Fantazy - streszczenie szczegółowe
AKT I — sceny od 1 do 15
W posiadłości rodziny Respektów na Podolu pojawia się Fantazy Dafnicki. Bez większego namysłu, postanawia poślubić Diannę, córkę zubożałego hrabiego. Hrabia Respekt zaaranżowanym małżeństwem pragnie sobie poprawić status materialny i uchronić się przed bankructwem. Fantazy w zamian za rękę dziewczyny oferuje pokrycie długów rodziny. Przybywają kolejni goście: Major, czyli Wołdemar Hawryłowicz (major wojsk rosyjski) oraz Jan, były powstaniec, zesłany na Sybir i na Kaukaz. Jan razem z Dianną kochają się ze wzajemnością. Mężczyzna nosi na palcu pierścionek, który podarowała mu ukochana kobieta. Ostatnim gościem jest hrabina Idalia, sąsiadka rodziny Respektów. Hrabina jest zakochana w Fantazym Dafnickim. Niestety została porzucona przez ukochanego. Hrabina nie potrafi zapomnieć o swojej miłości. Akt I dramatu Fantazy Juliusza Słowackiego kończy się konfrontacją hrabiego Fantazego Dafnickiego z Dianną, córką hrabiego Respekta. Młoda kobieta nie godzi się na małżeństwo z mężczyzną, którego nie kocha. Czuje się „sprzedana” przez własną rodzinę oraz „kupiona” przez przyszłego potencjalnego męża. Ojciec mój – daje mnie tobie, a bierze Twoje pieniądze. – Przebacz, że wyraźnie Mówię… Mój ojciec ma ojcowskie długi, A sam jest winien pół miliona w kaźnie (skarb). Fantazy nie jest poruszony słowami dziewczyny, nie liczy się ze zdaniem przyszłej małżonki. Ówczesne realia nie pozwalają dziewczynie na wolny wybór.
AKT II — sceny od 1 do 5
Streszczenie aktu drugiego rozpoczyna się obszernym monologiem Idalii, która wspomina swoją romantyczną miłość do Fantazego. Cierpi, jest rozgoryczona i smutna. Nie! Nie! Ja w domu tym, gdzie oni żyją, Nie będę… tylko wytchnę sobie drogi […] Smutna… i razem na poły radosną. Jestem… że mnie ta pieśń – nad nich podnosi. Idalia dochodzi do wniosku, że będzie ponad tę sytuację i postanawia odsunąć się w cień, nie ma zamiaru stać na przeszkodzie kochanków. Idalia symbolizuje swoją zdystansowaną postawę, filozofię, która w swoim założeniu mówi o bycie ponad to, co nas spotyka, ponad świat ludzkich problemów, namiętności. Były powstaniec Jan spotyka się ze Stellą, siostrą Dianny. Mężczyzna dowiaduje się o planowanym małżeństwie jego ukochanej z Fantazym Dafnickim. Stella tłumaczy, że Diana nie miała wyboru, bo taka była wola ich rodziców. Kolejno z Janem zaczyna rozmawiać Idalia. Oboje nie rozumieją decyzji, dlaczego ich ukochani muszą się pobrać.
AKT III — sceny od 1 do 8
W salonie państwa Respektów rozmawiają Fantazy Dafnicki z Rzecznickim, marszałek powiatowy, towarzysz Fantazego. Kolejno dowiaduje się o chorobie Idalii i postanawia się z nią spotkać. Respektowie czują się zagrożeni, martwią się, że stracą pół miliona, które mieli dostać za rękę córki. Wtrąca się Major, informując o porwaniu Idalii. Dołącza Fantazy, który widział „porwanie” kobiety. Nastąpiła pomyłka, była to żona Rzecznickiego. Mężczyzna wychodzi na rogacza.
AKT IV — sceny od 1 do 17
Rzecznickiemu udaje się wykupić żonę. Helusiu – widzisz… do waszego domu Musiałem z moją żoną – była chora. Proszę… nic nie mów Panienka nikomu, Że ja tu konno z nią. – Tego wieczora Miałem przypadek… powóz mi się złamał […]. Zawstydzony mężczyzna ukrywa się wraz ze swoją żoną w majątku Idalii, która jest skora do pomocy i dyskrecji. Kolejno przybywają państwo Respektowie, którzy tkwią w przekonaniu, że porwana została Idalia. Martwią się o losy swojej rodziny, gdyż uważają, że wybranek na męża ich córki, hrabia Fantazy Dafnicki odwróci się od ich rodziny, nie poślubi ich córki. Tym samym, rodzina Respektów zbankrutuje i zostanie bez środków do życia. Ich głównym celem jest sfinalizowanie małżeńskiego kontraktu i polepszenie sobie statusu życia. Następnie dochodzi do starcia Fantazego z Majorem. Respektowie podejrzewają, że serce hrabiego Fantazego jest skierowane do innej kobiety, niż ich córki. Hrabia Respekt nie dopuszcza myśli, że mogłoby nie dojść do ślubu.
AKT V – sceny od 1 do 4
W akcie V dramatu Fantazy Juliusza Słowackiego następuje dynamiczne rozwiązanie akcji, która dzieje się już na cmentarzu. Fantazy i Idalia kierują się w stronę cmentarza, by tam popełnić samobójstwo. Na ich drodze staje Major, który strzela do siebie. Mężczyzna wymusza, by Fantazy nie poślubił Dianny. Tym samym dochodzi do szczęśliwego rozwiązania akcji. Jan może być szczęśliwy z Dianą, Fantazy z Idalią. Szczęście tych par jest jednak zbudowane na symbolicznej śmierci Majora. Major poniósł największą cenę w imię cudzego szczęścia – własne życie. Śmierć Majora powoduje w Fantazym zmianę wewnętrzną. Hrabia zaczyna rozmyślać nad moralnością i zmianą swojej postawy.
