Australia jest krajem leżącym na kontynencie o tej samej nazwie. Zajmuje powierzchnię ok. 7,7 mln. km². Liczba ludności wynosi ok. 20,2 mln, a średnia gęstość zaludnienia - 3 os/km². Stolicą kraju jest Canberra. Językiem urzędowym jest angielski. Walutę stanowi dolar australijski. Dominującą religią jest chrześcijaństwo, poza żyją tu wyznawcy lokalnych wierzeń aborygeńskich.

Terytorium Australii dzieli się na 9 regionów administracyjnych - 6 stanów i 3 terytoria federalne. Są to:

  • Australia Południowa,
  • Australia Zachodnia,
  • Australijskie Terytorium Stołeczne,
  • Nowa Południowa Walia,
  • Terytorium Północne,
  • Queensland,
  • Tasmania,
  • Wiktoria,
  • Terytorium Jervis Bay.

Australia Południowa:

Australia Południowa jest stanem położonym w południowej części Australii, nad Wielką Zatoką Australijską. Zajmuje powierzchnię 984 tys. km², a zamieszkuje ją 1,5 mln osób. Średnia gęstość zaludnienia wynosi 1,5 os/km². Stolicą stanu jest Adelajda. Innymi ważnymi miastami są: Whyalla, Port Augusta, Mount Gambier, Port Pirie i Port Lincoln.

Rozmieszczenie ludności jest bardzo nierównomierne, gdyż aż 95% mieszkańców stanu skupia się w południowo-wschodniej jego części, a 70% z nich w Adelajdzie.

75% powierzchni Australii Południowej stanowią pustynie i półpustynie. Na północnym-wschodzie znajdują się liczne suche koryta rzek (creeks) oraz okresowe słone jeziora. Do największych z nich należą: Eyre, Torrens, Gairdner i Frome.

W północno-wschodniej części regionu znajdują się Góry Musgrawe, a w południowo-wschodniej Góry Flindersa i Mount Lofty Ranges. Te ostatnie są najważniejszym pasmem górskim Australii Południowej, które ciągnie się na przestrzeniu 800 km. Najwyższym szczytem jest Mount Woodroffe, który wznosi się 1 435 m n.p.m.

Główną rzeką stanu jest Murray.

Australia Południowa znajduje się w strefie klimatu zwrotnikowego kontynentalnego. Jedynie jej krańce południowe obejmuje klimat podzwrotnikowy morski. Średnia temperatura powietrza wynosi w styczniu (najcieplejszy miesiąc) do 29ºC, a w lipcu (najzimniejszy miesiąc) 15ºC. Najniższe roczne sumy opadów, nie tylko w tym stanie, ale i na całym terytorium Australii, notuje się w rejonie Jeziora Eyre, a wynoszą one poniżej 100 mm.

Region Australii Południowej jest przede wszystkim obszarem przemysłowo-rolniczym. Głównymi gałęziami gospodarki są: produkcja samochodów, zbóż, wina (stan dostarcza połowę krajowej produkcji wina) oraz wełny. Wydobywa się tu ponadto rudy żelaza oraz miedzi. Ziemie nadające się pod uprawę zajmują jedynie 3% powierzchni stanu. Głównymi uprawami są: pszenica, owies, jęczmień, rzepak, w dolinie rzeki Murray drzewa owocowe i oliwki, a w dolinie Barossa winorośl. W północno-wschodniej części stanu prowadzi się ekstensywny wypas bydła i owiec.

Australia Zachodnia:

Australia Zachodnia jest największym stanem Australii i zajmuje aż 1/3 jej terytorium. Rozciąga się na zachodzie kontynentu na obszarze 2,5 mln km² Zamieszkuje ją ok. 2 mln osób, a średnia gęstość zaludnienia wynosi 0,77 os/km². Stolicą stanu jest Perth, poza tym najważniejszymi miastami są: Kargoolie, Bunbury, Albany i Geraldton. Aż 80% ludności Australii Zachodniej skupia się w miastach, z czego 70% w Perth.

Ukształtowanie powierzchni regionu jest wyżynne, ponad 90% jego obszaru stanowi Wyżyna Zachodnia. Na zachodzie znajdują się góry Hamersley z najwyższym szczytem Meharry o wysokości 1 244 m n.p.m. Wzdłuż wybrzeża ciągną się wąskie niziny.

