- Etapy zasiedlania kontynentu australijskiego
Do lat osiemdziesiątych XVIII wieku, kontynentem australijskim interesowały się liczne państwa europejskie. W 1770 roku do Australii dotarł James Cook, wielki angielskie odkrywca, opanował on wschodnie wybrzeża Australii, tym samym obszary te znalazły się pod panowaniem angielskiego króla Jerzego III, tereny te otrzymały nazwę Nowa Południowa Walia, w 1814 roku nazwa została zmieniona na Australia i odnosiła się do całego kontynentu. Od tego czasu rozpoczął się na kontynencie australijskim intensywny proces kolonizacyjny.
W 1786 powstała jedna z pierwszych kolonii, w rejonie Botany Bay (Zatoka Botaniczna), plan powstania kolonii w tym miejscu został przedstawiany angielskiemu sekretarzowi stanu lordowi Sydney, który poparł pomysł utworzenia w tym miejscu angielskiej kolonii. W 1788 roku w okolice Sydney, dotarła Pierwsza Flota, pod dowództwem kapitana Aleksandra Philipsha, który później objął stanowisko gubernatora Nowej Południowej Walii. W skład floty wchodziło 11 statków, które przystosowane były do przewozu 759 więźniów w tym 568 mężczyzn, 191 kobiet oraz 211 marynarzy z rodzinami.
Gospodarka zakładanych na kontynencie Australii, kolonii opierała się w głównej mierze na uprawie roli. Ziemia była przydzielana w pierwszej kolejności marynarzom a później tym skazańcom, którzy odbyli odpowiednią karą. Rozdzielaniem ziemi zajmował się gubernator. Na przełomie lat 1790 i 1791 na tereny kolonii przybyła Druga Flota oraz Trzecia Flota, wraz z nią do Australii przybyła kolejna grupa nowych osadników oraz skazańców. Zasiedlone zostały m.in. obszary Rose Hill (dziś jest ot obszar Paramatta), Hawkesbury, wyspa Norfolk, podnóże Gór Błękitnych.
Rok 1792 był przełomowym w dziejach Australii, od wybrzeży kontynentu zaczęły przybywać pierwsze prywatne statki handlowe, co było początkiem rozwoju wymiany handlowej i gospodarczej. Razem ze statkami do Nowej Południowej Walii przybył rum, który w krótkim czasie stał się głównym środkiem płatniczym na obszarze wyspy. Wyłączny monopol na sprzedaż rumu posiadał New South Wales Corps (Korpus Nowej Południowej Walii), nazywany również "Rum Corps" (Korpus Rumowy), korpus ten w 1972 roku zajął miejsce oficerów z Królewskiej Marynarki. Rozwijający się w bardzo szybkim tempie "interes rumowy", próbowano ograniczyć. Pierwszy, który podjął taką próbę, był John Hunter, który w latach 1795-1799 był gubernatorem, do Australii przybył wraz z załogą Pierwszej Floty. Kolejne próby ograniczenia "rumowego interesu" prowadzone były m.in. przez Philipa Gidleya Kinga, wszystkie te działania nie przyniosły oczekiwanych skutków. Nadal oficerowie korpus byli jednymi z największych ekonomicznych potentatów,
w ich posiadaniu znajdowała się niemal połowa żywego inwentarza kolonijnego. Oni też byli właścicielami największych i najbogatszych posiadłości ziemskich. Pod ich kontrolą znajdował się obowiązujący system penitencjarny, który był dostosowany do ich własnych interesów.
