PRASA POLSKA XIX-XXw

1. KONRES WIEDEŃSKI - konstytucja o wolności słowa, bardzo liberalna

2. KONGRESÓWKA

3. POWSTANIE LISTOPADOWE I STYCZNIOWE: katastrofa w systemie wolności prasy

4. 1914-1918 I Wojna Światowa

5. 1818 odzyskanie niepodległości

  • długo nie ma Polski na mapie
  • nie ma wspólnej prasy
  • pomieszane języki
  • problemy logistyczne

Prasa, media w opozycji: pojęcie opisujące media w opozycji do czegoś. Od 200 lat polskie media są w opozycji.

Pojęcie szczegółowe:

  • Prasa tajna - powstanie styczniowe, 1861-64
  • Prasa konspiracyjna - wojny 1939-45, czasem 1939-48
  • Prasa drugiego obiegu - 1893-1918, 1976-89 (Piłsudzki - „Robotnik”, 1969 - biuletyn „Ruchu”)
  • Prasa podziemna - 1981-89 (w stanie wojennym)
  • Prasa emigracyjna (emigracja polityczna i zwykła, Paryż, Chcago)
  • Prasa polonijna - prasa dla potomków emigrantow
  • Prasa reżimowa

Znaczenie prasy, gdy Polski „nie ma”:

  • Język polski jest „w prasie"
  • Mobilizacja do wielkiej zmainy
  • Poczucie dumy
  • Ku pokrzepieniu serc
  • Ośmieszenie reżimu
  • „Solidarność” może działać
  • Funkcja organizatorska
  • Działalność polityczna - w prasie
  • Morale
  • Kontakt z zagranicą

--->

Substytut nieistniejącego państwa

walka z rusyfikacją, nowomową, germanizacją

postawa niepodległościowa, mobilizacyjna

element samoorganizacji społeczeństwa

„kuźnia elit” (kulturalnych, politycznych etc)

Proces instytucjonalizacji i profesjonalizacji zawodu dziennikarza:

  1. Literaci, brak prestiżu
  2. dziennikarz publicysta II poł. XIXw - dynamiczny rozwój prasy
  3. 90% wszystkiego - Warszawa
  4. Zawód się profesjonalizuje, dziennikarstwo przestaje być hobby
  5. Zawód elitarny, dziennikarze tworzą swoje organizacje

Prasa w Polsce 1865-1914:

  • zastosowanie represji i cenzury
  • głód - niedobór zabitych; drewniany język, ezotopowy język, trzeba znać słowa klucze
  • mogiła, golgota, cierpienie = ojczyzna
  • zmartwychwstanie = wyzwolenie Polski
  • niewolnik = murzyn
  • 1905r Wojna japońsko-rosyjska
  • Zamykanie i otwieranie nowych tytułów; pisma zmieniają swoje nazwy [do 27 zmian]
  • na pocz. XXw 140 tytułów, 90% to Warszawa, gazeta na prowincji prawie nie istnieje
  • Spada jakość prasy, dużo plotek, tekstów zagranicznych
  • Polska w XIXw nie przeżywa rewolucji przemysłowej [aż tak jak inne kraje]
  • Polemika nurtu romantycznego z pozytywistycznym
  • prasa przeciw rewolucji, zwycięża praca u podstaw [przez upadek powstań]