Przygody Hucka

Streszczenie szczegółowe

Dowiaduję się o Mojżeszu w sitowiu

Huck przypomina, jak zakończyła się historia z „Przygód Tomka Sawyera”, kiedy chłopcy znaleźli ukryte przez złodziei pieniądze i w nagrodę za to otrzymali każdy po 6000. Sędzia Thatcher założył na nie lokatę, więc chłopcy mieli dodatkowy dochód. Wdowa Douglas właściwie adoptowała Hucka, a jego edukacją (choć chłopiec chodził do szkoły) zajęła się siostra wdowy, panna Watson.

Krwawa przysięga naszej bandy

Kiedy minęła północ, Tomek i  Huck zebrali innych chłopców i poszli do jaskini, którą odkrył Tomek. Tam złożyli  krwawą przysięgę i zawiązali bandę. Mieli rabować i mordować.

Urządzamy zasadzkę na Arabów

Przez dobry miesiąc chłopcy świetnie się bawili w rozbójników. Świnie były ich sztabami złota, warzywa klejnotami. Po miesiącu jednak Huck wystąpił z bandy.

Przepowiednia kłębka kłaków

Kiedy nadeszła zima, Huck coraz lepiej odnajdywał się w szkole, która na początku nie była dla niego zbyt atrakcyjna. Kiedy zdarzyło mu się rozsypać sól, uznał, że przydarzy się mu nieszczęście, więc poszedł do sędziego i przekazał mu swoje pieniądze. Był bowiem przekonany, że rozsypana sól oznacza powrót ojca, który zabierze mu te pieniądze. Wieczorem poszedł więc do Jima, prosząc go, aby wróżył mu z kłębka kłaków. Kiedy wrócił do pokoju, zastał w nim ojca.

Tatko rozpoczyna nowe życie

Ojciec nie prezentował się najlepiej: był zaniedbany, miał na sobie łachmany. To jednak on śmiał się z pokoju, w którym spał Huck; chciał, aby chłopiec oddał mu swoje pieniądze. Był wściekły, kiedy dowiedział się, że ma je sędzia. Następnego dnia próbował je od niego wydobyć, ale bezskutecznie. Ten zamknął go na kilka dni w więzieniu. Po wypuszczeniu inny sędzia postanowił, że zrobi z niego człowieka. Ojciec Hucka był wytrwały jednak tylko do momentu, kiedy nie dotknęło go pragnienie. Uciekł z domu sędziego i się upił po raz kolejny. Sędzia dał sobie spokój z planami resocjalizacji.

Walka tatki z aniołem śmierci

Ojciec jednak nie zamierzał odpuścić. Bił Hucka za to, że ten chodził do szkoły. Chłopiec pożyczał czasami od sędziego kilka dolarów, aby dać ojcu na alkohol. Wiosną ojciec porwał Hucka i wywiózł go łodzią w górę rzeki. Bił chłopca i zamykał w szałasie. Huck nie miał drogi ucieczki. Widział także atak alkoholowy ojca. Kiedy po nim ojciec zasnął, Huck przez moment chciał go zastrzelić, ale porzucił ten pomysł.

Nabieram tatkę i w nogi

W końcu Huck znalazł czółno, które ukrył w krzakach. Kiedy został sam przygotował sobie prowiant na podróż, a potem wykorzystując zastrzeloną dziką świnię, upozorował własną śmierć. Wsiadł na czółno i odpłynął. Niedługo później znalazł się na Wyspie Jacksona. 

Jak zwędziłem Murzyna panny Watson

Huck był bardzo głodny. Z wyspy obserwował prom z ludźmi rozmawiającymi o jego morderstwie. Zwiedził wyspę, chowając się jednak przed ludźmi, bo nie chciał zostać odnaleziony.  W końcu na wyspie odnalazł Murzyna Jima, niewolnika panny Watson, który uciekł od niej, ponieważ chciała go sprzedać do Orleanu za osiemset dolarów. Huck i Jim rozpoczęli wspólną tułaczkę.

Dom śmierci przypływa obok naszej tratwy

W pieczarze w lesie urządzili swoje mieszkanie, co bardzo pomogło im w czasie intensywnych opadów deszczu. Rzeka w końcu wystąpiła z brzegów i zalała wyspę, ale przy tej okazji przyniosła ze sobą domek, z którego Jim i Huck wynieśli wszystko, co mogłoby się okazać przydatne. 