Próbę przeprowadzenie reform w koloniach podjął, kapitan William Bligh, chciał on m.in. ograniczyć handel rumem, przeprowadzić reformę walutową, gdyż obowiązujący system znacznie zaniżał wartość czeków
w odniesieniu do wartości funta szterlinga. Niestety próby podjęte przez kapitana nie przyniosły żadnych większych zmian. Kapitan w 1808 roku, z powodu nacisku "Rumowego Korpusu" opuścił kolonię o powrócił do Anglii. Korpus Nowej Anglii udało się rozwiązać gubernatorowi Lachlanowi Macquarie, następcy kapitana Bligh. W miejsce korpusu powołano, regularną jednostkę wojskową, w której skład wchodzili m.in. żołnierze przybyli z Wielkiej Brytanii. Gubernator Macquarie przeprowadził również szereg innych reform, obowiązujące dotychczas prawo karne uznał za przejściowe, chciał, aby uległo ono zmianie, chciałby osoby, które odbywały już karę tzw. "emancypowane" były traktowane na równi z osobami, które nigdy nie podlegały karze tzw. "ekskluzywne". W 1828 została powołana Rada Legislacyjna, jej głównym zadaniem było wystawianie opinii. Posiadła ona również prawo odrzucania dekretów wydawanych przez gubernatora.
W XVIII i XIX wieku to okres, kolonizacji na północnych i południowych wybrzeżach Australii.
Na obszarach tych rozpoczął się intensywny rozwój przemysłu głownie stoczniowego orz włókienniczego, rozwijało się również rybołówstwo i hodowla owiec. Głównym towarem eksportowym Australii, stały się wełna i skóry. Opłacalność hodowli owiec, stała się jednym z czynników przyciągających nowych osadników, którzy zajmowali coraz to nowe tereny w głębi kontynentu. Rozpoczęły się również liczne wyprawy w poszukiwaniu nowych bogactw naturalnych. Wyprawy na nowe obszary, poszukiwania surowców naturalnych należały do głównych zadań Australian Agricultural Company (Australijska Kompania Rolnicza) oraz Van Diemen's Land Company (Kompania Ziemi Van Niemena).
W 1829 roku zostały wyznaczone granice osadnictwa, które obejmowały Dziewiętnaście Hrabstw Nowej Południowej Walii oraz Ziemi Van Diemena. Jednak rosnąca ekspansja hodowców sprawiła, że zasoby ziemi malały, osadnicy w poszukiwaniu nowych ziem udawali się poza wyznaczone granice. Gubernatorzy nie wykazywali żadnej inicjatywy by zapobiegać temu zjawisku. Zaczęto zajmować tereny należące do rdzennych mieszkańców Australii - Aborygenów. Rozpoczął się proces eksterminacji Aborygenów, który trwał do początku XX wieku.
Rozwijające się w szybkim tempie osadnictwo, sprawiało, że ciągle zakładano nowe kolonie. W 1892 roku utworzono Australię Zachodnią, w 1836 - Australię Południową. Z Nowej Południowej Walii, w 1825 roku wyodrębniła się Ziemia Van Diemena, która od 1855 roku zmieniła nazwę na Tasmanię. W 1850 wyodrębniła się Wiktoria, w 1859 roku - Queensland.
W latach 1831-1837 stanowisko gubernatora sprawował Richarda Bourke'a, był on jednym
z najwybitniejszych reprezentantów poglądów liberalizmu w ówczesnej Australii. Z jego inicjatywy wydano Akt 1839, który odnosił się do prawa karnego i równości wobec niego obywateli "ekskluzywnych" oraz "emancypowanych".
Australia pełniąca funkcję miejsca zsyłki wielu skazańców, od czasu kolonizacji i dynamicznego rozwoju gospodarczego, tak funkcja Australii zaczynała maleć. W 1840 roku zakończono przywozu skazańców do Nowej Południowej Walii. Ostatni statek z więźniami przybył do australijskich wybrzeży w 1868 roku.
W 1842 wydano Akt, który wprowadzał zasadnicze zmiany z administrowaniu obszarami Nowej Południowej Walii. Zwiększał on liczbę członków Rady Legislacyjnej do 36, ograniczono prawa gubernatora, który stracił prawo inicjatywy ustawodawczej nadal mógł zatwierdzać lub odrzucać uchwały Rady. Powołano Rady Okręgów Administracyjnych, które zajmowały się lokalnymi problemami oraz podatkami. W 1842 roku odbyły się pierwsze wybory w Nowej Południowej Walii.
