W przemyśle elektromaszynowym wytwarzanych jest wiele rodzajów produktów, przez co osiąga on wysoką rangę w gospodarce narodowej. Jego zadaniem jest wytwarzanie urządzeń i maszyn, przeznaczonych na potrzeby innych działów produkcji. Dlatego też jakość jego wytworów wpływa w dużym stopniu na poziom całokształtu produkcji.
Ważne jest stosowanie nowoczesnych technologii, powiązane z wykorzystywaniem najnowszych osiągnięć różnych dziedzin wiedzy i nauki.
O tym, w jaki sposób zlokalizowane są przedsiębiorstwa, działające w zakresie tej dziedziny decydują:
- wykształcona kadra zawodowa, zarówno w zakresie inżynierii jak i techniki
- potencjał naukowy i badawczy
- dostęp do surowców, szczególnie w przemyśle polskim- do wyrobów hutniczych
- łatwość dostępu do rynku zbytu;
Wyróżnić można następujące dziedziny przemysłu elektromaszynowego:
- maszynowy- dotyczący konstrukcji maszyn, wykorzystywany w innych działach gospodarki, a także środków transportu
- metalowy- produkcja części i urządzeń metalowych i blaszanych, armatur, a także działalność odlewnicza
- elektrotechniczny- wykorzystujący elektromagnetykę, elektronikę oraz tworzenie urządzeń elektrycznych
- precyzyjny- którego podstawą jest optyka i mechanika precyzyjna;
Główne ośrodki, zajmujące się poszczególnymi działami produkcji w Polsce to:
- wyroby metalurgiczne (obrabiarki, silniki, kotły, turbiny): Warszawa, Pruszków
- urządzenia rolnicze: Brzeg, Lublin, Kutno, Strzelce Opolskie, Płock
- urządzenia włókiennicze: Łódź, Zduńska Wola, Bielsko- Biała, Wałbrzych, Kamienna Góra, Kalisz, Świebodzice
- maszyny budowlane: Wrocław, Stalowa Wola
- urządzenia górnicze: ośrodki na Śląsku
- przemysł samochodowy: Warszawa, Lublin, Nysa, Tychy, Bielsko- Biała, Sanok, Jelcz, Szczecin, Wrocław, Gliwice, Starachowice
- przemysł samolotowy- Warszawa, Łódź
- przemysł kolejowy- Wrocław, Poznań, Chorzów, Zielona Góra, Gorzów Wielkopolski
- przemysł stoczniowy- Szczecin, Gdańsk, Gdynia
Ewolucja omawianej gałęzi przemysłu
W Polsce w ostatnich latach można zaobserwować jej prężny wzrost, szczególnie w zakresie przemysłu elektrycznego i elektronicznego. Ich koncentracja ma miejsce w takich miastach jak: Warszawa, Piaseczno czy Milanówek. Tam produkowane następujące wyroby: komputery, radia, telewizory, urządzenia telekomunikacyjne.
W tych gałęziach wytwórstwa ma miejsce duże zaangażowanie obcego kapitału, czego przykładem są takie firmy, jak: Siemens czy Alcatel.
Innym przykładem jest przemysł transportowy, produkujący urządzenia transportu wodnego, kolejowego czy drogowego. Ten ostatni znajduje się ostatnio w fazie kryzysu, gdyż popyt na samochody wykazuje tendencję spadkową. Polska pozostaje jednak jednym ze znaczących rynków zbytu samochodów w Europie, co powoduje angażowanie się w tą gałąź przemysłu kapitału zagranicznego, na przykład Fiat, Daewoo, Volkswagen, czy Ford. Około 50% przedsiębiorstw stanowi własność prywatną.
Podobnie załamanie widoczne jest w przemyśle stoczniowym i jego wszystkich ośrodkach, za wyjątkiem Stoczni Szczecińskiej. Pomimo obecnych problemów, stocznie w Gdańsku i Gdyni zachowały znaczącą pozycję w gospodarce narodowej, pozyskując ok. 3% zamówień światowych.
Przemysł lotniczy w Polsce utracił na znaczeniu po upadku ustroju komunistycznego, w którym znaczna ilość zamówień związana była z sojuszami państw bloku wschodniego. Obecnie do największych ośrodków należą Świdnik i Mielec. Produkowane są między innymi helikoptery.
Przemysł precyzyjny nie znalazł w Polsce dobrego podłoża rozwoju, a usytuowany jest głównie w Jeleniej Górze i Krakowie.
Przemysł metalowy, wytwarzający przede wszystkim wyroby AGD, drobne narzędzia i wytwory z metalu charakteryzuje dość duży udział firm zagranicznych, co powoduje wzrost jakości i różnorodności tego rodzaju wytworów w naszym kraju.
W okolicach funkcjonowania przemysłu hutniczego, głównie na Górnym Śląsku, spotkać można takie dziedziny przemysłu metalowego, jak: wytwarzanie konstrukcji stalowych, łożysk, czy skrawarek.
Przemysł elektromaszynowy w Polsce pozwala na stworzenie wielu miejsc pracy, sam przemysł samochodowy zatrudnia obecnie około 100.000 pracowników.
Bardzo ważne jest dokapitalizowanie ze strony przedsiębiorców zagranicznych, co pozwala producentom polskim na zachowanie jakości, wymaganej przez normy Unii Europejskiej.
