Igrzyska śmierci

Streszczenie szczegółowe

Część 1. W ofierze

1.

Narratorką powieści Igrzyska śmierci jest główna bohaterka Katniss.

Katniss opowiada o swojej siostrze Prim, która obudzona nocnym koszmarem przenosi się do łóżka mamy. Prym ma kota, z którego obecności nie jest zadowolona Katniss.  Po śmierci ojca mieszkają w trójkę w Dwunastym Dystrykcie, w rejonie zwanym Złożyskiem. Znajdują się tu kopalnie, w których pracuje większość mieszkańców.

Katniss wbrew prawu wymyka się przez płot kolczasty, który bywa niepodłączony do prądu. Idzie do lasu, gdzie ma ukryty łuk i strzały. Tutaj poluje, aby nakarmić rodzinę, a także, by zarobić, sprzedając mięso i owoce. Spotyka tu swojego przyjaciela Gale`a, który przynosi bochenek świeżego chleba. Dostał go od piekarza w zamian za wiewiórkę. Katniss ma ze sobą ser z mleka od kozy Prym. Przyjaciele rozmawiają i jedzą kanapki jak ucztę. Po posiłku idą złowić ryby i zbierają poziomki. Tego dnia mają odbyć się Dożynki.

Część ryb nielegalnie wymieniają na targu (ćwieku) na chleb. Burmistrzowi zanoszą poziomki. Rozmawiają z jego córką Madge o losowaniu (raz w roku w każdym dystrykcie losowany jest 1 chłopiec i jedna dziewczyna w wielu 12-18 lat. Następnie 24 trybutów bierze udział w Głodowych Igrzyskach, gdzie walczą na śmierć i życie. Wygrywa ten, kto jako jedyny ujdzie z życiem. Dystrykt, z którego pochodzi zwycięzca, dostaje dodatkowe racje żywnościowe przez kolejny rok. Igrzyska emitowane są w telewizji). Katniss i Gale mają znacznie większe szanse na wylosowanie, ponieważ karteczki z ich imieniem pojawią się w tym roku więcej razy w puli, niż ich rówieśników. Aby zyskać dodatkowy przydział jedzenia dla swoich rodzin, oboje dostali dodatkowe kartki (astragal).

Przyjaciele wracają do domów. Katniss zastaje w domu ładnie ubraną mamę i Prym. Sama bierze kąpiel i wkłada odświętną sukienkę mamy. Po posiłku idą na plac, gdzie ma odbyć się losowanie. Młodzież dzielona jest według wieku.

Na scenie pojawia się umalowana prowadząca losowanie – Effie. Klei się do niej Haymitch – zwycięzca jednych igrzysk. Prezenterka miesza kartki w kuli i wymawia nazwisko wylosowanej dziewczynki. To Prym.

2.

Katniss zatrzymuje Prym przed wejściem na scenę i zgłasza się na ochotnika. Na placu zapada milczenie, oznaczające dezaprobatę dla całego widowiska. Wreszcie mieszkańcy podnoszą palce do ust i wyciągają je do Katniss na znak uznania i pożegnania (to stary tutejszy zwyczaj). Prowadząca jest zachwycona odwagą Katniss, którą nagle obejmuje pijany Haymitch, spadający wreszcie ze sceny. Teraz Katniss ma chwilę, by zebrać myśli, gdy kamery zamiast niej, obserwują byłego zwycięzcę.

Effie losuje chłopca. To Peeta Mellark. Katniss wspomina, jak lata temu po śmierci ojca głodowała z siostrą i zamkniętą w sobie mamą. Wtedy Peeta ukradkiem rzucił jej przypalone bochenki chleba przeznaczonego dla świń, które uratowały jej rodzinę przed głodową śmiercią. Katniss czuje wdzięczność do Peeta, ale pojmuje dramatyczne okoliczności, w jakich przed nim staje na scenie. Ma jednak cień nadziei na wygraną.

3.

Trybuci zostają zabrani do Pałacu Sprawiedliwości. Tu Katniss żegna się z matką i Prym, wyliczając, że mama nie może się poddać, a siostra nie może brać astragali, aby nie ryzykować kolejnym wylosowaniem w Dożynkach. Katniss odwiedza także piekarz, obiecując, że Prym nie będzie głodować. Przychodzi także Madge i wręcza Katniss broszkę z kosogłosem, która dodaje jej otuchy. Wreszcie żegna się z Galem, który obiecuje jej, że zaopiekuje się jej rodziną. Mówi, by się nie poddawała, ponieważ jest świetnym myśliwym i znakomicie strzela z łuku. Ma szansę na wygraną.

Z Pałacu trybuci idą na dworzec i wsiadają do szybkiego pociągu – bolidu, którym dojadą do Kapitolu. Jedzą tu elegancką kolację, napełniając jak nigdy brzuchy w towarzystwie Effie. Zjawia się ich mentor – Haymitch. Kompletnie pijany wymiotuje na dywan i cały się brudzi. To on ma być ogniwem między światem a igrzyskami i ma dbać o interesy trybutów ze swojego, Dwunastego Dystryktu.

4.

Katniss i Peeta zaprowadzają półprzytomnego Haymitcha do jego przedziału i usiłują go umyć. Peeta proponuje, że sam się tym zajmie. Katniss stara się zdystansować od Peety, sądząc, że na pokaz przejawia do niej sympatię, aby to później wykorzystać w czasie igrzysk.

Katniss przypomina sobie, jak zbierała z Prym mniszki i inne rośliny, a potem uczyła się sama polować, dzięki czemu jej rodzina miała co jeść. Tęskni za domem.