We wnętrzu Australii Południowej rozciągają się rozległe obszary pustynne. Znajdują się tu także liczne okresowe słone jeziora.

Głównymi rzekami regionu są: Odr, Łabędzia, Gascoyne, Murchison, Ashburton i Fitzroy.

Australia Zachodnia znajduje się pod wpływem klimatu zwrotnikowego kontynentalnego. Jedynie na obszarach południowo-zachodnich zaznacza się klimat podzwrotnikowy morski, a na północy - podrównikowy wilgotny. Roczna suma opadów wynosi od 200 - 300 mm w części środkowej stanu do 1 000 - 1 200 mm na północy i południowym-zachodzie. Średnia temperatura powietrza sięga ponad 25ºC.

Większość terytorium Australii Zachodniej porasta kserofityczna roślinność pustynna i półpustynna. Jedynie na wilgotniejszych obszarach wybrzeży występują twardolistne lasy i zarośla eukaliptusowe.

Australia Zachodnia jest regionem górniczo-rolniczym. Wydobywa się tu głównie rudy żelaza oraz złoto, a ponadto: nikiel, boksyty, tytan, węgiel kamienny, diamenty, sól, ropę naftową i gaz ziemny.

Większość zakładów przemysłowych koncentruje się w Perth.

Jedynie 2,7% terytorium regionu nadaje się pod uprawę. Uprawia się głównie: pszenicę, jęczmień, owies i łubin. Ponadto, na terenach sztucznie nawadnianych rosną sady, a w dolinie rzeki Łabędziej znajdują się winnice. Prowadzi się tu hodowlę owiec, bydła i trzody chlewnej. W wodach przybrzeżnych odbywają się połowy skorupiaków morskich (zwłaszcza homarów), ryb oraz pereł.

Australijskie Terytorium Stołeczne:

Australijskie Terytorium Stołeczne zajmuje bardzo niewielki obszar 2,4 tys. km². Jest to najmniejszy z australijskich stanów, znajdujący się wewnątrz terytorium Nowej Południowej Walii. Obejmuje obszar stolicy kraju - Canberry oraz tereny do niej przyległe. Liczba mieszkańców regionu wynosi ok. 301 tys. osób, a średnia gęstość zaludnienia - 137 os/km².

Nowa Południowa Walia:

Nowa Południowa Walia znajduje się w południowo-wschodniej części Australii i zajmuje powierzchnię ok. 800 tys. km². Liczba ludności wynosi ok. 6,7 mln, a średnia gęstość zaludnienia - 8,3 os/km². Stolicą regionu jest Sydney, a innymi ważnymi miastami są: Newcastle, Wollongong i Broken Hill. Ludność miejska stanowi ok. 90% ludności stanu, z czego ponad 60% mieszka w Sydney.

Zdecydowaną większość terytorium Nowej Południowej Walii zajmuje równina aluwialna dorzecza Murray-Darling. We wschodniej części stanu znajdują się najwyższe wzniesienia Wielkich Gór Wododziałowych, z najwyższym szczytem Australii - Górą Kościuszki, o wysokości 2 228 m n.p.m.

Główną rzeką regionu jest Murray z dopływami Murrumbidgee, Darling, Hawkesbury i Hunter.

Nowa Południowa Walia znajduje się w strefie klimatu zwrotnikowego, we wschodniej części stanu wilgotnego, natomiast w zachodniej - suchego. Roczne sumy opadów dla wschodnich obszarów wynoszą 1 000 - 2 000 mm, natomiast dla zachodnich - poniżej 180 mm.

Występuje tu roślinność sawannowa z akacjami i eukaliptusami. Północno-zachodnie rejony stanu porastają suche zarośla (tzw. scurb), natomiast na wybrzeżach i wschodnich stokach gór występują wiecznie zielone lasy, które powyżej 2 000 m n.p.m. przechodzą w górskie łąki.

Około 4,5% stanu stanowią obszary chronione. Największym z nich jest Park Narodowy Kościuszki, o powierzchni ok. 647 tys. ha.

