Pozycja Konstantynopola w Europie doby Średniowiecza.
Podczas gdy w wyniku najazdu barbarzyńców z zachodnio-północnej części Europy Rzym upadł w 476 roku n.e., wciąż rozwijało się Cesarstwo Bizantyjskie - wschodnia część cesarstwa rzymskiego.
Jego stolicą i najważniejszym miastem był Konstantynopol, który początkowo był niewielkim greckim miasteczkiem Bizancjum. Leżący u wybrzeży cieśniny Bosfor, stał się potężnym miastem w IV wieku n.e., gdy przeniósł się tam cesarz Konstantyn Wielki.
W mieście znajdowało się 161 term, woda płynęła ośmioma akweduktami, modlono się w 14 kościołach, na spektakle chodziło się do dwóch teatrów i jednego hipodromu. Poza tym miasto było zabudowane pałacami i rezydencjami zamożnych obywateli cesarstwa. Jedną z najpiękniejszych budowli Konstantynopola jest Bazylika Świętej Mądrości, Hagia Sophia. Kiedyś była to świątynia katolicka, dziś jest tam meczet. Miasto w Średniowieczu otoczone było potężnym murem, na którym wjazdu strzegły wieże i bramy.
Bizancjum stało się jednym z najsilniejszych miast średniowiecznej Europy, dlatego że mimo działań wojennych prowadzonych z wieloma innymi mocarstwami, długo utrzymało swoja niezależność i upadło pod naporem wojsk tureckich dopiero w 1453 roku. Z pewnością duża w tym zasługa dobrze wyszkolonej armii, która walczyła m.in. ze Słowianami, Arabami, Persami, oraz Bułgarami.
Najdalej granice terytorium cesarstwa wschodniego sięgały za rządów cesarza Justyniana Wielkiego, a potem w VI-VIII wieku. Wówczas ziemie rozciągały się po północną Afrykę, południową Europę, wyspy Morza Śródziemnego aż do Azji Mniejszą.
Ważna pozycja religijna w Bizancjum należała początkowo do patriarchy, a z czasem przejęta została przez cesarza. Każdy cesarz starał się rządzić mocarstwem w takim stopniu, żeby życie religijne i wiara odbijały się korzystanie na interesach miasta. Starano się uniezależnić od wpływu papieża, co z czasem zakończyło się cezaropapizmem i wielką schizmą wschodnią, wskutek której, utworzył się Kościół wschodni, dziś nazywany Prawosławnym.
Niemniej ważnym czynnikiem podczas całego Średniowiecza, kształtującym Konstantynopol była wysoko rozwinięta cywilizacją z przepiękną kulturą. Miasto było gęsto zaludnione, a infrastruktura miejska i zabudowa stała na wysokim poziomie, nie tylko ułatwiając życie jego mieszkańcom ale i ubogacając to miejsce.
Z Bizancjum pochodziła spora liczba ówczesnych twórców: pisarze, artyści i myśliciele, którzy mieli możliwość kształcenia się na miejscowych uczelniach. Także mieszkańcy Konstantynopola, tzw. "Grecy", wywyższali się ponad innymi mieszkańców cesarstwa. Przez osoby spoza centrum uważani byli często za zniewieściałych i zdradliwych.
Wspaniałe dzieje świetności Konstantynopola przerywa brutalnie najazd turecki i zdobycie miasta w 1453 r. Od tego czasu przejdzie ono do historii jako Stambuł, dzisiejsza stolica Turcji.