Effie budzi trybutów na śniadanie. Siadają przy stole. Katniss i Peeta próbują rozmawiać z pijanym Haymitchem, aby zmotywować go do współpracy. Zdają sobie sprawę, że od tego zależy ich przyszłość i jakakolwiek szansa na uratowanie życia. Haymitch zgadza się im pomóc, ale wymaga bezwzględnego posłuszeństwa ze strony trybutów. Docierają do Kapitolu.

5.

Trwają prace nad przygotowaniem ciała Katniss w Centrum Odnowy do gali. Jest depilowana i nacierana balsamami przed spotkaniem z osobistym stylistą. Bohaterkę śmieszą mieszkańcy Kapitolu: kolorowi, puści i głupi.

Katniss spotyka się  z Cinną – swoim stylistą, który wygląda i zachowuje się nad wyraz normalnie. On i stylistka Peety – Portia decydują, że Katniss i Peeta mają mieć pasujące do siebie stroje. Otrzymują czarne kombinezony. Peleryna ma płonąć syntetycznym ogniem jak węgiel, będący symbolem Dwunastego Dystryktu. Oboje ruszają rydwanem na paradę, trzymając się za ręce. Ich stylizacja robi wrażenie na widzach, a Katniss otrzymuje przydomek dziewczyny igrającej z ogniem.

6.

Trybuci mieszkają w wieży nad Ośrodkiem Szkoleniowym. Effie starała się dobrze promować Katniss i Peetę wśród sponsorów, ale od tej pory wszystko zależy od Haymitcha. Effie woła na kolację. Uczestniczą w niej także styliści. Katniss rozpoznaje rudowłosą dziewczynę, którą niegdyś widziała w lesie w trakcie ucieczki i nie mogła jej pomóc. Teraz nieznajoma jest awoksem i została skazana za zdradę oraz ukarana odcięciem języka. Katniss opowiada o tym potajemnie Peecie podczas spaceru na dachu.

7.

Katniss myśli o mamie i siostrze.

Katniss i Peeta ustalają z Haymitchem, że ma ich uczyć wspólnie, bo nie mają przed sobą tajemnic. Mocną stroną Katniss jest umiejętność strzelania z łuku, zaś Peeta – siła fizyczna. Mają nie zdradzać tych atutów przed innymi trybutami w trakcie szkoleń. Zaczynają od wiązania węzłów i rozpalania ognia. Przypatruje im się dziewczynka z Dystryktu Jedenastego – Rue, która przypomina Katniss Prym.

Katniss i Peeta udają przyjaciół przy innych. Wreszcie przychodzi dzień prezentacji przed organizatorami igrzysk. Katniss prezentuje talent łucznictwa. Kiedy organizatorzy nie zwracają na nią uwagi, strzela w jabłko, znajdujące się w pysku pieczonego prosiaka.

8.

Katniss jest załamana, sądząc, że wszystko zepsuła swoim zuchwałym zachowaniem podczas prezentacji. Boi się o swoich bliskich. Opowiada o swoim wyczynie Haymitchowi, Effie i stylistom. Oglądają wyniki wszystkich trybutów. Okazuje się, że Peeta dostał mocną ocenę 8, a Katniss – najwyższą ze wszystkich: 11. Po dniu pełnym wrażeń Katniss szybko zasypia.

Przypomina sobie, jak poznała Gale`a w lesie i jak wspólnie uczyli się, wspierali i polowali. Przy śniadaniu ukazuje się, że Peeta zażądał osobnych szkoleń.

9.

Katniss odbiera osobne szkolenie jak zdradę. Effie usiłuje nauczyć ją stylu i eleganckiego poruszania się w długiej sukni i na wysokich obcasach. Następnie Haymitch próbuje przygotować Katniss do wywiadu. Ćwiczą odpowiedzi na pytania i przedstawienie bohaterki w jak najciekawszy sposób, ale wszystko idzie na marne. Zmęczona i rozdrażniona Katniss rozbija w nerwach w pokoju talerze. Pomaga jej sprzątać rudowłosa dziewczyna. Katniss przeprasza ją, że w przeszłości jej nie pomogła, ale dziewczyna nie ma jej tego za złe. Sprzątają pokój, a potem rudowłosa pomaga zasnąć Katniss przed trudnym dniem.

Przychodzi dzień występu telewizyjnego w programie Ceasara. Cinna ubiera Katniss w przepiękną suknię, całą w migoczących kryształach, które w ruchu wydają się płonąć. Bohaterka wygląda rewelacyjnie. Przed wyjściem na scenę Cinna doradza Katniss, aby się nie denerwowała i podczas prezentacji po prostu była sobą. Radzi jej, aby mówiła do niego, gdy będzie siedział na widowni, jakby rozmawiała z przyjacielem.

Rozpoczynają się prezentacje trybutów. Każdy ma 3 minuty na wypowiedź. Caesar dba o to, aby jego rozmówcy wypadli dobrze. Wreszcie nadchodzi kolej Katniss. Na scenie odpowiada naturalnie, czym zyskuje sobie od razu przychylność publiczności. Obraca się także w pięknej sukni, zachwycając widzów.

Jako ostatni prezentuje się Peeta. Wreszcie zapytany o ukochaną, odpowiada, że wygrana w igrzyskach nie sprawi, że znajdzie się u boku swojej miłości, ponieważ… ona jest tu z nim.

Część II. Igrzyska

10.

Katniss płonie rumieńcem po usłyszeniu wyznania Peety. Wszystko relacjonują kamery. Katniss nie wierzy w słowa chłopaka. Po powrocie na dwunaste piętro popycha go, przez co Peeta kaleczy sobie dłonie. Wszyscy przekonują Katniss, że wyznanie Peety przyniesie jej popularność, ponieważ jej występ był zbyt mdły. Haymitch radzi swoim trybutom, aby po wyjściu na arenę nie szukali łupów, tylko uciekali od krwawej rzezi, która z pewnością się rozpęta.