Czym grozi dotykanie skóry węża

W przejętych ubraniach znaleźli osiem dolarów. Huck wypomniał Jimowi, że wróżył nieszczęście po tym, jak przyniósł on skórę węża, a tutaj stało się na odwrót. Jim jednak nie był przekonany. Kilka dni później ugryzł go grzechotnik, którego Huck dla żartu położył na jego łóżku. Zapomniał jednak, że do węża dołącza samica i ta ugryzła Jima. Murzyn ciężko chorował przez cztery dni.  Na szczęście Huck wykonał wszystkie jego polecenia: odrąbał głowę węża, upiekł kawałek mięsa i podał go choremu. Huck postanowił  popłynąć na drugi brzeg, a Jim poradził, aby przebrał się za dziewczynkę.  Huck popłynął w górę rzeki i pojawił się w domku w pobliżu miasteczka.

Ścigają nas! 

W tym dziewczęcym przebraniu Huck poznał Judytę, która dwa tygodnie temu się wprowadziła do miasteczka. Huck nie ujawnił kim jest, dzięki czemu dowiedział się, że o jego morderstwo jest podejrzany ojciec, a także Murzyn Jim. Za głowę tego ostatniego wyznaczono nagrodę 300 dolarów, za ojca Hucka (który uciekł) – 200 dolarów.  Planowano także obławę na wyspie, bo domyślano się, że tam ukrywa się Murzyn. Kobieta domyśliła się, że Huck to chłopiec, więc znów musiał zmyślać. W końcu udało mu się odejść, popędził co sił do Jima, aby go ostrzec.

Lepiej pilnujmy własnego nosa

Uciekli na tratwie, którą Jim rozbudował o wigwam. Huck „wychodził” do każdego mijanego miasteczka, aby coś kupić lub ukraść. Za St. Louis natknęli się na wrak statku. Postanowili sprawdzić jego zawartość, ale natknęli się na kłócących się tam złodziei. Huck chciał odpłynąć, ale okazało się, że stracili swoją tratwę. 

Uczciwy łup z Waltera Scotta

Huck i Jim byli w pułapce. Na szczęście dwóch złodziei wysiadło jeszcze z łódki, bo chcieli obrabować tego, którego pozostawili na śmierć. Wtedy Huck z Jimem do niej wskoczyli i odbili od statku. Po drodze znaleźli swoją tratwę i wrócili na nią z łupem. Po drodze Huck zachęcił strażnika promu, aby podpłynął do wraku. Chłopiec nie był bowiem gotów zostawić ludzi bez pomocy na tonącym wraku. 

Czy Salomon był mądry?

Z łupów po złodziejach mieli  buty, odzież, książki, lornetkę, a nawet cygara. Czuli się bardzo bogaci. Odpoczywali w lesie, a Huck czytał Jimowi.  

Jak wykiwałem poczciwego Jima

W ciągu trzech nocy mieli dopłynąć do Cairo na końcu stanu Illinois. Planowali sprzedać tratwę i parowcem ruszyć w górę rzeki Ohio. Tam znajdowały się bowiem wolne stany.  Drugiej nocy walczyli z mgłą. Wzajemnie się nie widzieli. Huck wykorzystał to, aby zażartować sobie z Jima, ale przestał, kiedy zrozumiał, że Murzyn naprawdę cierpiał, myśląc, że coś mu się stało. 

Skóra grzechotnika zaczyna działać

Przed Cairo, Huck wypłynął na czółnie. Planował donieść na Jima, który zezłościł go opowieścią o wykradaniu swoich dzieci od właściciela. Kiedy jednak spotkał się z mężczyznami, którzy powiedzieli mu, że szukają pięciu Murzynów, porzucił swój pomysł i skłamał, że na tratwie jest jego chory ojciec. Mężczyźni przestraszyli się, że to ospa. Dali więc chłopu 20 dolarów w złocie i opłynęli. Droga do Cairo wcale nie było prosta, w końcu staranował ich parowiec i musieli płynąc wpław do brzegu. 

Zamieszkuję u Grangerfordów i Dlaczego Harney zawrócił, aby podnieść kapelusz

Huck, po tym, jak wyszedł na ląd, znalazł się przed drewnianym domem, ruszyła na niego gromada psów. Męski głos zapytał, kim jest. Huck skłamał, że nazywa się George Jackson i wypadł zza burty statku. Trafił do rodziny Grangerfordów, gdzie troskliwie się nim zajęto. Byli to właściciele wielu farm, którzy posiadali ogromną liczbę niewolników. Walczyli ze swoimi odwiecznymi wrogami Shepherdsonami.

