Sapard

SAPARD czyli Przedakcesyjny Instrument Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich (Special Accession Programme for Agriculture and Rural Development), przeznaczony jest dla kandydujących do członkostwa w Unii Europejskiej krajów Europy Środkowo-Wschodniej: Bułgarii, Czech, Estonii, Litwy, Łotwy, Polski, Węgier, Rumunii, Słowacji i Słowenii. Środki finansowe z tego funduszu mają na celu pomoc w rozwoju obszarów wiejskich oraz ułatwienie procesu integracji w zakresie rolnictwa w krajach kandydujących do Unii Europejskiej poprzez dostosowanie do standardów i wymogów unijnych. SAPARD to programem z założenia wieloletnim obejmującym okres 2000-2006.

Podstawowe kierunki działań w ramach programu SAPARD to:

- Inwestowanie w gospodarstwach rolnych, którego celem jest podnieść jakość produkcji mleka do standardów Unii Europejskiej, modernizowanie gospodarstw specjalistycznych do produkcji zwierząt rzeźnych, dostosowanie gospodarstw rolnych do standardów Unii Europejskiej określających zasady ochrony środowiska

- Rozwój i modernizacja zagospodarowania wiejskiego, w tym sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, uzdatnianie wody poprzez budowy oczyszczalni ścieków, poprawę funkcjonowania gospodarki odpadami stałymi, poprawa jakości dróg lokalnych, rozbudowę sieci telekomunikacyjnej.

- Poprawa przetwórstwa produktów rolnych i rybołówstwa poprzez poprawę jakości produktów, zwiększenie efektywności działania grup producentów oraz ich związków

- zwiększanie różnorodności w działalności gospodarczej, które ma na celu zapewnienie mieszkańcom alternatywnych źródeł dochodu - dotacje na inwestycje w zakresie pozarolniczej działalności gospodarczej, dotacje na rozwój infrastruktury turystycznej, projekty pilotażowe dotyczące zalesiania oraz ochrony środowiska w gospodarstwach rolnych.

Wielkość środków finansowych, które będą przyznawane krajom objętym programem jest uzależniona od zasad ustalonych przez Komisję Europejską i zależy m. in. od liczby ludności pracującej w rolnictwie, wielkości użytków rolnych, a także wielkości produktu krajowego brutto w przeliczonego na jednego mieszkańca oraz specyficznej sytuacji danego kraju. Rocznie Unia Europejska przyznaje Polsce ok. 170 mln EURO. Środki te jako bezzwrotna pomoc mają być przeznaczone przede wszystkim na:

• poprawę konkurencyjności polskiego rolnictwa i przetwórstwa rolno-spożywczego, zarówno na rynku krajowym jak i rynku międzynarodowym;
• dostosowanie sektora rolno-spożywczego do wymagań Jednolitego Rynku w zakresie wymagań sanitarnych, higienicznych oraz jakościowych;
• wsparcie wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich poprzez rozwój infrastruktury technicznej oraz tworzenie warunków do podejmowania pozarolniczej działalności gospodarczej na wsi.

.

Polska w ramach dotacji z programu SAPARD ma co roku otrzymywać 171,6 mln Euro to jest około 30% ogólnej puli programu SAPARD. Połowa z tej sumy ma zostać przeznaczona na dostosowywanie polskiego sektora zajmującego się produkcją żywności do standardów stosowanych w Unii Europejskiej, które mają przynieść poprawienie jego efektywności, podniesienie jakości i standardów zdrowotnych żywności oraz zmniejszenie negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko naturalne. Pozostała cześć środków czyli drugie 50% ma zostać wykorzystana tak, aby rozwiązać najważniejsze problemy wsi w Polsce, to znaczy zmniejszać bezrobocie jawne i ukryte. Wkład ze strony Unii Europejskiej może wynieść nie więcej niż 75% ogólnej sumy środków publicznych, stanowiących źródło tych dotacji, natomiast pozostałe 25% to wymagany wkład strony polskiej.

Narodowy Program Przygotowania do Członkostwa i Polityka Strukturalna Rozwoju Obszarów Wiejskich i Rolnictwa, zdecydowały o określeniu dla Polski na lata 2002-2006 r. następujących kierunków działań:

1. poprawienie przetwórstwa i marketingu produktów rolnych i rybnych;

2. inwestowanie w gospodarstwach prowadzących gospodarkę rolną

3. rozwój i doskonalenie infrastruktury na wsiach

4. rozwój i zróżnicowanie działalności gospodarczej w celu tworzenia nowych miejsc pracy i źródeł dochodu;

5. programy pilotażowe - zwiększające lesistość i mające na celu ochronę środowiska

6. szkolenia;

7. pomoc techniczna;

W dniu 20 lutego 2004 r. zakończono przyjmowanie wniosków o pomoc finansową na przedsięwzięcia z zakresu inwestycji w gospodarstwach rolnych w ramach Działania 2 programu SAPARD.

