktur państw zachodnich. Jednak Związek Radziecki należał do tej grupy państw, które odpowiadały w całości za losy Niemiec. Miasto Berlin nadal było podzielone i podlegało okupacji 4 mocarstw, bez których zgody w ogóle nie było można podjąć jakichkolwiek ważniejszych decyzji. Kanclerz Niemiec Adenauer postanowił pojechać do ZSRR i spróbować wynegocjować tam pewne ustępstwa. Radziecki rząd zgodził się na podpisanie porozumienia. Obydwa państwa wzajemnie się uznały oraz nawiązały stosunki dyplomatyczne ze sobą. Podpisanie układu jednak nie oznaczało, iż RFN zrezygnuje z dalszej walki o zjednoczenie Niemiec.

Na międzynarodowym forum pozycja NRD była bardzo słaba, jej suwerenność ograniczona, nie posiadała własnej armii. Radzieckie władze zwolniły NRD od zapłacenia wojennych odszkodowań oraz pokrywania kosztów związanych z pobytem okupacyjnych wojsk radzieckich w NRD. Rząd Związku Radzieckiego dnia 25 marca 1954 roku ogłosił, iż NRD zyskała suwerenność, zaś 25 stycznia 1955 roku zadekretowane zostało ukończenie stanu wojny z Niemcami.

Po odjeździe z Moskwy delegacji RFN władze Związku Radzieckiego zaprosiły delegację NRD do siebie. Podpisany został układ dwustronny o stosunkach wzajemnych oraz stwierdzone w nim było, iż te stosunki oparte są na zasadach równości, poszanowania wzajemnego i suwerenności. W 1956 roku NRD przystąpiło do Układu Warszawskiego.

Rząd NRD starał się o nawiązanie dyplomatycznych stosunków z RFN, jednak rząd RFN nie zamierzał odpowiadać na pisma od przywódców NRD, bowiem nie uznawał tego państwa, nadal traktując je jak okupacyjną strefę ZSRR. Republika Federalna Niemiec odmawiała nawiązania dyplomatycznych stosunków również z ówczesną Polską oraz innymi państwami demokracji ludowej, jakie uznawały NRD. Między obydwoma państwami nadal się toczyła ostra propagandowa walka. Oba nadal również nie mogły wejść do struktur ONZ.