Katniss nie może spać w ostatnią noc przed igrzyskami. Idzie na dach i spotyka Peeta, który mówi, że podczas igrzysk chciałby zachować swoją tożsamość i nie stać się potworem. Rozstają się w napiętej atmosferze.

Rano Cinna towarzyszy Katniss w podróży do areny, na której mają odbyć się Głodowe Igrzyska. Stylista pomaga jej przebrać się w przygotowany strój i dodaje otuchy przed wyjściem na arenę. Wreszcie kapsuła z Katniss wyjeżdża na powierzchnię. Rozpoczynają się igrzyska.

11.

Na 24 tarczach stoją trybuci oddaleni od rogu obfitości w jednakowej odległości. Przed nimi znajduje się pole minowe, aktywne przez pierwszą minutę, a także cenne łupy: jedzenie, woda, noże i inne narzędzia walki, plecaki i łuk ze strzałami, na który czai się Katniss, chcąc zlekceważyć rady Haymitcha. W ostatniej chwili spostrzega Peetę, który kiwa głową, by nie walczyła o łuk. Przez to Katniss traci cenne sekundy i po rozpoczęciu walki zgarnia tylko folię, chleb i plecak. Po drodze niemal nie ginie z rąk trybuta, który zostaje zabity nożem przez inną uczestniczkę, która teraz to samo chce zrobić z Katniss. Bohaterka ucieka w stronę lasu, a trybutka trafia nożem w plecak. Dzięki temu Katniss zdobywa cenne narzędzie. 

Katniss długo biegnie przez las. Huk armat oznajmia śmierć 11 trybutów. Dziewczyna przegląda zawartość plecaka. Znajduje w nim krakersy i suszone mięso, śpiwór, jodynę i pustą butelkę na wodę. Katniss doskwiera pragnienie. Noc postanawia spędzić na wierzbie, której gałęzie skutecznie ją osłonią. Wieczorem ogląda na niebie relację podsumowującą, kto zginął tego dnia. Z ulgą stwierdza, że Peeta żyje. 

Katniss budzi trzask gałęzi. Spostrzega, że nieopodal jej drzewa jedna z trybutek rozpaliła ognisko, wystawiając się na niebezpieczeństwo, a tym samym narażając Katniss. Wtem słychać grupę zawodowców – trybutów szkolonych w swoich dystryktach do zabijania na igrzyskach. Zabijają dziewczynę i zbliżają się do wierzby. 

12.

Katniss spostrzega Peetę, który idzie dobić dziewczynę przy ognisku, gdy nie słychać armaty oznaczającej śmierć kolejnego trybuta. Katniss nie może uwierzyć własnym oczom. Zawodowcy odchodzą.

Katniss schodzi z drzewa. W założonych przez siebie wnykach znajduje królika. Piecze go na gorących drewnach z ogniska zabitej trybutki. Zjada część mięsa, resztę chowa na później. Maskuje węglem pomarańczowy kolor plecaka. Katniss jest coraz bardziej odwodniona. Znajduje owoce przypominające jagody, ale wyrzuca jej w obawie, że mogą być trujące. Resztką sił idzie dalej. Wreszcie znajduje staw. Zwilża usta, napełnia butelkę wodą i uzdatnia ją jodyną. Pije spokojnie, aby stopniowo nawodnić organizm. Zasypia. Budzi ją hałas biegnących zwierząt, które uciekają przed ścianą ognia. 

13.

Katniss ucieka przed ogniem. Oprócz nienaturalnego pożaru sterowanego przez organizatorów igrzysk, w stronę Katniss lecą kule ognia. Jedna z nich rani ją w łydkę, bohaterka ma też poparzone dłonie. Wreszcie bombardowanie się kończy. Katniss znajduje staw i schładza poparzenia w wodzie. Nagle słyszy kroki. To zawodowcy i Peeta. Bohaterka ucieka im na drzewo, nie zdradzając bólu.

Zawodowcy są zbyt ciężcy, aby się za nią wspinać, nie potrafią jej także trafić nożem lub strzałą. Zamierzają odpocząć do rana pod drzewem. Nagle na sąsiednim drzewie Katniss spostrzega inną trybutkę – młodą Rue, która pokazuje jej coś nad głową. 

14.

Katniss widzi nad sobą gniazdo os. To zmodyfikowane owady, których ugryzienia wywołują bolące bąble i halucynacje. Kilka użądleń może zabić człowieka. Katniss decyduje się na odcięcie gniazda i zrzucenie go wprost na obozowisko zawodowców. Aby zagłuszyć odgłos piłowania gałęzi, czeka na codzienną emisję wiadomości z Kapitolu. Nie udaje jej się dokończyć, resztę pracy odkłada na ranek. 

Nagle na drzewie ląduje mały spadochron z prezentem od Haymicha, pozyskany dzięki sponsorom. To lekarstwo na rany, które bardzo szybko uśmierza ból i goi nawet duże oparzenia. Katniss smaruje nim swoje. 

O zmierzchu wszyscy śpią. Katniss postanawia skończyć piłowanie gałęzi, ale najpierw ostrzega Rue. Dziewczynka szybko przenosi się na odległe drzewa. Katniss tnie gałąź, zostaje użądlona przez osy, wreszcie gniazdo spada. Zawodowcy uciekają do stawu. Dwie trybutki giną od ukąszeń, Katniss przejmuje łuk. Ma halucynacje od użądleń. Nagle pojawia się przed nią Peeta i każe jej uciekać. Zaraz za nim widzi jednego z groźnych trybutów. Biegnie, jak szybko może, choć co chwilę potyka się o gałęzie. Udaje jej się uciec. Peeta ją uratował. Katniss traci przytomność.

15.

