Mistrz i Małgorzata - znaczenie tytułu
Powieść „Mistrz i Małgorzata” pierwotnie miała nosić tytuł „Kopyto inżyniera”. Zmiana ta jest wyraźnym sygnałem, że kluczowym tematem utworu jest jednak miłość, w imię której bohaterowie wiele są gotowi poświęcić (dotyczy to przede wszystkim Małgorzaty). Za tę miłość i wierność jej ostatecznie również zostają przez Wolanda wynagrodzeni. W świecie, który opisuje Bułhakow, rozwój miłości jest bardzo trudny, bo relacje między ludźmi są wyjątkowo skomplikowane i pełne wzajemnej nieufności. Jednocześnie pisarz zdaje się mówić, że miłość jest jedyną siłą ocalającą. Z „Mistrza i Małgorzaty” wyłania się obraz silnej, bezkompromisowej miłości, która przynosi „okupienie”.