Huck miał swojego Murzyna, Jacka, który zaproponował, że pokaże mu gniazda węży. Tak naprawdę zaprowadził go na polankę, gdzie niewolnicy ukrywali Jima. W międzyczasie jedna z córek Grangerfordów uciekła z synem Shepherdsonów. Wojna między klanami jeszcze nigdy nie była tak mocna. Huck bał się o życie, więc jeszcze raz uciekł razem z Jimem na środek rzeki.

Król i Książę na naszej tratwie

Kiedy po kilku dniach Huck znów wybrał się na ląd, trafił na dwójkę mężczyzn, których gonili ludzie z psami. Wziął ich na swoje czółno. Okazało się, że mężczyzn połączyła ucieczka.  Starszy twierdził, że jest z francuskiego królewskiego rodu, młodszy, że ma książęcy rodowód. 

Co ich wysokości robiły w Parkville

Mężczyźni byli jednak oszustami. Szybko zajęli miejsca Hucka i Jima w wigwamie. Planowali grać w kolejnymi miasteczku sceny z dramatów Szekspira. Ostatecznie jednak Książę poszedł do drukarni, zarobił tam 9 i pół dolara i wydrukował ogłoszenie o poszukiwaniu Murzyna, co usprawiedliwiało obecność Jima. Król natomiast przedstawiając się jako misjonarz nawracający piratów, zebrał 87 dolarów datków. 

Przygoda w Arkansaw

W stanie Arkansaw, gdzie trwało cyrkowe przedstawienie, nadarzyła się okazja do występu Księcia i Króla. Przed nim natknęli się na Boggsa z Sherburnem, który zastrzelił tego pierwszego. Było blisko linczu zabójcy. 

Dlaczego nie doszło do linczu

Sherburn wyszedł z dubeltówką pod pachą na dach. Wyśmiał przybyłych i nazwał tchórzami. Ludzi się rozeszli. Huck za to poszedł do cyrku. Na przedstawienie Króla i Księcia przyszło tylko kilka osób. Następnego dnia rozwiesili afisze informujące, że zapraszają tylko mężczyzn. 

Królowie to straszne szelmy

Okazało się, że sala następnego dnia była wypełniona po brzegi. Sam występ był krótki: król wyszedł nagi, pomalowany na wiele kolorów. Widownia była zawiedziona. Uspokoił ją sędzia, który zaproponował, żeby nikomu nic nie mówić. W ten sposób następnego dnia pojawiła się kolejna widownia, która również była zawiedziona. Przed trzecim występem Książę zaproponował ukrycie w pobliżu tratwy. Widzowie teraz przyszli z zepsutymi jajkami. Książę nie tego się spodziewał, kazał więc wszystkim uciekać. Na tratwie  okazało się, że Króla w ogóle nie było w miasteczku. Tego wieczoru Jim opowiedział wydarzeniach związanych z jego córeczką Lisbeth.

Król w roli proboszcza

Aktorzy zarobili sporo na oszustwie, więc Król kupił sobie nowe ubranie. Przy okazji usłyszał historię pana Wilksa i jego zmarłego brata. Razem z księciem dojechali do  miasteczka, pytali o dom Piotra Wilksa, a kiedy usłyszeli, że nie żyje, udali ogromne cierpienie. Wszyscy im współczuli. 

Płacz i różne inne androny

Oszuści udawali braci Wilksa. Odebrali pieniądze zapisane braciom, ale jako dobrzy stryjowie oddali je bratanicom. Przyjaciel zmarłego, doktor Robinson, próbował ich zdemaskować, ale nikt mu nie wierzył. Dziewczęta przekazały Królowi, aby całą kwotę ulokował według swojego uznania.

Wykradam łup Króla

Bratanice Wilksa przyjęły swoich rzekomych. Huck, który odgrywał rolę służącego, zorientował się, jak dobre to dziewczyny. Nie chciał więc dopuścić do tego oszustwa. Dowiedział się, że gdzie Król umieścił worek z pieniędzmi. Huck zabrał worek i schował w swojej izdebce.