Katniss budzi się po długim śnie cała obolała. Idzie do stawu, aby się wykąpać i uprać ubranie. Nagle spostrzega Rue i proponuje jej sojusz. Zjadają wspólny posiłek i spędzają czas, ucząc się od siebie wiele na temat roślin i tego, jak radzić sobie w lesie. Rue wyjaśnia także Katniss, do czego służą okulary, które miała w plecaku. To okulary noktowizyjne do patrzenia w nocy. Katniss wpada na nowy pomysł walki z pozostałymi trybutami.

16. 

Katniss wymyśla, aby zniszczyć zapasy zawodowców, co znacząco osłabi ich siły. Rue dzieli się z Katniss swoimi obserwacjami. Wszystkie zapasy jedzenia i innych przedmiotów, które od początku były do dyspozycji trybutów przy arenie, zawodowcy ułożyli na kształt piramidy. Na czatach stoi tam zawsze chłopak z trzeciego dystryktu. 

Dziewczyny idą razem na polowanie, Rue opowiada o życiu w dystrykcie 11 i o sygnale, jakim oznajmiała koniec dnia pracy. Była to krótka, 4-dźwiękowa melodia, którą Rue gwizdała, a tuż za nią powtarzał ją cały chór kosogłosów. Dzięki temu sygnał był dobrze słyszalny nawet na dużą odległość. 

Rue i Katniss postanawiają się rozdzielić. Rue ma rozpalić 3 ogniska z gałęzi i liści, które zwabią zawodowców. Katniss w tym czasie ma iść w stronę Rogu Obfitości, do punktu obserwacyjnego wskazanego jej przez Rue. Ustalają, że wygwizdanie krótkiej melodii, którą powtórzą kosogłosy jest oznaką, że każda z nich ma się dobrze. Katniss zostawia Rue swój śpiwór, a resztę zapasów dzieli na pół. Katniss dociera do punktu obserwacyjnego. Widzi tu czterech trybutów. Gdy zauważają dym, Katniss dowiaduje się, że trybut z jedynki – Cato, ranił Peeta. 

W obozie zostaje chłopak z trójki. Reszta idzie sprawdzić, kto rozpalił ognisko. Nagle do piramidy zapasów podbiega Liszka – ruda trybutka. Porusza się zwinnie, jakby omijała przeszkody. Bierze jedzenie po trochu z każdej strony, aby nie było widać braków i ucieka. Katniss domyśla się, że wokół zapasów umieszczone są miny, zaprogramowane zapewne przez chłopaka z trójki. Katniss celuje strzałą w worek z jabłkami, licząc na to, że upadające owoce aktywują miny. Trzecia strzała powoduje potężną eksplozję, przez którą Katniss zostaje odrzucona. 

17. 

Zapasy zostają zniszczone. Katniss jest ogłuszona i oszołomiona. Z ucha leci jej krew. Stara się uciec. Słychać kolejne eksplozje. Zawodowcy wracają do obozu, Cato w szale zabija chłopaka z trójki. Następnie odchodzą w stronę jeziora. Katniss siedzi w kryjówce, zamierza spędzić tu noc. 

Katniss wraca do miejsca, gdzie miała spotkać się Rue. Po drodze łowi dwie ryby. W miejscu spotkania nie widać jednak Rue. Katniss kąpie się w strumieniu. Nagle słyszy śpiew kosogłosów. To sygnał od Rue. Katniss odpowiada. Słychać krzyk. Rue wzywa pomocy. Leży zaplątana w sieci. Gdy Katniss jest już blisko, ciało dziewczynki przeszywa oszczep. 

18. 

Zabójcą jest chłopak z Pierwszego Dystryktu, który natychmiast ginie od strzały posłanej mu przez Katniss. Podbiega do Rue. Śpiewa dziewczynce piosenkę, Rue umiera na jej rękach. Katniss przyozdabia ciało sojuszniczki kwiatami. 

Katniss szuka miejsca na nocny odpoczynek. Nagle spada spadochron z pakunkiem. To jeszcze ciepły rogal wysłany jej zapewne przez mieszkańców Jedenastego Dystryktu, z którego pochodziła Rue, w podziękowaniu za opiekę nad dziewczynką w ostatnich chwilach. 

Następnego dnia Katniss z trudem zmusza się do wstania i polowania. Rozmyśla o tym, że pierwszy raz umyślnie zabiła człowieka. Wieczorem Claudius Templesmith ogłasza zmianę zasad igrzysk. W tym roku może zwyciężyć dwóch trybutów, o ile pochodzą z jednego dystryktu. Katniss instynktownie wykrzykuje imię Peeta.

Część III. Zwycięzca

19.

Katniss widzi w zmianie zasad szanse dla siebie i Peeta. Wie, że kochankowie nadadzą przedstawieniu, jakim są Igrzyska Śmierci, dodatkowej dramaturgii. To także szansa na przychylność sponsorów. Katniss wyrusza na poszukiwania rannego Peeta wzdłuż strumienia. Wreszcie odnajduje go zakamuflowanego pod błotem i mchem. Bohater wykorzystał umiejętności dekorowania tortów do ukrycia się przed przeciwnikami. 

Katniss myje Peetę, pierze jego rzeczy i oczyszcza ranę, która okazuje się bardzo głęboka. Z pomocą liści Katniss wyciąga z rany ropę. Katniss znajduje schronienie w jaskini, gdzie z trudem zaprowadza Peetę, który ma gorączkę. Katniss daje mu lek, a ranę smaruje maścią na oparzenia. Całuje Peetę. Niebawem ląduje spadochron, a wraz z nim rosół dla Peety. 

20.