Po uzyskaniu przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej pomoc finansowa na przedsięwzięcia m.in. w zakresie poprawy przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych, różnicowania działalności gospodarczej na obszarach wiejskich oraz inwestycje w gospodarstwach rolnych udzielana będzie m.in. w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich.

Prawo Unii Europejskiej, które określa zasady na jakich ma być wprowadzany w życie program SAPARD, wskazuje na organ, który ma być odpowiedzialny za funkcjonowanie programu. Przepisy Unii określają ją jako "Agencja SAPARD". W Polsce funkcję tą pełni Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR), która jest odpowiedzialna za:

• ogłoszenia o możliwościach składania wniosków w ramach programu SAPARD;
• przyjmowanie pełnej dokumentacji projektów składającej się z wypełnionego wniosku wraz z załączonymi niezbędnymi dokumentami i pisemne potwierdzanie przyjęcia wniosku;
• rejestrowanie wniosków w systemie komputerowym;
• dokonywanie oceny formalno-prawnej zgodności projektów i dokumentów z obowiązującymi dla programu zasadami, warunkami i kryteriami przyjętego programu SAPARD;
• przeprowadzenie oceny ekonomicznej i technicznej wykonalności projektów;
• przekazywanie projektów, zgodnych z wymogami programu, do rekomendacji rankingu przez Regionalne Komitety Sterujące oraz przez Krajowy Komitet
• podpisywanie umów wraz z harmonogramem realizacji projektu z beneficjentem programu;
• przeprowadzenie niezbędnych kontroli zarówno przed jak i po zatwierdzeniu projektu;
• monitorowanie i kontrola realizacji umowy podpisanej z beneficjentem oraz monitorowanie poszczególnych działań w odniesieniu do odpowiednich wskaźników.

ARiMR realizować będzie również następujące funkcje płatnicze:

• sprawdzanie wniosków o płatność;
• przeprowadzanie kontroli na miejscu i stwierdzanie dopuszczalności do płatności;
• autoryzacja zobowiązań i płatności;
• dokonywanie płatności;
• prowadzenie księgowości.

O uzyskanie dotacji mogą ubiegać się:

• zakłady przetwórcze,
• rolnicy indywidualni,
• grupy producentów,
• samorządy lokalne, tj. gminy, związki międzygminne i powiaty.

Inwestorzy ubiegający się o dotacje unijne muszą sfinansować wykonywane przez siebie przedsięwzięcia objęte programem SAPARD całkowicie ze środków własnych. Dopiero po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia i po jego formalnym odbiorze, inwestor może uzyskać dotację ze środków funduszu unijnego. Dotacja ta stanowi refundację części poniesionych przez niego kosztów, jest to część tzw. kosztów kwalifikowanych, a więc tylko takich, które zostały wskazane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jako koszty, które mogą być pokrywane za pomocą dotacji unijnych.

Główną zasadą Programu jest udział własny inwestora. Środki finansowe zostaną przekazane dopiero po zakończeniu inwestycji. Głównym źródłem pozyskania środków na inwestycje, obok środków własnych inwestorów, są przede wszystkim kredyty bankowe, które można uzyskać w bankach prowadzących obsługę programu SAPARD.

Procedura ubiegania się o otrzymanie środków SAPARD

1. Przygotowanie i złożenie w banku wniosku kredytowego oraz załączników (projekt przedsięwzięcia, analiza finansowa i marketingowa)

2. Otrzymanie bankowej promesy kredytowej

3. Przygotowanie wniosku do ARiMR o uzyskanie dotacji ze środków SAPARD, wraz z załącznikami (projekt przedsięwzięcia, analiza finansowa i marketingowa)

4. Zawarcie umowy z ARiMR

5. Podpisanie umowy kredytu i otrzymanie środków.

6. Realizacja inwestycji

7. Zamknięcie inwestycji i otrzymanie środków SAPARD (środki te wpłyną do banku udzielającego kredytu jako forma jego częściowej spłaty).

Zwrot środków objętych programem SAPARD dotyczy tylko i wyłącznie nakładów poniesionych na inwestycje objęte umową z ARiRM, na które wykonawcy inwestycji wystawili faktury z datą późniejszą niż data podpisania umowy z ARiRM.

Źródło:www.sapard.com.pl