Do podstawowych składników morfotycznych krwi należą erytrocyty, czyli krwinki czerwone. Kształtem przypominają soczewkę, są otoczone półprzezroczystą błoną. U wszystkich ssaków (w tym u człowieka) i niektórych płazów ogoniastych komórki te nie zawierają jądra.
Głównym ich zadaniem jest transport tlenu i dwutlenku węgla (transportują tlen do wszystkich komórek, tam go oddają, a wiążą CO2 i następnie przenoszą do płuc, aby znów pobrać tlen). Odgrywają rolę w transporcie i przechowywaniu niektórych składników mineralnych i organicznych. Brak jądra u ssaków umożliwia związanie większej ilości tlenu. Transport gazów jest możliwy dzięki obecności czerwonego barwnika - hemoglobiny wykazującego duże powinowactwo do tlenu.
U ludzi w jednym milimetrze sześciennym krwi znajduje się średnio 4-5 milionów erytrocytów. Komórki te powstają w szpiku kostnym kości płaskich i w nasadach kości długich. Proces namnażania komórek macierzystych i dojrzewania krwinek czerwonych nazywany jest erytropoezą, a jest on kontrolowany przez hormon erytropoetynę. Czas życia erytrocytów to ok. 120 dni. Po jego upływie są one niszczone w śledzionie.
Krwinki te odznaczają się dużą elastycznością i dzięki temu mogą przechodzić przez naczynia włosowate. Wykazują także zdolność do aglutynacji, czyli zlepiania się pod wpływem aglutynin, co wykorzystywane jest w badaniach diagnostycznych.
