Sole mineralne:

MAKROELEMENT

Funkcja

Skutki niedoboru

Występowanie

Ca (wapń)

Jeden z podstawowych składników budujących kości

Deformacja i łamliwość kości, krzywica

Produkty mleczne

Cl (chlor)

Regulacja równowagi osmotycznej komórek

Odwodnienie organizmu

Sól kuchenna

Na (sód)

Podobnie jak chlor, a dodatkowo ma udział w przewodzeniu impulsów nerwowych

Odwodnienie organizmu

Sól kuchenna

K (potas)

Rola w przewodzeniu elektrochemicznych impulsów nerwowych

Mg (magnez)

Aktywuje wiele enzymów odpowiedzialnych m.in. za prawidłowe działanie układu nerwowego i mięśniowego

Obniżona odporność na stres

Czekolada, orzechy

P (fosfor)

Jeden z podstawowych składników kości. Odpowiedzialny także za sygnały międzykomórkowe oraz syntezę nici DNA.

Orzechy

S (siarka)

Składnik niektórych hormonów, enzymów i białek.

Mięso

MIKROELEMENT

Funkcja

Skutki niedoboru

Fe (żelazo)

Składnik białek, m.in. przenoszących tlen (hemoglobina, mioglobina)

Niedokrwistość

I (jod)

Składnik hormonów produkowanych przez tarczycę (m.in. tyroksyna)

Niedoczynność tarczycy

F (fluor)

Jeden z elementów budujący szkliwo zębów

Próchnica zębów

Co (kobalt)

Składniki białek

Cu (miedź)

Mn (mangan)

Mo (molibden)

Zn (cynk)

Witaminy:

Witamina (rozpuszczalne w tłuszczach)

Funkcja

Skutki niedoboru

Występowanie

A

Składnik barwników siatkówki oka, odgrywa istotną rolę w procesie widzenia.

Odpowiedzialna za prawidłowy wzrost nabłonka.

Problemy z widzeniem, zwłaszcza po zmroku (tzw. kurza ślepota)

Wysychanie spojówek oczu.

Łuszczenie się skóry.

- wątroba

- szpinak

- żółtka jaj 

- mleko

- pomidory

- marchew

D

Ważna w powstawaniu i wzroście kości.

Zwiększa wchłanianie wapnia w jelitach.

U dzieci występuje krzywica.

U dorosłych nieprawidłowe zrastanie się kości po złamaniach, oraz ich rozmiękczenie.

- powstaje w skórze pod wpływem promieni UV 

E

Ogranicza niekorzystne procesy utleniania innych związków (np. witaminy A) 

Zaburzenia w ukrwieniu narządów.

Nieprawidłowy wzrost.

K

Bierze udział w krzepnięciu krwi.

Niedobór pojawia się rzadko: np. w stanach pooperacyjnych

Wytwarzana przez bakterie żyjące w jelitach.

Obecna w zielonych warzywach.

Witamina (rozpuszczalne w wodzie)

Funkcja

Skutki niedoboru

Występowanie

B1

Udział w metabolizmie aminokwasów i węglowodanów.

Wspomaga pracę układu nerwowego i mięśnia sercowego.

- zanik czucia

- mrowienie

- osłabienie serca

- drożdże

- fasola

- ziarna zbóż

- orzechy

B2

- procesy oddychania komórkowego

- regeneracji skóry

- wspomaganie oporności organizmu

- łysienie

- zapalenie skóry

- zapalenie języka

- pękanie warg

- drożdże

- mleko

- jaja

- ziarna i kiełki zbóż

B3

- obniżanie ciśnienia krwi

- udział w regeneracji skóry i układu nerwowego

- zmęczenie

- depresja

- zaburzenia pamięci

- złuszczanie się i rogowacenie skóry

- ryby

- mięso

- ziarna i kiełki zbóż

- orzechy

B5

Przemiana kwasów tłuszczowych

Pokarmy zwierzęce i roślinne

B6

- wspomaganie układu nerwowego

- zapobieganie anemii

Objawy niedoboru występują rzadko.

Mogą pojawiać się zmiany skórne i niedokrwistość

- ryby

- drób

- groszek

- mleko

- ziarna zbóż

- banany

B11

Udział w biosyntezie kwasów nukleinowych (DNA i RNA)

Anemia

- drożdże

- mięso

- zielone warzywa liściaste

- mleko

B12

Udział w przemianach kwasów nukleinowych

Anemia

Nieprawidłowe wchłanianie tej witaminy.

- ryby

- mięso

- jaja

- mleko

C

- zwiększanie odporności organizmu

- synteza kolagenu

- procesy gojenia się ran

- powstawanie istoty podstawowej kości

- szkorbut

- zapalenia dziąseł

- wolniejsze gojenie się ran

- kruchość naczyń krwionośnych

- cebula

- jarzyny

- świeże owoce cytrusowe

- czarne porzeczki