Komórka bakteryjna składa się z otaczającej ją ściany komórkowej, błony komórkowej, wypełniającej ją cytoplazmy. Do organelli zatopionych w cytoplazmie należą : nukleoid
( zawiera materiał genetyczny), rybosomy 70S, chromatoforowe ciałka posiadające chlorofil, mezosomy- prymitywne mitochondria o funkcjach energetycznych a także substancje zapasowe np. ziarna glikogenu, białka, wolutyna, tłuszcze. Bakterie zawierają także plazmidy czyli DNA występujące poza nuklidem. Na powierzchni bakterii mogą być takie struktury jak rzęski lub cieńsze od nich fimbrie. Dodatkowo mogą posiadać otoczkę. Wyróżniamy dwie jej rodzaje : ściana mureinowa charakterystyczna dla bakterii Gram + oraz cieńsza ściana pojedyncza komórkowa pokryta błoną białkowo- tłuszczowo-cukrową obecna u bakterii Gram -. Otoczka zabezpiecza bakterie przed wyschnięciem oraz spełnia rolę w czasie inwazji na organizmy.
Przykłady bakterii:
Gram + | Gram - |
|
Enterobacter,
Bacillus,
Enteroccocus,
Leukobacillus
Clostridium,
Listeria,
Staphylococcus,
Streptomtces
Streptococcus
|
Legiomella,
Helicobacter,
Pseudomonas,
Salmonella,
Echerichia,
Ricettsia,
Vibrio,
Proteus,
Schigella
|
Bakterie chorobotwórcze:
-borellia (dwoinki)- borelioza, zapalenie opon mózgowych;
-paciorkowce- angina;
-gronkowce- gronkowcowe zapalenia;
-maczugowce- dyfteryt;
Odżywianie bakterii.
Autotrofy:
- samożywne bakterie fotosyntetyzujące zawierają w swojej strukturze chlorofil- sinice, karotenoid- purpurowe bakterie, lub chlorofil bakteryjny ( bakteriochlorofil )- pozostałe. Obecność tych barwników umożliwia im fotosyntezę. Są to tak zwane tlenowce lub beztlenowce, które z kolei mogą być względne lub bezwzględne.
- Chemosyntetyzujące bakterie , które otrzymują związki organiczne przy użyciu energii powstałej poprzez rozerwanie wiązań chemicznych w związkach nieorganicznych. Na podstawie związków nieorganicznych, które dają energię wyróżniamy : Nirtosomas i Nitrobakter ( rozszczepiają wiązania w związkach azotowych), Thiobacillu( związki siarki), Pseudomonas rozrywający wiązania wodorowe.
Heterotrofy- bakterie cudzożywne, pasożyty.
Oddychanie bakterii.
Polega na utlenianiu organicznych związków do nieorganicznych głównie do O2 i CO2 .
Oddychanie przebiegać może tlenowo jak i beztlenowo. Oddychanie tlenowe przebiega następująca: np. glukozie dostarczany jest tlen, następnie w wyniku szeregu procesów związek organiczny zostaj spalony do wody i dwutlenku węgla.
Oddychanie beztlenowe to proces zwany fermentacją jak i oddychanie wykorzystujące akceptor elektronów , który jest związkiem nieorganicznym innym niż tlen.
W czasie fermentacji powstają takie produkty jak : kwas masłowy (fermentacje masłową) np. u Clostridium, alkohol ( fermentacja alkoholowa)również u Clostridium, kwas mlekowy (fermentacja mlekowa) np. u Leukobacillus , powstawać Także może kwas mrówkowy u Schigella.
Procesy beztlenowe spowodowane rozkładaniem białek przy udziale bakterii powodują gnicie.
W oddychaniu beztlenowym wykorzystującym akceptor elektronowy inny niż tlen wyspecjalizowały się takie bakterie jak : bakterie nitryfikujące oraz bakterie metanogenne redukujące CO2 do metanu (Methanobacterium), czy redukujące żelazowe związki - Shewanella i redukujące siarczany (np. Desulfavibriol).
Bakterie wytwarzają komórki przetrwalnikowe, czyli endospory - wytrzymałe na temperatury zarówno niskie jak i wysokie i na promieniowanie ultrafioletowe (UV).
Znaczącą rolę odgrywają symbiotyczne bakterie występujące w pokarmowym przewodzie zwierząt ( bydło ) gdzie są źródłem witaminy B i K (filochinonu).