Katniss z trudem nakłania Peetę do zjedzenia rosołu. Następnego dnia bohater czuje się trochę lepiej. Katniss nie śpi, trzymając wartę, a w dzień Peeta ją zmienia. Katniss gotuje zupę dla chorego. Martwi się o jego ranę, która wygląda bardzo źle. Dziewczyna opowiada historię, jak zdobyła dla siostry kozę. 

Claudius ogłasza ucztę przy Rogu Obfitości. Każdy trybut znajdzie tam plecak z czymś, czego potrzebuje. Katniss rozumie, że dla nich będzie to lekarstwo na ranę. Zmierza je zdobyć, ale Peeta nie zgadza się, by Katniss dla niego ryzykowała. Z pomocą przychodzi spadochron z syropem nasennym. Katniss miesza go z jagodami i podaje Peecie, który dopiero przy ostatnim kęsie orientuje się, co zjadł. Zasypia twardym snem.

21.

Katniss kamufluje wejście do jaskini i przed zmierzchem rusza na ucztę. Myśli o Gale`u. Katniss używa noktowizyjnych okularów, ale nadal nie słyszy na jedno ucho, przez co nie czuje się pewnie. Wreszcie dociera do kryjówki przy Rogu Obfitości, ale nie widzi, ani plecaków, ani innych trybutów. Nagle spod ziemi wynurza się stolik z nagrodami dla poszczególnych uczestników, a Liszka wyskakuje z Rogu obfitości, łapie swój plecak i ucieka. Katniss pędzi do swojego plecaka, łapie go i tuż obok niej przelatuje nóż rzucony przez Clove. Katniss odpowiada strzałą, którą trafia w rękę trybutki. Kolejny nóż rani Katniss w czoło, zalewając jej oczy krwią. Clove zamierza zabić Katniss, mówi o Rue, jako swojej ofierze. Nagle pojawia się Thresh z Jedenastego Dystryktu. W gniewie zabija Clove i każe uciekać Katniss, zaznaczając, że to za opiekę nad Rue i podkreślając, że teraz są już kwita. Katniss ucieka, widzi jak Cato goni Thresha. 

Katniss ostatkiem sił dociera do jamy. W plecaku znajduje strzykawkę z lekiem, podaje zastrzyk Peecie i zasypia. 

22.

Katniss budzi się i myśli, że jest w domu. Budzi ją Peeta. Rana z czoła dziewczyny mocno krwawi. Peeta znacznie lepiej się czuje. Zjadają posiłek i rozmawiają o pozostałych konkurentach. Wreszcie całują się czule. Katniss nie chce sama przed sobą przyznać, że coraz więcej czuje do Peety i nie wszystko udaje. 

Peeta opowiada o tym, jak zakochał się w Katniss, gdy miał 5 lat i zobaczył ją w szkole. Jego ojciec powiedział mu wówczas, że był zakochany w matce Katniss, która wybrała miłość górnika. Peeta mówi, że pamięta wszystko, co związane z Katniss, ale dopiero teraz nie ma rywali. Dziewczyna odpowiada, że Peeta nigdzie nie ma rywali, po czym znów się całują. W nagrodę za dobry „show” dostają spadochron z pysznym posiłkiem, którym delektują się, dzieląc go na mniejsze części.

23.

Katniss i Peeta zastanawiają się, jak będzie wyglądać ich życie po igrzyskach. Podczas wieczornych informacji dowiadują się o śmierci Thresha. Wiedzą, że został im trudny przeciwnik w postaci Cato i przebiegłej Liszki. 

Katniss znów myśli o Gale`u. Nie wie, jak zareaguje na jej relację z Peetą. Wprawdzie łączyła ich tylko przyjaźń i wspólne polowania, ale Katniss czuje się niezręcznie w tej sytuacji.

Przyjaciele postanawiają iść na polowanie w dawny rewir Katniss. Peeta jednak robi dużo hałasu, płosząc zwierzęta. W końcu rozdzielają się. Umawiają sygnał dźwiękowy na potwierdzenie, że wszystko w porządku. Peeta zbiera korzonki, a Katniss udaje się upolować królika i wiewiórkę. Kiedy Katniss wraca w miejsce, gdzie został Peeta, widzi zebrane korzonki i jagody, ale nie ma tam przyjaciela. Nie odpowiada także na umówiony sygnał. Woła go bezskutecznie. Słyszy szelest, oddaje strzał w stronę drzewa, zza którego wyskakuje zdziwiony Peeta. Katniss jest wściekła, ponieważ wystraszyła się, że Peeta nie żyje. 

Katniss zauważa, że brakuje kawałka sera. Peeta twierdzi, że go nie zjadł. Katniss ogląda jagody nazbierane przez Peetę i rozpoznaje w nich zabójczego łykołaka. Nagle słychać wystrzał armaty. Teraz rozumieją, że to Liszka musiała zakraść się po jedzenie, gdy Peeta zbierał jagody i to właśnie owoce ją zabiły w mgnieniu oka. Tym samym pozostało już tylko 3 trybutów: Katniss, Peeta i Cato. 

24.

Katniss wyjaśnia Peecie, że jagody, które znalazł, są silnie trujące. Zabiera trochę do woreczka, na wypadek, gdyby miały przydać się w walce z Catonem. Rozpalają ognisko. Pieką upolowane mięso, zapasy pakują, po drodze zjadają porcję. Wracają na noc do jaskini. Przed snem Katniss całuje Peetę w czoło. 

Rano okazuje się, że wody w strumieniu prawie nie ma. Bohaterowie wiedzą, że przed nimi ostatnia walka z Catonem. Zbierają rzeczy i kierują się w stronę jeziora. Przyjaciele zastanawiają się, gdzie spędzić noc. Katniss nuci melodię Rue, którą powtarzają kosogłosy. Wtem śpiew milknie. Zza drzew wybiega Cato i pędzi w ich stronę. Katniss strzela do niego, ale strzała odbija się od pancerza. Cato nadal biegnie i wygląda, jakby przed czymś uciekał. Okazuje się, że gonią go dziwne stworzenia.