Nieboszczyk Piotr odzyskał swoje złoto

Huck wrzucił worek z dolarami do trumny Wilksa. Następnego dnia zamknięto wieko trumny. Odbył się pogrzeb. Spieszono się z licytacją majątku. Bratanicom nie podobało się, że sprzedaż Murzynów oznacza rozdzielenie rodzin. Oszuści w końcu zauważyli brak pieniędzy. Huck zrzucił winę na Murzynów, bo nic im się już nie mogło stać.

Przechytrzenie nie popłaca

Huck postanowił powiedzieć Mary Jane prawdę o jej „stryjach”. Postanowili, że od razu opuści dom, aby oszuści nie zorientowali się, że ona już wszystko wie.  W trakcie licytacji pojawiło się dwóch innych interesariuszy.

Daję nogę w czasie burzy

Mężczyźni przedstawili się jako  bracia zmarłego Wilksa – Harvey i William. Tłum miał problem, żeby ustalić, kto jest kim. Odkopano więc zwłoki, które opisywali bracia. Znaleziono przy okazji worek z pieniędzmi. Huck uciekł i kazał Jimowi odpływać. Na tratwę weszli jednak także Król z Księciem.

Złoto ratuje złodziei

Oszuści kłócili się między sobą o winę za cały przebieg historii i utratę złota oraz pieniędzy z przedstawi. W końcu upili się i zasnęli. Udało im się uciec tylko dlatego, że złoto w trumnie skupiło uwagę wszystkich.

Nie można kłamać w modlitwie

Zatrzymali się dopiero w miasteczku Pikesville. Król miał sprawdzić, czy mogą znowu działać. Po południu znaleźli go jednak pijanego w  szynku. Huck chciał uciekać, ale okazało się, że Jim został schwytany. Chciał go ratować. Kiedy spotkał Księcia, ten  okłamał go, wskazując złe miejsce przebywania Jima. Huck się jednak zorientował, że oszuści wydali Jima.

Nazywam się teraz inaczej

Kiedy Huck dotarł na fermę, jej właścicielka — pani Sally wzięła go za swojego siostrzeńca Tomka Sawyera, który miał do niej przyjechać. Chłopiec okłamał ją, że idzie po kuferek. Wiedział, że tutaj nie może spotkać się z przyjacielem. 

Żałosny koniec ich wysokości

Kiedy po drodze spotkał Sawyera, te myślał, że widzi ducha. Huck opowiedział mu o swoich perypetiach i o Jimie. Chłopcy opracowali plan działania. Wieczorem razem poszli do miasteczka. Tam spotkali  Króla i Księcia oblepionych smołą i pierzem. Tym razem widzowie nie dali się oszukać.

Podtrzymujemy Jima na duchu

Jim był przechowywany w szałasie na popiół. Chłopcy planowali jego uwolnienie. Dzięki Tomkowi Jim, kiedy ich zobaczył, nie zdążył zdradzić, że ich zna. Tomek szepnął Jimowi, aby się nie zdradzał, bo chcą go uwolnić.   

Tajemne i głęboko przemyślane plany

Tomek snuł swoje plany uwolnienia Jima. Rozważał wieloletni podkop i inne literackie historie. Huck nie rozumiał z tego zbyt wiele. 

Usiłujemy pomóc Jimowi

Nocą chłopcy zaczęli wykonywanie podkopu scyzorykami. Efekty były jednak mierne. Przerzucili się więc na kilofy.  Pracę skończyli już następnej nocy. Weszli do szałasu, obudzili Jima. Zaplanowali dalsze działania. Planowali przemycanie różnych przedmiotów np. w jedzeniu. W całą „zabawę” włączyli także Nata, Murzyna noszącego Jimowi jedzenie.

Jim otrzymuje placek czarownic

W domu państwa Phelpsów ginęły kolejne rzeczy. Ponieważ jednak chłopcy coś zabierali, coś oddawali, to gospodarze nie byli w stanie do końca się połapać w tym, co się dzieje. W pewnym momencie kluczowe stało się upieczenie ciasta, w którym zmieściłby się powróz. Sporo ich to kosztowało, ale się udało. 

Tu pękło serce niewolne

Chłopcy ustalili także, że trzeba wyryć napis na ścianie, aby po całej historii została pamiątka. Trudno im było jednak zdecydować się na jakieś hasło. W końcu potrzebny był kamień szlifierski, po który Jim musiał się przeczołgać. Tomek, zainspirowany przez czytane powieści, zaproponował także, aby Jim robił inne charakterystyczne rzeczy, np. grał na grzebieniu lub hodował szczury. 

