Słońce emituje w stronę Ziemi promieniowanie, które dostarcza energii dla większości żywych organizmów. Każdy rodzaj promieniowania ma inne właściwości. W skład promieniowania słonecznego wchodzą:
- Promieniowanie podczerwone - jest niewidoczne dla oka ludzkiego, wpływa na utrzymanie odpowiedniej temperatury na Ziemi
- Światło widzialne - to promieniowanie jest widzialne dla oka ludzkiego, pozwala także sprawnie funkcjonować żywym organizmom.
- Promieniowanie ultrafioletowe - najbardziej niebezpieczne dla zdrowia.
W zależności od długości fali wyróżnia się promieniowanie ultrafioletowe:
- A (UVA) - o długości fali 320 - 400 nm. Jest to promieniowanie długie i stanowi prawie 95% promieniowania UV docierającego do powierzchni Ziemi. Jego cechą charakterystyczną jest to, że oddziałuje przez całą dobę z jednakową częstotliwością. Wpływ promieni UVA na skórę jest bardzo duży, gdyż wnikają one w głąb skóry i niszczą jej strukturę zbudowaną z włókien kolagenowych i włókien sprężystych. Na skutek długotrwałego działania promieni dochodzi do postępującej degeneracji tych włókien. W wyniku, czego zmniejsza się elastyczność skóry, staje się ona bardziej wysuszona i cieńsza. Najbardziej niepożądanym działaniem tych promieni jest to, że degenerują komórki, co może prowadzać do powstania nowotworów skóry a w szczególności do złośliwego czerniaka skóry.
- B (UVB) - UB. Długości fali 290 - 320 nm. To właśnie promienie o tej długości opalają, ale i niszczą skórę i oczy. Mimo że promienie UVB są mocno filtrowane przez atmosferę to docierają do powierzchni Ziemi. Promienie te wchłaniane są przez naskórek dając piękną opaleniznę. Jeśli skóra wchłonie zbyt dużą dawkę promieniowania może to doprowadzić do poparzenia skóry, czyli do pojawienia się bolesnego rumienia. Jest on objawem procesu zapalnego, który pojawia się w miejscu napromienienia. Im dłużej i mocniej się opala tym rumień może pojawić się szybciej i być bardziej dotkliwy. Pierwsze objawy poparzenia pojawiają się zazwyczaj po kilku godzinach od opalania, najsilniejsze po 9 - 14 godzinach a po 24 - 48 godzinach zanikają. Często oprócz zmian na skórze dochodzi do wzrostu temperatury ciała, opuchnięcia, pieczenia ciała. Nadmierne opalanie szkodzi skórze, ale także zaburza funkcjonowanie układu odpornościowego - hamuje wytwarzanie przeciwciał. Promienie UVB mają też działanie dobroczynne a mianowicie pobudzają komórki naskórka zwane melanocytami do intensywnej produkcji melaniny, czyli pigmentu skóry. Osoby o jasnej karnacji mają mało pigmentu i opalają się głównie na czerwono, mają tendencję do poparzeń skóry, w przeciwieństwie do osób o ciemnej karnacji. Dzięki promieniom UVB wytwarzana jest w skórze witamina D niezbędna do prawidłowej gospodarki wapniowej organizmu. Do jej syntezy wystarczy przebywać około 10 minut dziennie na słońcu. Poparzenia skóry wywołane zbyt długimi kąpielami słonecznymi mogą doprowadzić do infekcji spowodowanych przez bakterie gromadzące się w bąblach, alergii, fotodermatozy, bielactwa. Długotrwała absorpcja promieni ultrafioletowych prowadzi do pogorszenia się stanu naskórka a w szczególności do powstania bruzd i zmarszczek, a także do utraty naturalnej wilgotności skóry. Gdy skóra jest popękana i swędzi to może to być objawem łuszczycy, chorób wątroby i nerek. Bardzo często występują rozszerzenia naczyń, nierówna pigmentacja - piegi, plamy.
- C ( UVC) - o długości fali poniżej 290 nm. Promieniowanie to jest pochłaniane przez warstwę ozonową Ziemi, choć dziura ozonowa czasem pozwala na przeniknięcie tego promieniowania. Są to promienie najbardziej zabójcze dla żywych organizmów. Ten rodzaj promieni wykorzystywany jest w laboratoriach np. do sterylizacji czy zabijania chorobotwórczych mikroorganizmów.
