Okres w którym zaczęto wracać i nawiązywać do sztuki i kultury starożytnej to odrodzenie. Odrodzenie zapoczątkowano we Włoszech w XIV-XV w. Stopniowo objęło inne kraje zachodniej Europy. Do Polski odrodzenie dotarło wraz z przybyciem Bony Sforzy małżonki Zygmunta Starego.
Kościół by w średniowieczu ośrodkiem nauki i sztuki. To pod jego wpływa kształtował się sztuka. Już pod koniec średniowiecza zaczęto szukać wzorów do naśladowania w antycznej kulturze. Stało się to czynnikiem powstanie nowej epoki którą zwiemy odrodzeniem. Powstało wielu nowych idei dotyczących ludzi i świata. Ludzie odrodzenie pragnęli zgłębiać wiedzę o świecie. Chęć wiedzy i zrozumienia pchała ich do nauki. Prawdziwe oblężenie przezywały uniwersytety.
Wszystko sprawiało wrażenie budzenia się do życia, odrodzenia. We Włoszech zachowały się wspaniałe budowle z tamtego okresu jak; kościół San Pietro in Montorio w Rzymie, pałac Medici we Florencji, Villa Rotonda w Vicenzie, Katedra Santa Maria del Fiore we Florencji.
Miasta rozwijały się i przebudowywano je zgodnie z duchem epoki. Lata swej świętości przeżywały Florencja, Mediolan, Wenecja, Genua. I oczywiście Rzym.
Studiując i pogłębiając swą wiedze uczeni dowiadywali się coraz więcej o otaczającym ich świecie i o kosmosie. Galileusz który potwierdził ideę heliocentryczną do obserwacji nieba użył teleskopu.
Jednym z najsłynniejszych ludzi odrodzenia był Leonardo da Vinci był ona jak przystało na człowieka odrodzenia wszechstronnie wykształcony i utalentowany. Interesowało go niemal wszystko a jego fantastyczne pomysły dzisiaj realizowane są. Można powiedzieć ze wyprzedził w swych myśleniu epokę w której żył. Jego najsłynniejsze obrazy to: "Dama z łasiczką" oraz "Mona Liza".
Malarze szukali natchnienia w dawnych dziełach sztuki greckiej i rzymskiej. Jednym z najwybitniejszych twórców włoskiego renesansu, jakim był Michał Anioł Buonarroti. Jest on twórcą fresków w Kaplicy Sykstyńskiej .
Rafael Santi, znany również jako Rafael Sanzio, Był trzecim i najmłodszym z najsławniejszej trójki genialnych artystów włoskiego Renesansu. Jest on autorem dzieł Madonna Sykstyńska, fresku Szkoła Ateńska, Ukrzyżowanie, Portret papieża Juliusza II.
Ciekawym przykładem architektury z tego okresu jest katedra we Florencji. Autorem kopuły na nią jest Filippo Brunelleshi- złotnik. Wykonana w ciągu pół wieku drewniana konstrukcja ma przekrój ostrosłupowy, żebrowy i gotycką latarnię.
Humanizm był głównym prądem umysłowym odrodzenia. Przeciwstawiał się on sposobowi widzenia świata w średniowieczu. Hasłem humanizmu stała się maksyma Terencjusza: "Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce." Wtedy też zaczęto obserwować zainteresowanie językami narodowymi. Nie odrzucono łaciny lecz zaczęto bardziej interesować się rodzimymi językami.
Powstały dzieła które na trwałe weszły w kanon europejski jak "Boska Komedia" Dante Algihieriego, "Dekameron" napisany przez Giovanni'ego Boccaccio. Głównym przedmiotem zainteresowania stal się człowiek i wszystko z nim związane.
Dużą role zaczęli odgrywać filozofowie. Początkowo była to filozofia żywcem przeniesiona ze starożytności jak np. Epikureizm. Potem dodano do niej elementy odrodzenia.
Jednym z najznakomitszych filozofów oświecenia był Michael Montaigne. Sławne są jego słowa " "Świat jest jeno szkołą szukania; nie o to chodzi, kto dopadnie, ale kto przebieży piękniejszą drogę". Powiadał on również "Poczucie dobrego i złego zależy w znacznej mierze
od naszego o tym mniemania". Był on nie do porównania z innymi nawiązując do wzorów starożytnych stworzył swój sposób opisywania świata. Twierdził on, że życie nie jest ani dobre ani złe - jest tylko miejscem dla dobra lub zła, że filozofia, którą należy uprawiać powinna być sztuką życia.
Autorem słynnej maksymy " Przywary wchodzą w skład cnót, jak trucizny w skład lekarstwa" jest Francosis Rochefdand. Niccolo Machiavelli uważał, że polityka ma swój własny, niezależny byt a jej działanie opiera się na trzech zasadach: cnocie, konieczności i szczęściu. Był największym teoretykiem wśród pierwszych pisarzy odrodzenia. W swych pracach podejmuje tematyko polityczno- społeczną. Był również zafascynowany kultura antyczną.
Najwybitniejszym przedstawicielem renesansu północnoeuropejskiego był Erazm z Rotterdamu. W swych dziełach krytykował stosunki społeczne. Walczył z przekupstwami, hipokryzją i złymi zwyczajami. Najsłynniejsze jego dzieło Pochwała głupoty jest satyrą na ówczesne społeczeństwo. Był przeciwnikiem scholastyki. Opracował także pierwsze greckie wydanie Nowego Testamentu. W jego dziełach znajdujemy wskazówki dydaktyczne. Erazm był prekursorem irenizmu (pokoju, pogodzenia), był za zgodą wszystkich, wszyscy wierzymy w tego samego Boga lecz inaczej go odbieramy.
Francois Bacon uważał że o potędze człowieka nie stanowi siła ani pieniądze tylko wiedza która zdobywa przez całe życie. Powiadał on "milczenie jest cnotą głupich."
Innym znanym filozofem był Jordano Bruno który spłonął na stosie za propagowanie teorii Kopernika. W swym poemacie "De innumerabilibus" poświęcił kilkanaście heksametrów na inwokację do Kopernika: Umysłu twego nie tknęła nikczemność wieków ciemnoty, A głosu nie zagłuszył wrzask hałaśliwy głupców; Szlachetny Koperniku, którego dzieła-pomniki, W latach wczesnej młodości myślą naszą wstrząsnął"
Najwybitniejszym przedstawicielem polskiego odrodzenia był Mikołaj Kopernik.
Jego najważniejszym dziełem jest De revolutionibus orbium coelestium (O obrotach sfer niebieskich), w którym to wyjaśnił teorię heliocentryczną. Dzieło to wywarło wpływ na cały światopogląd odrodzenia. Zachwiało podstawami kościoła. Jak przystało na człowieka renesansu był wszechstronny. Jest również autorem pracy z zakresu ekonomii "De estimatione monete " (O szacunku monety), w którym opisał cały proces psucia monety.
Każdy z nich wniósł coś do filozofii odrodzenia. Wniósł swój wpływ na pojmowanie świata przez ludzi.