Tomek pisze anonimowe listy

Żeby Jim mógł hodować szczury, najpierw trzeba było je złapać. Ostatecznie jednak wylądowały one w domu, wypuszczone z klatki przez kuzyna Tomka. Były też pająki, żaby, węże. Tomek pisał także  anonimowe listy, o których słyszał przy okazji historii związanych z Ludwikiem XVI. 

Pokiełbaszony, ale wspaniały ratunek

Po trzech tygodniach chłopcy sprawdzili tratwę, która okazała się dalej w dobrym stanie. Pewnego wieczora w domu cioci Sally zgromadzili się uzbrojeni mężczyźni, którzy czekali na zbójców. Zobaczył ich Huck i dał znać Tomkowi i Jimowi, że jest niebezpiecznie. Cała trójka ukryła się w przybudówce, a potem zaczęła uciekać. Niestety nie odpłynęli, ponieważ Tomek był ranny i potrzebował doktora. 

To chyba musiały być duchy

Huck dotarł do lekarza, ale ten nie chciał płynąć jego czółnem. Potrzebna była większa łódz. Mężczyźni się rozminęli, a Huck w końcu wpadł na wujaszka Silasa, który zabrał go do domu. Goście Phelpsów, analizując wydarzenia z nocy, doszli do wniosku, że musiały w tym brać udział duchy. Tomek do domu nie wrócił.

Dlaczego Jima nie powieszono

Przyniesiono go nieprzytomnego następnego dnia. Doprowadzono także Jima. Doktor jednak opowiedział wszystkim jak troskliwy Murzyn opiekował się Tomkiem. Tomek ujawnił wszystko cioci Sally i poprosił o uwolnienie Jima. Przyjechała także ciocia Polly, która potwierdziła słowa Tomka. Do przyjazdu skłonił ją brak odpowiedzi od Sally, bo chłopcy ukrywali listy.

Ostatni, w którym już nie ma o czym pisać

Uwolniono Jima. Teraz mógł cieszyć się wolnością, którą przed śmiercią podarowała mu pani Watson. Tomek podarował mu 40 dolarów za jego wysiłek włożony w ucieczkę. Jim powiedział w końcu Huckowi, że może bez problemu korzystać ze swoich pieniędzy, bo jego ojciec nie żyje, więc nic mu nie zabierze. Okazało się, że zwłoki ojca były w drewnianej chatce, którą na początku przygód przyniosła do nich rzeka. Jim nie chciał, żeby Huck widział zwłoki, więc je zasłonił. Ciotka Sally zdecydowała się adoptować Hucka, ale nikt nie był pewien, czy znów gdzieś on nie ucieknie. 

Plan wydarzeń

1. Huck Finn mieszka z wdową Douglas i jej siostrą, panną Watson.
2. Huck niezbyt dobrze znosi próby wychowania go zgodnie z normami społecznymi.
3. Ojciec Hucka, powraca do miasta i żąda pieniędzy od syna, który mu odmawia.
4. Ojciec porywa Hucka i zabiera go do leśnej chaty.
5. Huck pozoruje swoją śmierć i ucieka z chaty.
6. Chłopiec ukrywa się na wyspie, gdzie spotyka Jima, uciekającego niewolnika.
7. Huck i Jim budują tratwę i wyruszają w dół rzeki Missisipi.
8. Doświadczają różnych przygód i napotykają różne postacie.
9. Huck i Jim spotykają dwóch oszustów, Króla i Księcia.
10. Oszuści wciągają Hucka i Jima w swoje nieuczciwe plany.
11. Książę i Król dają swoje przedstawienia.
12. Oszuści udają braci zmarłego Wilksa i próbują przejąć jego majątek.
13. Huck próbuje nie dopuścić do oszukania bratanic.
14. Pojawiają się prawdziwi bracia zmarłego.
15. Oszuści po raz kolejny ratują się ucieczką na tratę Jima i Hucka.
16. Król i Książę zdradzają Jima i sprzedają go za nagrodę.
17. Huck postanawia uratować swojego przyjaciela.
18. Huck dowiaduje się, że Jim jest przetrzymywany na plantacji.
19. Tomek Sawyer dołącza do Hucka i pomaga mu w planowaniu ratunku Jima.
20. Tomek tworzy skomplikowany plan ratunku, który ostatecznie się nie udaje w pełni.
21. Tomek zostaje ranny w nogę.
22. Jim zostaje uwolniony, ale okazuje się, że stało się to już wcześniej na mocy testamentu panny Watson.
23. Huck dowiaduje się, że jego ojciec zmarł, co oznacza, że jest wolny od jego wpływu.
24. Huck wyraża swoje pragnienie wolności i niezależności.