W drugiej połowie XIX wieku, bardzo ważne dla dalszego rozwoju, gospodarczego, było odkrycie złóż złota w Wiktorii, Queenslandzie, Australii Zachodniej, oraz Nowej Południowej Walii. Eksploatacja złota stała się drugim po hodowli źródłem dochodów Australii. Ważna stała się również eksploatacja rud żelaza i innych metali, nastąpił dynamiczny rozwój przemysłu głownie przetwórczego, transportowego, łączności. Rozwój gospodarczy był powodem masowego napływu imigrantów z Wielkiej Brytanii i innych państw Europy, Stanów Zjednoczonych oraz Azji. Na początku XX wieku wydano tzw. doktrynę białej Australii, która miała zahamować proces migracji ludności kolorowej.
W połowie XIX wieku, osadnicy zaczęli przenosić się na tereny Północnej Australii, która w latach 60-tych została częścią Australii Południowej.
- Ludność i struktura demograficzna Australii
Cały obszar Australii, należy do państwa zwanego Związkiem Australijskim, którego powierzchnia wynosi 7,7 mln km2. Związek Australijski należy do najsłabiej zaludnionych państw na świecie. Średnia gęstość zaludnienie wynosi około 2,5 osoby na km2. Spowodowane jest to m.in. panującymi warunkami klimatycznymi, 2/3 powierzchni Australii należy do obszarów o niskich opadach. Większość mieszkańców osiedla się na wybrzeżach wschodnich oraz południowo-wschodnich, gdyż tam panują korzystne warunki klimatyczne, jest to tzw. żyzny pas lądu. 85% obywateli zamieszkuje w miastach, m.in. Adelaide, Melbourne, Sydney, Brisbane, Perth, Darwin, Hobart (Tasmanii), Canberze. Pod względem administracyjnym Australia podzielona jest na sześć stanów oraz 61 prowincji. Najbardziej zaludniona jest Australian Capital Territory (Australijskie Terytorium Stołeczne), średnia gęstość zaludnienia wynosi tutaj 120 osób/km2. Drugim stanem o wysokiej liczbie mieszkańców jest Victoria, średnia gęstość zaludnienia wynosi tu 19,4 osoby/km2. W jednym z miast australijskich np. w Canberze średnio na 1 km2 mieszka około 460 osób, w przypadku np. Nowego Yorku na
1 km2 mieszka 7720 osób.
W Australii jest wiele obszarów niezamieszkałych, głównie z powodu panującego tam klimatu, niskie opad lub ich całkowity brak, obszary te to m.in. Wielka Pustynia Piaszczysta, Pustynia Gibsona. Rdzenni mieszkańcy Australii - Aborygeni zamieszkują przed wszystkim północną oraz zachodnią część kontynentu. Potomkowie przybyłych w XVIII wieku Anglików, zwani Anglo-Australijczykami, zamieszkują głównie na wschodnie oraz na południowe obszary kontynentu.
Na podstawie prowadzonych obserwacji prowadzonych od września 1971 roku od września 1995 roku, stwierdzono, że przyrost naturalny na obszarze Australii, w ciągu kilkudziesięciu lat zmieniał się, na początki spadł a potem znacznie wzrósł. W ciągu tych 26 lat, utrzymywał się on na poziomie 30-35 tys. W roku 1976 zanotowano najniższy przyrost - 24 tys., w 1971 najwyższy - 43 tys. Obecnie przyrost naturalny podobnie jak w innych krajach na świecie, ciągle spada. Przewiduje się, że w roku 2030 liczba urodzeń będzie równa liczbie zgonów. Co może doprowadzić do w końcu do przewagi zgonów nad urodzeniami.
