Zdolność do podziału jest charakterystyczna dla żywej komórki. Dzielenie komórek rozpoczyna się zawsze od podziału jądra komórkowego ( kariokineza). Następnie dochodzi do podziału cytoplazmy, czyli cytokinezy. Wskazać można tu na podział jądra, który doprowadza do powstania komórek mających jądra o takiej samej liczbie chromosomów. To właśnie mitoza.
Mitoza jest to proces podziału jądra komórkowego, który odbywa się bez redukcji liczby chromosomów. Zachodzi on w komórkach somatycznych. W podziale typu mitotycznego wyróżnić można cztery podstawowe fazy, przedzielone interfazami. Te etapy to:
- profaza - w tym etapie z chromatynowej siateczki wykształcają się chromosomy; początkowo są one cienkie i długie, ale później dochodzi do ich skrócenia; w każdym chromosomie wskazać można na dwie chromatydy; pod koniec tej fazy zanika jąderko i błona jądrowa; w ich miejsce powstaje wrzeciono kariokinetyczne;
- metafaza - chromosomy zaczynają się ustawiać w równikowej płaszczyźnie; wyraźnie widać budowę chromosomów;
- anafaza - zaczyna się podział centromerów; chromatydy oddzielają się od siebie;
- telofaza - siostrzane chromosomy ulegają procesowi despiralizacji; na nowo odbudowywane jest jąderko i błona jądrowa;
W wyniku kariokinezy powstają dwa potomne jądra. Liczba i kształt chromosomów komórek potomnych odpowiada liczbie i kształtowi komórki macierzystej.
Proces ten ma określone znaczenie. Dzięki niemu liczba komórek zostaje podwojona, co odgrywa rolę m.in. we wzroście ciała i przyroście masy. Powoduje to także przekazywanie tej samej informacji genetycznej.