Spośród wszystkich rodzajów energetyki alternatywnej, największym powodzeniem cieszy się w Polsce energetyka wodna. Chociaż możliwości wykorzystania rzek nie są zbyt duże, ze względu na nizinny obszar kraju i małe spadki terenu, to w tej chwili działa tu już 127 dużych elektrowni i około 300 małych.

Elektrownie wodne istniały w Polsce już w okresie przedwojennym. Było ich 12, o mocy nie przekraczającej 12 MW (łączna moc 18 MW). Największa z nich pracowała na Pomorzu, w Gródku i dostarczała energii Gdyni. Przed wojną planowano wybudować elektrownie na Dunajcu, Sole i Sanie, nawet rozpoczęto prace, jednak ze względu na wybuch wojny, zaprzestano ich. Po wojnie zwiększyły się nasze "zasoby" energetyki wodnej, ze względu na zmianę granic. Uzyskaliśmy m.in. elektrownie na Bobrze i w Pilichowicach ( w Dychowie). Dzięki tym zmianom moc elektrowni zwiększyła się o około dziesięć razy. Mimo znacznego rozwoju energetyki po II wojnie światowej w Polsce, energetyka wodna została nieco pominięta i nastąpił jej regres. Największe z elektrowni wodnych zostały utworzone w latach 60. były to: Koronowo, Myczkowiec, Dębo, Solina, Tresna, Żydowo, Włocławek.

Najbardziej znanymi elektrowniami w Polsce, wybudowanymi w ostatnich latach są: Elektrownia w Żarnowcu, Porąbka-Zar, Nidzicy. Obecnie ten rodzaj energetyki nie rozwija się na szeroką skalę tak dobrze jak 40 lat temu.

Elektrownie dzielmy na:

Zbiornikowe:

Występują w górach, wykorzystując szybki nurt i wysoki spadek rzek. Dzięki tego typu rozwiązaniom, nie tyko dba się o dostarczenie energii dla poszczególnego obszaru, ale również chroni się go przed niebezpieczeństwem powodzi, gromadząc w nim nadmiar wód (są to zbiorniki retencyjne).

Elektrownie tego typu nie mają stałego czasu pracy, zależy on od ilości wody zgromadzonej w zbiorniku.

Jedną z rodzajów elektrowni zbiornikowych są elektrownie derywacyjne, których rola polega na doprowadzaniu wody ze zbiornika do elektrowni położonej poniżej.

Innym rodzajem są elektrownie szczytowo-pompowe, złożone z dwóch zbiorników położonych na różnych poziomach, które połączone są systemem rur i współpracują ze sobą. W okresach pomiędzy szczytami zapotrzebowania na energię następuje przepompowywanie wody z dolnego do górnego zbiornika. Wykorzystywany jest do tego nadmiar energii, pochodzącej z sieci. W okresie dużego zapotrzebowania na energię, wodę z górnego zbiornika spuszcza się na turbiny, dzięki czemu produkowana jest energia elektryczna, przekazywana następnie do sieci. Tego typu rozwiązanie pozwala na stabilizację napięcia w sieciach elektroenergetycznych.

Elektrownie przepływowe:

Charakteryzują się bezpośrednią przemianą energii rzek na energię elektryczną. Służą do tego turbiny, które mogą pracować cały czas. Moc takiej elektrowni uzależniona jest od ilości przepływającej wody. Dzięki systemowi kaskad i zbiorników umieszczonych wzdłuż całego koryta rzeki możliwe jest efektywniejsze wykorzystanie energii rzeki.

Najważniejsze elektrownie wodne Polski:

Solina - jej budowa związana była z przymusowym wysiedleniem ludności ukraińskiej po wojnie. Tereny te, do 1947 zamieszkałe, zostały przeznaczone pod budowę elektrowni i zalane wodą. Były to wsie: Solina, Teleśnica Sanna, Horodek, Sokole, Chrewt i Wołkowyje (część).

Budowa elektrowni kosztowała 1,5 miliarda złotych.

Wysokość elektrowni wynosi 82 m, rozpiętość od brzegu do brzegu - 622 m, a szerokość w koronie - 12 m. Pojemność zapory wynosi 760000 m3.

Zapora pracuje nieustannie. Ze względu na amplitudę temperatur, wnoszącą około 60 stopni Celsjusza, beton kurczy się i rozszerza, powstają szczeliny, przez które przecieka woda.

Jednym z zabezpieczeń, kontrolującym stabilność zapory, są czujniki które sygnalizują odchylenie od pionu.

Elektrownia ma moc 140 MW.

Solina jest elektrownią interwencyjno - regulacyjną. Służy zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego kraju, gdyż dzięki charakterystycznej dla elektrowni wodnych szybkości odpalenia, możliwe jest dostarczenie energii w razie krajowego kryzysu w dostawie. Oprócz funkcji hydroenergetycznej i retencyjnej, jest ona znanym i atrakcyjnym turystycznie miejscem rekreacji.

Czorsztyn - Niedzica - już od dawna zastanawiano się nad utworzeniem systemu sztucznych zbiorników i zapór, ze względu na bezpieczeństwo obszarów położonych w okolicy najgroźniejszych dopływów górnej Wisły - w Czorsztynie i Rożnowie na Dunajcu, Porąbce na Sole , Mucharzu na Skawie. Pierwsze plany takiego przedsięwzięcia powstały w 1905 roku. W 1919 roku zaopiniował je Gabriel Narutowicz.

Tragiczne wydarzenia z 1934 roku - powódź, która spowodowała olbrzymie straty, były bezpośrednim bodźcem do działania. Najpierw rozpoczęto budowę zapory w Rożnowie, a kolejną planowano utworzyć w Niedzicy, jednak wojna pokrzyżowała te plany.

Po drugiej wojnie światowej, znów budowa zapory napotkała na trudności, ze względu na zmianę postaw co do ochrony środowiska na obszarach tak atrakcyjnych kulturowo, krajobrazowo i przyrodniczo jak Karpaty. Mieszkańcy terenów podlegających wysiedlaniu i zalewaniu protestowali przeciwko inwestycji. Ostatecznie plany zostały zatwierdzone dopiero w latach 70, a zaporę oddano do użytku w 1997 roku. Pomimo obaw, co do tego przedsięwzięcia, w lipcu 1997 roku okazało się, że było ono niezbędne podczas wielkiej powodzi i uratowało olbrzymie powierzchnie przed zalaniem.

Zapora w Czorsztynie ma 404 m długości i 60 m wysokości. Elektrownia należy do szczytowo - pompowych. Czas uruchomienia tej elektrowni wynosi 3 - 4 minuty.

Elektrownia pełni funkcje: hydroenergetyczną, retencyjną, zaopatrzenia w wodę, rekreacyjną.