Procesy imigracji o emigracji ludności. Do Australii w ciągu roku przybywa zaplanowana liczba emigrantów z różnych części świata. Osobami najchętniej przyjmowanymi w Australii są te, które posiadają dobre wykształcenie, są młode, umieją język angielski (język urzędowy w Australii), mogą one zasilić australijską gospodarkę i wspomóc jej rozwój. Często oferuje się dobrze wykształconym ludziom z innych krajów korzystne warunki pracy i awansu zawodowego, ma to na celu przyspieszyć rozwój gospodarczy Australii. Mile widziane są również osoby z kapitałem, które są w stanie rozpocząć w Australii nowe inwestycje. Rozwój i przyszłość Australii w dużej mierze zależy od liczby imigrantów, osiedlających się na obszarze tego kontynentu. Przyrost naturalny utrzymuje tendencję spadkową, spowodowane jest to w głównej mierze spadającą według statystyk, płodnością kobiet w Australii. W 1961 roku kobieta średnio rodziła 3,60 dzieci w 2000 roku na jedną kobietę przypada już tylko 1,74. Według przewidywań, za około 30 lat liczba urodzeń zrówna się z liczbą zgonów, w kolejnych latach przewiduje się, że zgony przewyższą liczbę urodzeń. Przyrost naturalny również utrzyma tendencje spadkową, w takim przypadku imigranci mogą stać się podstawowym źródłem wzrostu liczby mieszkańców Australii. Przewiduje się zmianę w strukturze wieku społeczeństwa. Która stanie się niekorzystna. Aby utrzymać w miarę stały poziom liczny ludności, konieczne jest utrzymanie imigracji na poziomie, około 80 tys. na rok. Pozwoli to na utrzymanie liczby ludności w wieku produkcyjnym na mniej więcej stałym, poziomie. Istnieją również poglądy propagujące utrzymanie imigracji na poziomie zerowym, głównie z powodu zagrożenia, jakie niosą nowo przybyli mieszkańcy dla środowiska. Głosy te jednak nie znajdują większego poparcia, gdyż ważniejsze jest utrzymanie stałej liczy mieszkańców oraz wskaźników demograficznych.
Wśród obywateli Australii coraz więcej jest takich, którzy decydują się na wyjazd z kraju. W 2001
i 2002 roku Australię opuściło na stałe około 240 tys. obywateli, 92 tys. wyjechało na rok lub więcej. W ciągu ostatnich 15 lat liczba emigrantów wzrosła prawie dwukrotnie. Wśród przyczyn, tak intensywnego wzrostu emigrantów, jest chęć zdobycia lepszej pracy, zarobków oraz poprawy warunków bytowych, odniesienia sukcesu zawodowego poza granicami. Najczęściej wybieranym krajami są: Wielka Brytania, Stany Zjednoczone, Grecja, Nowa Zelandia, Hongkong. Prowadzone przez profesora Graeme Hugo (Uniwersytet
w Adelajdzie), badania mówią, że po opuszczeni kraju, około jedna trzecia emigrantów w obcym kraju zarabia
w ciągu roku około 150 tysięcy dolarów, natomiast około jedna piąta w ciągu roku zarabia około 200 tysięcy dolarów. Wśród grupy badanych emigrantów zaledwie 50% przewidywała ewentualny powrót w przyszłości do kraju. Tak duża liczba emigrantów jest bardzo niekorzystna dla przyszłości Australii, jej dalszego rozwoju gospodarczego. Z kraju wyjeżdża coraz więcej wykształconych ludzi m.in. menedżerów, biznesmenów, naukowców, prawników, informatyków. Odpływ specjalistów z tych dziedzin, może spowodować zahamowanie rozwoju gospodarczego szczególnie w dziale usług.
- Religia i wyznania
Chrześcijanie stanowią ponad 70% liczby mieszkańców Australii. Wśród nich są, katolicy, anglikanie, protestanci, świadkowie Jehowy, mormoni i inni. 17% mieszkańców zalicza się do niewierzących lub od agnostyków, czyli ludzi nie należących do żadnej religii, nic nie wyznający. Około 1% stanowią wyznawcy islamu i buddyzmu, również 1% zalicza się do pagonów lub neopoganów. Rdzenni mieszkańcy Australii - Aborygeni wyznają tradycyjne religie, wiele jest osób wyznających inne nieznane religie takie jak: zaratusztrianie, rastafarianie.
