Po śmierci cesarza Ottona III zniknęło równouprawnienie członków cesarstwa. Rozpoczęły się wewnętrzne spory i walki. Bolesław Chrobry poparł w tym sporze margrabiego Miśni - Ekkeharda, który był przeciwnikiem Henryka II. Został on jednak zamordowany, a Bolesław Chrobry zajął w 1002r. Łużyce, Miśnię i Milsko.
W 1003r. Chrobry zaangażował się w konflikt o czeski tron, wyniku czego zajął Pragę, Morawy oraz zbocza Karpat.
Wzrost terytorialny państwa Polskiego doprowadził do wybuchu konfliktu z Niemcami, który zakończył się dopiero w 1018r.
Pierwsza faza wojny nie układała się po myśli Chrobrego, gdyż stracił wówczas Czechy i Miśnię. W 1005r. niemieckie wojska znalazły się pod Poznaniem, gdzie zawarto pokój. W wyniku jego postanowień Polska straciła tereny zdobyte w 1002r., ale nadal pozostała niezależna. Zawarty od Poznaniem pokój nie zadowolił jednak żadnej ze stron i miał charakter tymczasowy.
Dwa lata później, w 1007r., polski władca ponownie zaanektował Milsko i Łużyce. W 1013r. został zawarty kolejny kompromis polsko - niemiecki tym razem w Merseburgu. Bolesław Chrobry zdołał utrzymać swoje terytorialne zdobycze, ale musiał złożyć hołd władcy niemieckiemu. Jego syn - Mieszko II, który był następcą tronu, musiał poślubić Rychezę, która byłą córką palatyna reńskiego.
Ugoda jednak szybko została zerwana i w 1015 i 1017r. miały miejsce dwie wielkie wyprawy niemieckie.
Wojskom polskim, które wsławiły się obroną Głogowa i Niemczy, udało się pokonać cesarskich rycerzy. W rezultacie w 1018r. został zawarty pokój w Budziszynie. Na jego mocy Polska uzyskała Milsko i Łużyce. Państwo polskie udowodniło swoją niezależność i siłę.
Prowadzone wojny z obcą społecznością sprawiły, że zróżnicowane dotąd plemiona słowiańskie zaczęły się konsolidować przez uświadomienie sobie własnej odrębności kulturowej. Po raz pierwszy powstała wspólna tradycja zarówno dla mieszkańców znad Bałtyku, ze Śląska, Krakowa i Karpat.
Chociaż wojna zakończyła się sukcesem Polski, to w 1007r. państwo straciło Pomorze, Morawy oraz Słowację. Przekreślono również szansę na powstanie wspólnego państwa zachodniosłowiańskiego , gdyż pomiędzy Gnieznem i Pragą wytworzyły się liczne antagonizmy.
Wojna doprowadziła także do osłabienia państwa wewnątrz, gdyż narodziły się konflikty społeczne. Walki negatywnie obiły się na kmieciach, którzy zostali zmuszeni do walki i posługi.
