TKANKI ROŚLINNE:

  • TKANKA OKRYWAJĄCA
  • TKANKA MIĘKISZOWA
  • TKANKA WZMACNIAJĄCA
  • TKANKA PRZEWODZĄCA

PODZIAŁ TKANEK ROŚLINNYCH:

TKANKI TWÓRCZE (MERYSTEMY)

Jest to zespół komórek, które dzielą się i dostarczają rosnącej roślinie nowych komórek, z których następnie powstają różne tkanki. Wśród tkanek twórczych można wyróżnić:

  • merystemy wierzchołkowe lub inaczej szczytowe znajdują się na wierzchołku pędu lub korzenia powodując na długość,
  • merystemy wystawkowe występują w łodygach traw i są odpowiedzialne za wzrost na długość,
  • merystemy boczne powodują przyrost na grubość.

TKANKI STAŁE

Tkanki te nie mają zdolności podziałów.

TKANKA OKRYWAJĄCA

FUNKCJA

  • oddzielają wnętrze rośliny od środowiska zewnętrznego,
  • są łącznikiem między środowiskiem wewnętrznym a zewnętrznym rośliny.

BUDOWA

  • epiderma czyli skórka okrywa organy roślin wieloletnich i całe rośliny zielne,
  • zbudowana jest z jednej warstwy żywych i ściśle przyległych do siebie komórek,
  • ściany komórek skórki graniczące z wnętrzem rośliny są cienkie, celulozowe zaś te które graniczą ze środowiskiem zewnętrznym są grube i przesycone kutyną i woskiem (substancjami tłuszczowymi) a niekiedy nawet substancjami mineralnymi,
  • pojedyncza komórka epidermy wypełniona jest duża wakuolą, w cytoplazmie mogą być także leukoplasty, natomiast chloroplasty występują wyłącznie u roślin cieniolubnych,
  • wytworem skórki są aparaty szparkowe umożliwiające wymianę gazową. Zbudowane są z dwóch komórek szparkowych o nieregularnie zgrubiałych ścianach, między którymi znajduje się otwór, czyli szparka, przez którą odbywa się wymiana gazowa, czyli wydalany jest tlen a pobierany dwutlenek węgla. Przez szparkę zachodzi proces zwany transpiracją - wyparowywanie wody przez roślinę. Funkcjonowanie szparek zależy od stanu fizjologicznego rośliny oraz od czynników zewnętrznych.
  • wytworem skórki są także włoski pełniące różne funkcje ale przede wszystkim regulują proces transpiracji i pełnia funkcje obronne np. włoski parzące - pokrzywa, włoski czepne - chmiel, przytulina czepna, włoski wydzielnicze - pelargonia , mięta, włoski trawienna - rosiczka.

TKANKA MIĘKISZOWA

FUNKCJA

  • komórki tkanki miękiszowej biorą udział w procesie fotosyntezy, magazynują substancje zapasowe i wodę,

BUDOWA

  • tkanka miękiszowa zbudowana jest z dużych, żywych komórek,
  • ściany komórek budujących tą tkankę są cienkie i celulozowe,
  • wyróżnia się kilka rodzajów miękiszu:
            • asymilacyjny - zawiera dużo chloroplastów, występuje w liściach i łodygach,
            • spichrzowy - znajduje się w bulwach, korzeniach, kłączach, owocach, nasionach,
            • wodonośny - komórki tego miękiszu maja duże wakuole gdyż występuje u roślin gromadzących wodę np. u kaktusów,
            • powietrzny - w przestworach komórkowych gromadzone jest powietrze, występuje u roślin wodnych,
            • wydzielniczy - w komórkach tego miękiszu wydzielane są olejki eteryczne u kopru czy sok mleczny u maku.

TKANKA WZMACNIAJACA

FUNKCJA

  • nadaje roślinom sztywność i elastyczność,
  • chroni przed uszkodzeniami mechanicznymi takimi jak złamania, rozerwania,

BUDOWA

  • rozróżnia się dwa rodzaje tkanek wzmacniających zwarcicę (kolenchymę) i twardzicę (sklerenchymę),
  • zwarcica (kolenchyma) - komórki tej tkanki są żywe i zawierają chloroplasty. Komórki maja wydłużony kształt i celulozową nierówno zgrubiałą ścianę komórkową. Jeśli zgrubienia występują w narożach komórki to kolenchyma nazwana jest kątową a gdy zgrubiałe SA ściany styczne mówi się o kolenchymie płatowej,
  • twardzica (sklerenchyma) - zbudowana jest z martwych komórek. Ściany komórkowe tej tkanki są wysycane ligniną oraz równomiernie zgrubiałe. Twardzica wysteruje w postaci włókien lub komórek kamiennych o zgrubiałych i nieregularnych kształtach. Komórki kamienne występują w łupinach nasiennych i owocniach np. w pestkowcach wiśni, śliwy.

TKANKA PRZEWODZĄCA

FUNKCJA

  • przewodzenie wody, soli mineralnych i produktów asymilacji,

BUDOWA

  • drewno (ksylem) - przewodzi wodę i sole mineralne, zbudowane jest z:
            • cewek - są to komórki o wydłużonym kształcie, maja zdrewniałe ściany w których znajdują się lejkowate jamki,
            • naczyń - są typowe dla roślin okrytonasiennych, zbudowane są komórek o zdrewniałych i zgrubiałych ścianach,
            • miękiszu drzewnego - zbudowany jest z żywych komórek i stanowi łączność z innymi żywymi komórkami w roślinie, dodatkowo spełnia funkcje spichrzową,
            • włókien drzewnych - pełnią funkcję wzmacniającą,
  • łyko (floem) - przewodzi asymilaty, zbudowane jest z:
            • rurek sitowych - utworzone są przez tzw. człony rurek sitowych które w ścianach poprzecznych posiadają charakterystyczne pory przez które transportowane są asymilaty wytwarzane w liściach a także inne substancje wytwarzane w innych częściach rośliny,
            • miękiszu łykowego - spełnia funkcje spichrzową i pomaga w przewodzeniu asymilatów,
            • włókien łykowych - są to komórki martwe które wzmacniają łyko,
  • drewno i łyko tworzy wiązki przewodzące.