25.

Te stwory to zmieszańce (zmiechy). Sztuczny twór Kapitolu. Cato ukrywa się na Rogu Obfitości. Katniss szybko ocenia, że to jedyne miejsce ucieczki także dla niej i Peety. Z trudem umykają. Katniss kilka zabija, ale ma za mało strzał, aby zabić wszystkie zmiechy. Stworzenia przypominają zmarłych trybutów, mają ich oczy, co nie ułatwia walki. Zmęczony Cato odzyskuje siły na tyle, że atakuje Peetę. Chwyta go za szyję, tworząc patową sytuację. Jeśli Katniss go zestrzeli, spadną oboje w łapy stworów. Jeśli zabije Peeta, Katniss z pewnością zabije Catona. Mocno podduszony Peeta daje sygnał Katniss, by strzelała w rękę Catona. Udaje się. Cato odruchowo wypuszcza Peetę, który uderza go i spycha na dół. Katniss w ostatniej chwili łapie Peeta. W czasie walki Peeta zdobywa kolejną ranę na nodze, która bardzo silnie krwawi. Katniss próbuje mu zatamować krwotok, zakładając krępulec ze strzały i kawałka koszuli.

Są uratowani, ale bestie długo męczą Catona, który przez wiele godzin nie może umrzeć. Wreszcie Katniss dobija go strzałą z krępulca, aby ulżyć mu w cierpieniu. Przyjaciele idą w stronę jeziora, aby poduszkowiec mógł zabrać ciało Catona. Nad jeziorem Katniss znów robi krępulec, tym razem z patyka, ponieważ Peeta nadal bardzo krwawi. Czekają na finał.

Nagle słychać głos Claudiusa, który oznajmia, że jednak nie można zmienić zasad igrzysk i może wygrać tylko jeden zawodnik. Katniss widzi jak Peeta sięga po nóż i odruchowo zaczyna do niego celować z łuku. Peeta wyrzuca nóż do jeziora i mówi, by go zabiła, bo organizatorzy muszą mieć zwycięzcę. Katniss nie chce tego zrobić. Nagle przychodzi jej do głowy chytry pomysł. Wyjmuje trujące jagody i dzieli je dla siebie i Peety, mówiąc do niego w taki sposób, aby wiedział, że to blef. Umawiają się, że na 3 oboje równocześnie połykną zabójcze jagody i nie będzie zwycięzcy. W ostatniej chwili ponownie słychać głos Claudiusa, który Katniss i Peetę ogłasza zwycięzcami 74. Głodowych Igrzysk. 

26.

Poduszkowiec przylatuje i spuszcza zwycięzcom dwie drabinki, ale Katniss widząc, jak słaby jest Peeta, trzyma go mocno przy sobie. Na pokładzie zostają rozdzieleni. Przez szybę widzi lekarzy wokół Peety. Poduszkowiec ląduje na dachu Ośrodka Szkoleniowego. Katniss woła Peetę, nagle czuje ukłucie. 

Katniss budzi się w pokoju bez okien. Jest przypięta pasami do łóżka. Odkrywa, że jest czysta i słyszy na chore ucho. Do pokoju wchodzi rudowłosa awoksa, która potwierdza, że Peeta żyje. Katniss traci przytomność. Sytuacja powtarza się kilkakrotnie, aż wreszcie Katniss budzi się i odkrywa, że nie ma śladu po żadnych ranach. Ubiera się w kombinezon, który znajduje na łóżku i wychodzi z pokoju, Na końcu korytarza spotyka Effie, Haymitcha i Cinnę. Idą na posiłek. 

Wracają do pokoju, gdzie Katniss jest kąpana i przygotowywana do występu. Cinna ubiera ją w niewinną sukienkę i sandałki, dodając, że taka spodoba się Peecie. Przychodzi Haymitch. Ukradkiem mówi, że jej pomysł z jagodami bardzo nie spodobał się na Kapitolu i może ponieść surowe konsekwencje, dlatego musi w trakcie programu przekonać wszystkich, że kierowała nią ogromna miłość do Peety. 

27.

Nadszedł czas nagrania programu prowadzonego przez Caesara. Katniss po chwili widzi Peetę, biegnie do niego i rzuca mu się w ramiona. Przez cały program wtula się do niego. Oglądają podsumowanie igrzysk. Po programie wracają do pokoi i nie wolno im ze sobą rozmawiać.

Kolejnego dnia ma miejsce druga część nagrania. Katniss nadal wtula się w Peetę, opowiadają o tym, jak rodziła się ich miłość. Katniss dowiaduje się, że Peeta musiał mieć amputowaną nogę i ma teraz protezę. Haymitch jest zadowolony z występu podopiecznych. 

Po programie bohaterowie wracają pociągiem do domu. Dopiero tutaj Peeta dowiaduje się, że byli zagrożeni z powodu końcowego pomysłu z jagodami. Dociera do niego, że źle odczytał uczucia Katniss i była to tylko gra. Peeta odsuwa się od dziewczyny. Katniss tęskni w milczeniu. Po wyjściu z pociągu Peeta proponuje trzymanie się za ręce dla publiki. Katniss boi się, co będzie, gdy Peeta ją puści.

Plan wydarzeń

1. Pobudka. Katniss wymyka się do lasu.

2. Spotkanie z Galem, posiłek.

3. Łowienie ryb i zbieranie poziomek.

