- Właściwości fizyczne:
- stan skupienia
- barwa
- zapach
- gęstość
- temp. topnienia
- temp. wrzenia
- Mieszaniny
- Mieszanina - substancje, które otrzymujemy po zmieszaniu ze sobą kilku składników.
- Mieszanina jednorodna - mieszanina, w której gołym okiem nie można rozróżnić składników.
- Mieszanina niejednorodna - mieszanina, w której składniki można rozróżnić gołym okiem.
Sposoby rozdzielania mieszanin:
Jednorodnych
- odparowywanie
- krystalizacja
- destylacja
Niejednorodnych
- sączenie (filtracja)
- dekantacja
- sedymentacja
- Pierwiastki Pierwiastek związki chemiczne
- Pierwiastek - substancja prosta, której nie można rozłożyć na prostsze.
- Związek chemiczny - substancja złożona z co najmniej dwóch różnych pierwiastków połączonych ze sobą na trwałe
- Zjawisko fizyczne - przemiano, w której wyniku nie powstaje nowa substancja
- Reakcja chemiczna - przemiana, w której wyniku powstaje nowa substancja o nowych właściwościach
- Substancje wejściowe - substraty
- Substancje otrzymane - produkty
- Symbol chemiczny pierwiastka jest to umowny, międzynarodowy zapis danego pierwiastka, stanowiący pierwszą literę jego nazwy łacińskiej.
- Symbole zostały wprowadzone w celu ułatwienia pisania ich nazw.
- Powietrze
- Powietrze - czyste powietrze jest mieszaniną jednorodną gazów
- Składniki powietrza:
azot - 78%
tlen - 21%
inne - 1% :
Argon, Krypton, Ksenon, Neon, Hel → Gazy szlachetne
O zmiennej zawartości: Para wodna, Dwutlenek węgla, Ozon, Amoniak, Wodór;
Tlenki azotu, Tlenki siarki, węglowodory, Pyły, Mikroorganizmy → w powietrzu zanieczyszczonym.
- Właściwości powietrza:
* mieszanina jednorodna
* bezbarwne
* nietoksyczne
* bez smaku i zapachu
* słabo rozpuszcza się w wodzie
* można skroplić
* gęstość mniejsza od gęstości wody
- Tlen
- właściwości tlenu:
* gaz
* bezwonny
* bezbarwny
* słabo rozpuszcza się w wodzie
* łączy się z innymi niemetalami i metalami, dając tlenki
* podtrzymuje spalanie, sam się nie pali
- Dwutlenek węgla
- właściwości CO2
* gaz
* bezbarwny
* bezwonny
* dobrze rozpuszcza się w wodzie
* 1,5 razy cięższy od powietrza
* nie pali się i nie podtrzymują spalania
* powoduje mętnienie wody wapiennej
- Reakcja charakterystyczna jest reakcja za pomocą której można zidentyfikować substancje chemiczne
- Para wodna
- Woda w powietrzu pełni bardzo ważną rolę regulatora klimatu: w ciągu dnia osłania Ziemię przez promieniami słonecznymi, a w nocy przed utratą ciepła.
- Postacie wody w przyrodzie:
* mgła
* szron
* szadź
* rosa
* deszcz
* śnieg
* grad
* chmury
- Higroskopijność - pochłanianie wody przez substancje chemiczne
- Wodór
- Właściwości wodoru:
* gaz
* bezbarwny
* bezwonny
* słabo rozpuszcza się w wodzie
* łączy się z metalami i niemetalami
* najlżejszy gaz
* nie podtrzymuje spalania
* najbardziej rozpowszechniony w kosmosie (materia międzygwiezdna)
- Reakcje
- reakcja analizy - reakcja rozkładu substancji złożonej do dwóch substancji prostych
- reakcja syntezy - reakcja łączenia substancji prostych, w wyniku czego otrzymujemy substancje złożoną
- reakcja wymiany - reakcja chemiczna podczas której z kilku substratów powstaje kilka produktów
- produkty - substancje powstające w wyniku reakcji chemicznej
- substraty - substancje wchodzące do reakcji chemicznej
- reagenty - substraty i produkty
- tlenek - związek chemiczny tlenu z danym pierwiastkiem
- Utlenianie - łączenie się tlenu z pierwiastkiem
- reakcja utleniania - reakcje zachodzące przy udziale tlenu
- reakcja spalania - reakcje gwałtownego utleniania z wydzielaniem dużych ilości ciepła i światła
- reakcja utleniania - redukcji (redoks) - reakcje wymiany, gdzie równocześnie
- utlenianie - przyłączanie tlenu do pierwiastka
- redukcja -odłączanie tlenu od pierwiastka
- reduktor - pierwiastek, który przyłącza tlen (utlenia się)
- utleniacz - pierwiastek, który oddaje tlen (redukuje sie)
- reakcje egzoenergetyczne - reakcje chemiczne, podczas których energia jest przekazywana od reagentów do otoczenia
- reakcje endoenergetyczne - reakcje chemiczne, podczas których energia musi być dostarczona z otoczenia do reagentów.