Według mnie było rzeczą możliwa utrzymanie silnej pozycji cesarstwa zachodniorzymskiego w V wieku. A dlaczego postaram się to w kilku zdaniach dowieść.
Upadek cesarstwa zachodniorzymskiego przypieczętowały najazdy barbarzyńskie. Gdyby jednak zrobiono krok w kierunku niewolników obcego pochodzenia można było zapobiec podobnym buntom w przyszłości. Nacje od lat uciemiężone i siłą zmuszane do uległości coraz częściej zaczęły się upominać o swoje. Jednak dopiero ich zbrojne wystąpienia przyczyniły się do ostatecznego upadku. Cesarstwo jednak by nie upadło, gdyby na kryzys w państwie nie nałożyły się problemy z zewnątrz w postaci najazdów wojsk barbarzyńskich. Nieliczne i słabe dotychczas plemiona barbarzyńców przekształciły się z czasem w silne grupy, takie jak Goci, Frankowie i Alanowie.
Jest całkiem prawdopodobne że gdyby założyciele drugiego triumwiratu (Oktawian, Marek Antoniusz, Marek Emiliusz Lepidus) nie obiecali pełni praw za wydawanie swoich panów do upadku by nie doszło.
W cesarstwie zachodnim ludność obciążona była wysokimi podatkami. IV w. przynosi także zaostrzenie sytuacji wewnętrznej w państwie. Ogromne sumy pochłaniały: wojsko, dwór cesarski, utrzymanie biedoty rzymskiej. Zaczyna brakować pieniędzy. Sytuację zaogniają także kłótnie między kandydatami do tronu i wciągnięcie armii do wewnętrznych rozgrywek. Umiejętna polityka podatkowa mogła podnieść kraj z ruiny. Ludzie zamiast płacić wysokie podatki mogli by te same pieniądze zainwestować w rozwój swych gospodarstw. Wodzowie germańscy, jako dowódcy w armii rzymskiej, usuwali i wprowadzali na tron cesarzy według własnej woli. W 476 Odoaker zdetronizował ostatniego władcę cesarstwa zachodniego Romulusa Augustulusa i sam objął władzę w imieniu cesarza wschodniego Zenona (do czasu opanowania Italii przez Teodoryka Wielkiego). Równocześnie insygnia cesarskie odesłał do Konstantynopola. Upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego spowodował zniszczenie infrastruktury administracyjnej imperium, sieci dróg państwowych, handlu między prowincjami itd. Pomiędzy powstałymi na gruzach cesarstwa nowymi państwami rozpoczęły się waśnie i wojny o strefy wpływów i poszerzenie granic. Najazdy barbarzyńskie zniszczyły wcześniejsze wielkie imperium.
Można było uniknąć ostatecznego upadku prowadząc mądrą politykę. Lecz Rzym był areną walki o władzę. Tu nie liczyły się interesy państwowe tylko własne. Dobra władza i mądre i sprawiedliwe prawo mogło uchronić kraj od katastrofy. Wpływ na upadek miała również sam rozmiar imperium. Choć w końcowych latach istnienia nie był on już tak wielki to jednak sam przez siebie stwarzał liczne problemy. Lecz tak się nie stało cesarstwo zachodnie przestało istnieć.