4. Wymiana leśnych towarów na targu.

5. Rozmowa przyjaciół z córką burmistrza.

6. Powrót do domów. Kąpiel i strojenie na Dożynki.

7. Losowanie na placu.

8. Wylosowana zostaje Prym. 

9. Katniss zgłasza się na ochotniczkę w zamian za siostrę.

10. Tłum wyraża szacunek wobec Katniss.

11. Haymitch chwali Katniss, po czym spada pijany ze sceny.

12. Effie losuje chłopca. To Peeta – syn piekarza.

13. Katniss wspomina, jak Peeta rzucił jej chleb, gdy głodowała z rodziną.

14. Trybuci w Pałacu Sprawiedliwości.

15. Katniss żegna się z matką, Prym, Galem, piekarzem i Madge, która ofiarowuje jej broszkę.

16. Podróż pociągiem i posiłek z Effie.

17. Wejście pijanego Haymitcha, który wymiotuje na dywan.

18. Peeta myje Haymitcha.

19. Śniadanie i rozmowa trybutów z Haymitchem na temat współpracy.

20. Przyjazd do Ośrodka Szkoleniowego. 

21. Przygotowania do parady. Katniss, jako dziewczyna igrająca z ogniem. 

22. Para budzi zachwyt widzów w ognistych kostiumach.

23. Katniss rozpoznaje rudowłosą awoksę.

24. Haymitch uczy Katniss i Peetę wspólnie, razem borą udział w szkoleniu trybutów.

25. Pokaz talentów przed organizatorami.

26. Peeta prezentuje siłę fizyczną. Katniss strzela z łuku w jabłko i dostaje najwyższą notę.

27. Peeta chce szkolić się osobno, Katniss węszy podstęp.

28. Prezentacja w telewizji. Katniss zdobywa sympatię widzów, Peeta wyznaje miłość do Katniss. 

29. Rozpoczęcie igrzysk, ostatnie rady mentora. Cinna odprowadza Katniss do kapsuły.

30. Wyjazd na arenę i krwawa rzeź. Giną piersi trybuci.

31. Katniss ucieka do lasu.

32. Noc na drzewie. Katniss widzi trybutkę przy ognisku, gdy zabijają ją Zawodowcy. Jest z nimi Peeta.

33. Pożar lasu. Katniss ucieka, zostaje poparzona w nogę. 

34. Katniss ucieka na drzewo przed Zawodowcami. Rue ostrzega ją przed gniazdem os.

35. Katniss zrzuca gniazdo na Zawodowców, 2 trybutki giną od użądleń.

36. Katniss zdobywa łuk, Peeta ratuje jej życie.

37. Katniss nieprzytomna od użądleń. 

38. Katniss wchodzi w sojusz z Rue.

39. Katniss wysadza zapasy Zawodowców przy rogu obfitości. Caton zabija trybuta. 

40. Bohaterka traci słuch w uchu, wraca na spotkanie z Rue, ale jej nie znajduje.

41. Rue trafiona oszczepem przez trybuta, którego natychmiast zabija Katniss. 

42. Claudius ogłasza zmianę zasad: może wygrać dwóch trybutów z jednego dystryktu.

43. Katniss szuka Peety, znajduje go rannego przy strumieniu.

44. Bohaterowie ukrywają się w jaskini, Katniss opiekuje się Peetą, który jest w złym stanie. Dostają rosół od sponsorów.

45. Ogłoszenie uczty. Katniss usypia syropem Peetę i idzie zdobyć dla niego lekarstwo. 

46. Katniss zdobywa plecak z lekiem, dopada ją Clove. Thresh ratuje jej życie i zabija Clove. 

47. Katniss wraca ranna do jaskini i daje lekarstwo Peecie.

48. Oboje zdrowieją, wychodzą na polowanie. Liszka kradnie im jagody i umiera. 

49. Powrót do jaskini. Potok wysycha, bohaterowie idą nad jezioro.

50. Przy rogu obfitości dobiega do nich Cato, goniony przez zmiechy. 

51. Ucieczka na Róg Obfitości, walka z Cato. 

52. Cato spada, jest gryziony przez zmiechy. Katniss dobija go strzałą.

53. Bohaterowie idą nad jezioro, Peeta krwawi. 

54. Zmiana zasad: może wygrać jeden trybut.

55. Katniss daje sobie i Peecie trujące jagody. W ostatniej chwili oboje zostają uznani za zwycięzców.

56. Powrót do Kapitolu, leczenie zwycięzców.

57. Program telewizyjny i niezadowolenie Kapitolu z zakończenia igrzysk.

58. Miłość zwycięzców i przychylność widzów — ratują Katniss i Peetę.

59. Powrót zwycięzców do domu. Rozczarowanie Peety udawanymi uczuciami Katniss.  

Charakterystyka bohaterów

Katniss Everdeen – gówna bohaterka i narratorka powieści. Zgłasza się jako ochotniczka do udziału w Igrzyskach Śmierci, aby ratować wylosowaną na Dożynkach siostrę Prym.

Peeta Mellark – chłopiec wylosowany na trybuta razem z Katniss, syn piekarza. Jest zakochany w Katniss, która z czasem czuje do niego coraz więcej sympatii. W trakcie igrzysk są traktowani przez publikę i zawodników jak kochankowie. 

Prym (Primrose) Everdeen – młodsza siostra Katniss. Pomaga mamie leczyć mieszkańców dystryktu. 

Gale – przyjaciel Katniss. Razem wymykają się potajemnie do lasu poza teren Dystryktu Dwunastego i polują. Świetnie się rozumieją. Gale obiecuje opiekować się bliskimi Katniss podczas jej nieobecności. 

Madge – córka burmistrza, koleżanka Katniss i Gale`a ze szkoły. 

Effie Trinket – prowadząca losowanie trybutów – uczestników Głodowych Igrzysk i opiekunka zawodników Dystryktu Dwunastego.

