Astma oskrzelowa jest to choroba dróg oddechowych. Polega ona za zahamowaniu dróg oddechowych. Astma oskrzelowa rozpoczyna się procesami zapalnymi. Do głównych objawów choroby należą między innymi pojawienie się śluzu, którego obecność jest spowodowana obrzękiem błony śluzowej oskrzeli. Astma oskrzelowa jest to skurcz oskrzeli. Jak wiadomo astma jest chorobą zapalną . W stanach zapalnych astmy oskrzelowej charakterystycznymi komórkami są limfocyty T, mastocyty zwane komórkami tucznymi oraz eozynofile - granulocyty kwasochłonne. Zahamowanie dróg oddechowych, które jest odwracalne, powoduje duszności, ucisk na klatkę piersiową, świszczący oddech oraz silny kaszel. Chory na astmę oskrzelowa wykazuje silna wrażliwość na bodźce zewnętrzne. Zwężenie oskrzeli następuje wskutek skurczenia ich mięsni gładkich. Astma może być spowodowana przez czynniki wrodzone, które wpływają na zaburzenia czynnościowej równowagi pomiędzy dwiema składowymi układu wegetatywnego: układem współczulnym i przywspółczulnym. Głównymi przyczynami astmy mogą być:
- działanie różnych substancji jak : pyłki kwiatowe, traw, chwastów, kurz domowy zawierający odchody roztoczy, które występują głównie w pomieszczeniach wilgotnych, sierść zwierzęca, np.: psów, kotów czy tez odchody myszy, chomików, papug, kanarków
- infekcje, często u chorych występują alergie na niektóre leki, wówczas mamy do czynienia z astmą aspirynową, jeśli występuje reakcja uczuleniowa na aspirynę,
- zbyt duże obciążenie emocjonalne czy fizyczne,
- zarodniki grzybów,
- zmiany ciśnienia i temperatury.
- różnego rodzaje związki chemiczne, powodujące tzw. astmę zawodową, między innymi można tu zaliczyć diizocyjanian toluenu.
W następstwie działania tych czynników dochodzi do skurczu i zwężenia oskrzeli mniejszych i większych, co przy obfitej, lepkiej wydzielinie śluzowej pogarsza w znacznym stopniu upowietrzenie, czyli wentylację niektórych części płuc. Palenie papierosów pogarsza przebieg astmy zwiększając częstość i nasilenie napadów astmatycznych. Równie niekorzystnie oddziałuje przebywanie w niedostatecznie przewietrzanych, zakurzonych pomieszczeniach. Astma charakteryzująca się lekkim przebiegiem zmniejsza tylko komfort codziennej egzystencji. Człowiek nią dotknięty zaczyna pokasływać , ma krótki oddech. Pomimo niewielkich dolegliwości już w tym stadium choroby powinny być rozpoczęte leczenia. Jeśli się tego zaniecha, może doprowadzić to do silnego uszkodzenia płuc. Średnio ciężka astma jest bardzo dokuczliwa, co przesądza o stale towarzyszącym pacjentowi uczuciu zmęczenia, a nawet wyczerpania. Ciężka astma stwarza uczucie zagrożenia i może być niebezpieczna. Jeśli chodzi o statystyki występowania choroby, to astma oskrzelowa jest częstsza u dzieci stanowi około 15% dzieci, niż u dorosłych, gdzie stanowi 10 %. Jeśli nasi rodzice byli chorzy na astmę to ryzyko wystąpienia astmy u dzieci jest duże, gdyż jest to choroba rodzinna. Rozwojowi astmy sprzyja również stopień zanieczyszczenia środowiska. Im bardziej zanieczyszczone środowisko tym astma występuje częściej.
Choroba ta nie przebiega regularnie. Charakterystyczną cechą astmy oskrzelowej jest obecność fluktuacji tzn. pojawianie się na przemian okresów, które charakteryzują się silnymi objawami oraz okresów, w których nie ma żadnych objawów choroby. Astma oskrzelowa jest choroba, w której bardzo nasilone objawy mogą stanowić poważne zagrożenie dla życia chorego. Dlatego warto samemu również kontrolować przebieg astmy. Należy również eliminować wszelkie czynniki sprzyjające rozwojowi choroby. W profilaktyce astmy stosuje się leczenie farmakologiczne.
Astma oskrzelowa jest to choroba, która nie ulega wyleczeniu w krótkim czasie, lecz przeciwnie. Profilaktyka trwa nieraz kilka lat. Charakterystyczna cecha astmy jest to, iż bardziej uwidoczniona jest w okresie dzieciństwa, po którym może zostać utajona. Pojawienie się astmy w okresie średnim wiąże się z występowaniem licznych stanów zapalnych. W tym okresie astma nie leczona może spowodować przemiany w oskrzelach, które powodują pojawienie się nieprawidłowego składu gazów krwi. Lecząc astmę oskrzelowa stawiamy sobie różnego rodzaju cele. Ważne jest doprowadzenie choroby do stanu równowagi oraz otrzymanie dobrych wyników w badaniach rezerw oddechowych płuc. Każdy chory na astmę boryka się z dusznościami podczas snu, a także dusznościami utrudniającymi naukę czy tez prace zawodową.
Leczenie chorych na astmę oskrzelową obejmuje głównie stosowanie leków wziewnych. Leki takie monitorują stany zapalne, zaliczamy tutaj glikokortykosteroidy. Występują również leki, które powodują zwiększenie dróg oddechowych czy tez leki, które pomagają w zahamowaniu nagłych duszności poprzez rozszerzanie oskrzeli. Przebieg choroby może być kontrolowany przez lekarza lub można ja kontrolować samemu stosując się do wytycznych, które ustalił lekarz. Pacjent powinien: orientować się kiedy niezbędne jest udzielenie mu pomocy, wiedzieć kiedy i jak zażywać leki, stany astmatyczne zwalczać rozważnie, dokonując spokojnej oceny sytuacji, być ostrożnym w obcowaniu ze zwierzętami, ich sierść bowiem może wywołać napady astmy, starać się być stale aktywnym fizycznie, unikać nadwagi lub konsekwentniej ją zwalczać. Prawie 100% chorych na astmę jest w stanie kontrolować przebieg swojej choroby. Badania wstępne i strategie leczenia powinny być ustalone wspólnie z lekarzem. Medykamenty pomocne w leczeniu astmy można podzielić na cztery główne grupy:
- substancje o działaniu adrenalinopodobnym, występują w postaci tabletek lub sprayu, działają rozkurczowo na oskrzela
- teofilina i jej pochodne w tabletkach oraz ampułkach, działanie podobne do leków pierwszej grupy
- hormony kory nadnerczy, pochodne kortyzolu, wywierają działanie przeciwzapalne. Stosuje się je w postaci tabletek (doustnie), aerozoli (wziewnie) i zastrzyków ( dożylnie i domięśniowo)
- kromoglikany dwusodowe, stosowane głownie w celach profilaktycznych.
W Warszawie znajduje się szkoła, która oferuje wszelkiego rodzaju szkolenia dotyczące astmy, gdyż obecnie astma staje się bardzo powszechną chorobą. Liczba chorych osób ciągle wzrasta. Należy pamiętać o regularnym poddawaniu się badaniom lekarskim.
