Przepływ wody w roślinach.

Woda przemieszcza się w tkankach roślinnych dzięki siłom grawitacji, adhezji i kohezji.

Miedzy komórkami woda transportowana jest na zasadzie osmozy , dyfuzji luba transportu aktywnego ( przenośniki). Ruch wody w czasie dyfuzji i osmozy wywołany jest różnym jej stężeniem w komórce i środowisku w którym się ona znajduje.

W przewodzeniu wody na poziomie tkankowym biorą udział wyspecjalizowane komórki tworzące tkanki : sitową i naczyniową.

Tkankę sitową tworzą rurki sitowe i komórki towarzyszące ( przyrurkowe ). Rurki sitowe ułożone są jedna na drugiej tworząc układ przewodzący. Ściany którymi stykają się poszczególne rurki są porowate, dzięki czemu transport różnych substancji jest ciągły. U pewnych gatunków roślin wszystkie ściany rurek sitowych są perforowane, transport przebiega wzdłuż i w szerz. Rurkami sitowymi transportowane są związki organiczne np. białka. U roślin dwuliściennych transport przez rurki sitowe ograniczony jest tylko do okresu wegetacyjnego rośliny.

Naczyniami transportowana jest tylko woda z rozpuszczonymi w niej solami mineralnymi. Naczynia są komórkami martwymi, bez protoplastu. Ściany komórek naczyniowych wysycane są dużą ilością ligniny ( są zdrewniałe ), obecne są w nich liczne jamki , pierścienie i zgrubienia. Naczynia najczęściej zdolne są do przewodzenia wody przez okres jednego roku, ponieważ po tym czasie często jamki w ich ścianach zatykane są substancjami żywicowymi.

Komórki naczyń oraz komórki sitowe tworzą razem wiązki przewodzące.

Pobieranie wody przez rośliny może zachodzić w sposób aktywny i pasywny.

Woda z gleby aktywnie wprowadzana jest do komórek włośnikowych korzenia, lecz jej transport do pozostałych części rośliny związany jest z siłą ssącą ( pasywną ). Siła ssąca powstaje na powierzchni liści, skąd poprzez komórki szparkowe paruje woda do atmosfery. Wyparowani wody z tkanki liści wywołuje w nich podciśnienie , co powoduje podciąganie słupa wody w wiązkach przewodzących. Słup wody w wiązkach utrzymuje się dzięki siłom kohezji adhezji. Jeśli w glebie jest woda, lecz postaci w której nie może być pobrana przez komórki korzenia ( np. w postaci lodu ) , zjawisko takie nazywamy suszą fizjologiczną.

Gospodarka wodna w organizmach zwierząt.

Bilans wody w organizmie , to ilość wody w organizmie z uwzględnieniem jej strat i zysków.

Woda pozyskiwana jest przez organizmy zwierzęce w czasie picia, wchłaniania przez skórę, oddychanie, resorpcji zwrotnej z moczu w nerkach a także powstaje w wielu przemianach metabolicznych.

Utrata wody następuje w czasie wydalania , pocenia się , oddychania , zużywana jest również w przemianach metabolicznych.

U zwierząt wodnych regulacja gospodarki wodnej odbywa się poprzez powłoki ciała. Zwierzęta morskie są ciągle narażona na straty wody z organizmu, ponieważ przebywają one w środowisku hipertonicznym ( o niższym stężeniu wody niż w ich tkankach ). Ryby morskie uzupełniają straty wody przez picie jej w dużej ilości. Sole mineralne zawarte w tej wodzie usuwane są przez skórę i przez skrzela. Woda natomiast wchłaniana jest w układzie pokarmowym. Niektóre zwierzęta żyjące w morzu ( np. albatrosy, żółwie, węże, foki wieloryby ) nadmiar soli zawartych w pobieranej wodzie usuwają wraz z moczem lub przez układ oddechowy. Niektóre gatunki nie piją wody morskie, tylko odzyskują ją w procesach metabolicznych lub przez resorpcję zwrotną moczu.

Zwierzęta żyjące w wodach słodkich żyją w środowisku hipotonicznym, dlatego woda ciągle napływa do ich tkanek. Ryby słodkowodne usuwają nadmiar wody wydalając bardzo rozcieńczony mocz. Muszą one jednak odzyskiwać sole mineralne z wody, odbywa się to w skrzelach i komórkach skórnych.

Zwierzęta lądowe są wyjątkowo narażone na utraty wody, szczególnie w czasie wydalania związków azotowych, które wymagają odpowiedniego rozcieńczenia oraz przez parowanie skórne. Zwierzęta takie muszą żyć w pobliżu zbiorników wodnych oraz unikać terenów otwartych niezacienionych i suchych. Do takich zwierząt zalicza się przede wszystkim płazy. Ssaki wyższe wykształciły szereg barier i mechanizmów, które zabezpieczają je przed nadmierną utratą wody z organizmu. Barierą taką są grube skorupy pokrywające ciało, skóra a także mechanizmy hormonalne regulujące stężenie wody w tkankach.