Haymitch Abernathy – jedyny żyjący zwycięzca Głodowych Igrzysk, pochodzący z Dystryktu Dwunastego. Jest mentorem zawodników z Dwunastego Dystryktu, pozyskuje dla nich nagrody od sponsorów, które pomagają im w przeżyciu igrzysk. 

Burmistrz – włodarz dystryktu. 

Cinna – stylista Katniss. Wydaje się różnić od innych mieszkańców Kapitolu. Bohaterka odnajduje w nim przyjaciela. 

Portia – stylistka Peety.

Caesar Flickerman – prezenter, prowadzący kapitoliński program tv, w  którym prezentowani są trybuci. 

Claudius Templesmith – prezenter, obwiesza ważne informacje podczas igrzysk.

Prezydent Snow – bezduszny, autorytarny władca Panem. Rządzi na Kapitolu. Jego narzędziem jest budzenie strachu w poddanych. 

Cato – trybut Dystryktu Pierwszego. Zawodowiec. Ostatni rywal głównych bohaterów, zagryziony na finiszu przez zmiechy, dobity strzałą przez Katniss.

Glimmer – trybutka Dystryktu Pierwszego. Zawodowiec. Ginie od ukąszeń os.

Thresh – trybut Jedenastego Dystryktu, ginie z ręki Catona pod koniec igrzysk. Daruje życie Katniss w podziękowaniu za opiekę nad Rue.

Rue – trybutka z Jedenastego Dystryktu i dziewczynka, która przypomina Katniss siostrę. Wchodzi z nią w sojusz. Zabita oszczepem, Katniss śpiewa jej ostatnią piosenkę, aż dziewczynka umiera jej na kolanach. Katniss zdobi kwiatami ciało Rue. 

Liszka – przebiegła trybutka z Dystryktu Piątego. Ginie przypadkiem po zjedzeniu trujących jagód.

Clove – brutalna trybutka z Drugiego Dystryktu. Ginie z ręki Thresha, w zemście za Rue. Jednocześnie Thresh ratuje życie Katniss.

Czas i miejsce akcji

Akcja powieści rozgrywa się w przyszłości, na terenie Ameryki Północnej. Mieści się tu totalitarne państwo Panem, podzielone na 12 dystryktów. Krajem rządzi bezwzględny prezydent Snow. Fabuła powieści rozpoczyna się w Dożynki, podczas których wybierani są trybuci i trwa przez 3 tygodnie Głodowych Igrzysk oraz kilka dni po ich zakończeniu, gdy po występie w telewizji zwycięzcy wracają do domu. 

Geneza utworu i gatunek

Igrzyska śmierci to pierwsza część cyklu. Na genezę utworu wpływ miało kilka czynników. Sama autorka jako źródło inspiracji wskazuje mit o Tezeuszu i Minotaurze oraz absurdy, z którymi mierzą się współczesne reality show. Nie bez znaczenia w konstruowaniu postaci Katniss były doświadczenia pisarki związane z własnym ojcem, który służył w lotnictwie m.in. w Wietnamie. 

Gatunek: powieść science fiction – utwór prozatorski, w którym świat przedstawiony znajduje się w przyszłości. Pojawiają się tu nieznane, wysokorozwinięte technologie, a bohaterowie są częścią nowego społeczeństwa. Powieści science fiction mogą mieć charakter wyłącznie rozrywkowy, ale mogą również nieść głębokie treści filozoficzne i społeczne. 

Problematyka

Fabuła Igrzysk Śmierci pełna jest krwi, śmierci i ludzkiego zobojętnienia na krzywdę drugiego człowieka. Mieszkańcy Panem funkcjonują, jak automaty zaprogramowane przez władzę. Podzieleni na dystrykty żyją, jak w więzieniu i nie mogą kontaktować się z mieszkańcami innych dystryktów. Owoce swojej pracy niemal w całości muszą przekazywać na rzecz Kapitolu i prezydenta Snowa. 

Nikt nie waży się sprzeciwić nawet Głodowym Igrzyskom, na które mieszkańcy oddają swoje dzieci na niemal pewną śmierć. Igrzyska mają przypominać, że żaden mieszkaniec Panem nie ma szans w starciu z państwem. Totalitaryzm bowiem opiera się tu na strachu. 

Z drugiej strony, powieść świetnie pokazuje, że z każdym reżimem można walczyć i to nie zawsze wprost. Buntownicza postawa Katniss pokazuje mieszkańcom Panem inną drogę. Zakończenie igrzysk zaskakuje nawet organizatorów, których Katniss przechytrzyła próbą podwójnego samobójstwa za pomocą trujących jagód. 

Pytania i odpowiedzi z podręczników, w których omawiana jest ta lektura, znajdziesz na stronie Skul.pl

Język polski. Nowe słowa na start! Klasa 8. Podręcznik - rozwiązania i odpowiedzi

Biografia autora

Suzanne Collins – współczesna pisarka amerykańska, ur. w 1962 roku w Hartford. Zaczynała od scenariuszy bajek dla dzieci na kanale Nickelodeon. Tworzyła także pierwsze przygody czerwonego psa Clifforda dla kanału MiniMini. 

Największy sukces przyniósł jej cykl powieści Igrzyska śmierci. Trzy pierwsze części zostały przeniesione na wielki ekran, stając się kasowymi przebojami. To właśnie Igrzyska śmierci sprawiły, że Collins stała się jedną z najbardziej poczytnych autorek powieści science fiction dla młodzieży i doczekała się licznych rzeszy fanów, a tygodnik Times uznał ją za jedną z najbardziej wpływowych osób na świecie (2010).

Ważniejsze powieści:

- Kroniki podziemia (2003-2007)

- Igrzyska śmierci (2008)

- W pierścieniu ognia (2009)

- Kosogłos (2010)

- Ballada ptaków i węży (2020)