Nowa Południowa Walia jest najlepiej rozwiniętym pod względem gospodarczym regionem Australii. Dostarcza ok. 35% krajowej produkcji przemysłowej. Prowadzi się tutaj wydobycie węgla kamiennego, rud ołowiu, cynku, miedzi, cyny, srebra, złota i szafirów. Do głównych gałęzi przemysłu należą: przemysł spożywczy, metalowy, maszynowy, chemiczny (zwł. petrochemiczny), papierniczy, poligraficzny, drzewny, środków transportu oraz hutniczy (zwł. żelaza i aluminium). Największym ośrodkiem przemysłowym stanu jest Sydney.

Obszary gruntów ornych zajmują 5% powierzchni regionu. Uprawia się tu głównie: pszenicę (jej uprawy stanowią połowę terenów rolniczych), owies, ryż, kukurydzę, lucernę, ziemniaki, bawełnę, słonecznik i trzcinę cukrową. W dolinach rzecznych znajdują się winnice. Prowadzi się tu także hodowlę owiec, bydła, trzody chlewnej i drobiu. U wybrzeży morskich odbywają się połowy tuńczyka.

Sydney jest największym portem lotniczym i morskim kraju.

Terytorium Północne:

Terytorium Północne znajduje się w środkowej i północnej części Australii. Zajmuje powierzchnię 1,4 mln km². Zamieszkuje go ok. 198 tys. osób, a średnia gęstość zaludnienia wynosi 0,15 os/km². Jego stolicą jest Darwin. Innymi ważnymi miastami terytorium federalnego są Alice Springs, Katherine i Tennant Creek. Ludność miejska stanowi ok. 80%, z czego ok. 50% przypada na Darwin. Znajdują się tutaj rezerwaty, w których mieszka rdzenna ludność Australii.

Północną część regionu stanowią obszary równinne, leżące na średniej wysokości 200 - 300 m n.p.m., południową część - Góry MacDonella oraz góry wyspowe Ayers Rock i Olga. Wybrzeża stanowią zabagnione niziny.

Przez region przebiegają doliny rzek okresowych, głównie rzek: Victoria, Daly i Roper. Wodę czerpie się tu głównie ze studni artezyjskich.

Większość obszaru Terytorium Północnego leży w strefie klimatu zwrotnikowego. Jedynie w północnej części panuje klimat podrównikowy. Średnie temperatury najzimniejszego miesiąca lipca wynoszą od 12ºC - 15ºC na południu do 25ºC na północy, natomiast najcieplejszego miesiąca stycznie od 25ºC - 28ºC w najwyższych partiach Gór MacDonella, przez 29ºC na wybrzeżu do 32ºC w części środkowej. Roczne sumy opadów wynoszą od 120 mm na południowym- wschodzie do 1 500 mm na wybrzeżu.

Terytorium Północne porasta w większości roślinność półpustynna z twardolistnymi trawami lub z niskimi zaroślami akacji (tzw. mulga). W północnej części występuje roślinność sawannowa i widne lasy eukaliptusowe, natomiast na bagnistych wybrzeżach - lasy namorzynowe (mangrowe).

Znaczny obszar terytorium stanowią tereny chronione. Znajdują się tu parki narodowe Kakadu i Uluru, które są wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO.

Podstawę gospodarki Terytorium Północnego stanowi przemysł i turystyka. Wydobywa się tu głównie: boksyty, mangan, cynk, ołów, uran, miedź, złoto, srebro, ropę naftową i gaz ziemny.

Prowadzi się tutaj ekstensywną hodowlę bydła, owiec i koni. Uprawia się także, choć na bardzo małą skalę: ryż, orzeszki ziemne, bawełnę, tytoń, warzywa i owoce. U wybrzeży morskich łowi się krewetki, ryby i perłopławy.

Stolica terytorium - Darwin - jest głównym portem morskim północnego wybrzeża, jest także ważnym lotniskiem międzynarodowym.

Queensland:

Qeensland jest stanem położonym w północno-wschodniej części Australii. Powierzchnia jego terytorium wynosi nieco ponad 1,7 mln km². Zamieszkuje go 3,8 mln osób, a średnia gęstość zaludnienia wynosi 2,2 os/km². Stolicą stanu jest Brisbane. Do głównych miast należą: Townsville, Ipswich, Gold Coast, Rockhampton, Towwomba, i Cairns. Ludność miejska stanowi ok. 80% mieszkańców stanu, z czego ok. 50% koncentruje się w stolicy regionu - Brisbane.

