Bakterie należą do grupy Monera. Ciało bakteryjne tworzy tylko jedna komórka. W obrębie tej komórki nie ma wyodrębnionego jądra komórkowego. Ściana komórkowa tych organizmów wykazuje zupełnie odmienny skład niż ściana w komórce roślinnej. We wnętrzu komórki znajduje się cytoplazma, pozbawiona jest ona jednak większości organelli. Nie ma w niej ani mitochondriów ( ich role spełniają mezosomy) ani tez siateczki śródplazmatycznej czy plastydów ( mogą jednak u bakterii autotroficznych występować chromatofory, które gromadzą barwniki lub enzymy fotosyntetyzujące). Dodatkowo cytoplazma bakterii jest znacznie gęstsza niż cytoplazma komórek eukariotycznych, przez co nie wykonuje żadnych zauważalnych ruchów.
Komórkę bakteryjna budują następujące struktury: nukleoid, stanowiący zgromadzony materiał genetyczny, rybosomy, rzęska, siateczka śródplazmatyczna, błona cytoplazmatyczna. Niektórych bakterii błona komórkowa może być podwójna a zewnętrzna zlokalizowana może być na ścianie komórkowej.
Jednokomórkowce te osiągają zazwyczaj tylko kilka mikrometrów. Wśród tych drobnoustrojów spotykamy przedstawicieli, zamieszkujących większość dostępnych na Ziemi środowisk.
Podstawą klasyfikacji bakterii jest wynik reakcji przeprowadzanej w metodzie Gramma. Bakterie mogą się barwić na czerwono lub niebiesko, co zależy od rodzaju związków wchodzących w skład ściany komórkowej.
Gruba ściana komórkowa barwi się na niebiesko i takie bakterie nazywamy Gramm-dodatnimi. Cienka ściana komórkowa zabarwia się na kolor czerwony i te bakterie klasyfikujemy do grupy bakterii Gramm-ujemnych.
Komórka bakteryjna stanowi najmniejszy znany obecnie organizm. Wobec tego musi on przeprowadzać wszystkie niezbędne do prawidłowego funkcjonowania procesy.
Pod względem odżywiania bakterie możemy podzielić na heterotrofy. Wśród nich wyróżniamy symbionty, saprofity lub pasożyty. Oraz wyróżniamy autotrofy, do których należą chemoautotrofy i fotoautotrofy.
Cechą pasożytów jest pobieranie pokarmu kosztem innych organizmów. Symbionty korzystają z substancji pokarmowych organizmu z którym tworzą układ, gdyż w zamian za to przekazują mu część wytworzonych substancji . Przykładem symbiozy może być układ występujący pomiędzy bakteriami brodawkowymi a roślinami z grupy motylkowych.
Organizmy autotroficzne uzyskują pokarm na dwóch drogach. Prowadząc fotosyntezę jako źródło energii wykorzystują światło słoneczne, a chemosyntetyzujące niezbędna energię mogą uzyskać przeprowadzając proces utleniania niewielkich związków chemicznych.
Również pod względem oddychania bakterie mogą się znacznie od siebie różnić. Bakterie, które oddychają tlenem nazywamy aerobami. Natomiast bakterie, które tlenu nie potrzebują to anaeroby ( wykorzystują energię z bardzo skomplikowanych przemian fermentacyjnych).
Bakterie rozmnażają się głównie bezpłciowo. Mogą się rozmnażać na drodze amitozy, poprzez podział komórki lub przez pączkowanie. U bakterii mogą zachodzić skomplikowane procesy płciowe, które pozwalają na częściową wymianę materiału genetycznego i tworzenie lepiej przeżywających mieszańców.
Znacznie bakterii w przyrodzie i w gospodarce człowieka.
Dzięki bakteriom materia może cały czas krążyć w ekosystemach. Rozkładając bowiem martwe szczątki roślinne i zwierzęce, uwalniają zgromadzone w nich związki i pierwiastki chemiczne, czyniąc je dostępnymi dla organizmów żywych. Istotna role odgrywają także w tworzeniu gleby, nadając jej także właściwą strukturę.
Bakterie są wykorzystywane także przez człowieka. Człowiek nauczył się wykorzystywać bakterie w przemyśle mleczarskim oraz uzyskuje dzięki nim różnego rodzaju związki chemiczne. Ważną role odgrywają te organizmy w przemyśle farmaceutycznym, gdyż potrafią one syntetyzować niektóre antybiotyki. Szeroko wykorzystywane przez człowieka.
Najbardziej niekorzystną cechą bakterii jest ich chorobotwórczość. Zjadliwe bakterie wywołują liczne choroby roślin, zwierząt i człowieka. Dodatkowo powodują bardzo szybkie psucie się produktów spożywczych i niszczenie znacznej ilości pokarmów.