Na północy regionu głęboko w ląd wcina się Zatoka Karpentaria, którą od wschodu ogranicza Półwysep Jork. Wzdłuż wschodniego wybrzeża, na długości ponad 2 000 km, ciągnie się Wielka Rafa Koralowa. We wschodniej części stanu znajdują się Wielkie Góry Wododziałowe. Część zachodnia z kolei jest w przeważającej części równinna.

Głównymi rzekami regionu są: Burdekin, Fitzroy, Gilbert, Flinders, Leichhardt, Diamantina, Thomson oraz prawe dopływy Darling - Warrego, Condamine-Ballone i Dumaresq- Macintyre).

Klimat Queensland kształtują masy powietrza zwrotnikowego, na wschodnim wybrzeżu wilgotnego, a we wnętrzu kontynentu - suchego. Jedynie północne krańce Półwyspy Jork mają klimat podrównikowy wilgotny. Roczne sumy opadów wynoszą od ponad 4 400 mm na Półwyspie Jork do poniżej 125 mm w południowo-zachodniej części stanu. Wschodnie wybrzeża nawiedzają często w okresie wilgotnym cyklony tropikalne.

Wschodnie rejony kraju porastają wiecznie zielone wilgotne lasy, a wzdłuż północnego wybrzeża ciągną się lasy namorzynowe. We wnętrzu stanu występuje kserofityczna roślinność pustynna i półpustynna, która ubożeje ku południowemu-zachodowi.

Ziemie uprawne zajmują 2% powierzchni obszaru. Uprawia się tu głównie: trzcinę cukrową, pszenicę, jęczmień, sorgo, kukurydzę, orzeszki ziemne, soję, tytoń i bawełnę. Prowadzi się hodowlę bydła i owiec.

Na terenie Półwyspu Jork wydobywa się boksyty, ponadto na terenie stanu prowadzi się wydobycie: węgla kamiennego, srebra, rud miedzi, ołowiu i cynku, złota, ropy naftowej i gazu ziemnego. Dobrze rozwinięty jest przemysł spożywczy, środków transportu, chemiczny, hutnictwo metali nieżelaznych i drzewno-papierniczy. Na obszarze Queensland znajduje się ponad 150 lotnisk. Dużą rolę w gospodarce regionu odgrywa turystyka, rozwinięta głównie dzięki Wielkiej Rafie Koralowej, piaszczystym plażom, a także licznym parkom narodowym.

Tasmania:

Stan Tasmania znajduje się na wyspie położonej u południowych wybrzeży Australii. Jej powierzchni wynosi ok. 68 tys. km². Zamieszkuje ją 478 tys. osób, a średnia gęstość zaludnienia wynosi ok. 7 os/km². Jej stolicą jest Hobart, a pozostałymi ważnymi miastami: Launceston, Burni i Devonport. Ludność miejska stanowi ok. 70% mieszkańców wyspy, z czego ok. 40% koncentruje się w Hobart. Tereny Tasmanii południowo-zachodniej są w ogóle niezamieszkałe.

Ukształtowanie powierzchni wyspy jest górzyste. Znaczną jej część zajmuje Płaskowyż Centralny.

Tasmania posiada gęstą sieć rzeczną, występują na niej także liczne jeziora polodowcowe.

Główną formacją roślinną stanu są lasy eukaliptusowe. Jedynie na południowym-zachodzie występują lasy z dominacją buka południowego.

Wiktoria:

Wiktoria leży w południowo-wschodniej części Australii. Jej powierzchnia wynosi ok. 230 tys. km². Liczba ludności stanu to 5 mln, a średnia gęstość zaludnienia - 22 os/km². Jego stolicą jest miasto Melbourne, w którym koncentruje się 70% mieszkańców stanu.

Gospodarka stanu Wiktoria opiera się na przemyśle wydobywczym i rolnictwie. Wydobywa się tu głownie złoto, węgiel brunatny oraz ropę naftową.

Terytorium Jervis Bay:

Terytorium Jervis Bay teoretycznie jest odrębnym terytorium, natomiast praktycznie stanowi część Australijskiego Terytorium Stołecznego. Zamieszkuje go 760 osób.