Charakterystyka bohaterów

Huck, Huckleberry Finn – tytułowy bohater, chłopiec w wieku około 12-13 lat; bystry, sprytny i niezależny; mimo że nie chodzi do szkoły; Hucka Finna wyróżnia naturalna mądrość i zdolność do krytycznego myślenia; zdecydowanie daleko mu do dziecięcej naiwności, można domyślać się, że pierwsze lata życia z przemocowym ojcem wymusiły na nim szybsze dorastanie.  Często kwestionuje normy społeczne, wskazuje na ich sztuczność i brak przystawalności do rzeczywistości. Ma bardzo silny kręgosłup moralny i dobre serce. Stara się postępować właściwie, nawet jeśli jest to sprzeczne z powszechnie przyjętymi zasadami. Jest wolnym duchem, ceni sobie niezależność i awanturnicze przygody, nie odnajduje się w sztywnych społecznych ramach.

Jim – niewolnikiem należącym do panny Watson. Człowiek bardzo lojalny, uczciwy i troskliwy, co okazuje szczególnie wobec Hucka. Zależy mu na odzyskaniu wolności i połączeniu się z rodziną, z którą został rozdzielony. Postać bardzo emocjonalne, dobra, szczera, otwarta. Walczy o nowe życie, ale jednocześnie ma bardzo dużo miłości dla Hucka, którym się opiekuje przez całą drogę przez Missouri. Jest bardzo doświadczony, ma ogromną

Tom Sawyer – przyjaciel Hucka z poprzedniej powieści Marka Twaina (książki Przygody Tomka Sawyera);  chłopiec o bardzo bujnej wyobraźni, którą ukształtował kontakt z książkami przygodowymi. Chłopiec bardzo lubi awanturnicze przygody, zabawy z nimi związane, często stara się je dodatkowo ubarwić. Niepotrzebnie jednak często komplikuje sytuację, proponuje rozwiązania, które jeszcze bardziej wszystko gmatwają. Jest przy tym wszystkim lojalnym przyjacielem.

„Pap” Finn – ojciec Hucka, alkoholik, człowiek brutalny, zainteresowany tylko własnymi potrzebami; zupełnie nie sprawdza się w roli ojca; symbolizuje wszystko, czego Huck chciałby uniknąć

Panna Watson – surowa i pobożna starsza kobieta, której zależy na wychowaniu Hucka zgodnie z obowiązującymi normami; jest także właścicielką Jima. Początkowo wydaje się dość szorstka i niedostępna, ale na koniec okazuje się, że przed śmiercią uwolniła Jima.

Wdowa Douglas – starsza kobieta, łagodna i troskliwa, chce zapewnić Huckowi dom i edukację, reprezentuje wartości moralne i religijne

Ciocia Polly i ciocia Sally – jedna wychowuje Tomka, drugą odwiedza on podczas akcji powieści, kiedy przyjeżdża tam też Huck; stale zdziwione faktem, jak wiele przygód i chaosu wprowadzić w ich życie są w stanie dwaj chłopcy

Król i Książę – dwaj oszuści, którzy dołączają do Hucka i Jima podczas ich podróży; mistrzowie manipulacji; ludzie nieuczciwi, którzy do tego wymuszają na Hucku i Jimie wsparcie ich działań.

Rodzina Grangerfordów – uprzejmi i gościnni, zamożni właściciele plantacji, w stałym (irracjonalnym) konflikcie sąsiednią rodziną Shepherdsonów.

Czas i miejsce akcji

Akcja „Przygód Hucka” Marka Twaina rozgrywa się w połowie XIX wieku, przed wojną secesyjną w Stanach Zjednoczonych, która miała miejsce w latach 1861-1865. Nie ma tutaj konkretnych dat, ale wydarzenia dzieją się w czasie, gdy niewolnictwo było jeszcze legalne na południu USA.

• Powieść rozpoczyna się w fikcyjnym miasteczku St. Petersburg, które jest wzorowane na mieście Hannibal w Missouri, czyli miejscu, gdzie wychował się autor Mark Twain.
• Po ucieczce z domu ojca, Huck ukrywa się na Jackson's Island, małej wyspie na rzece Missisipi, gdzie spotyka Jima.
• Główna część powieści rozgrywa się na rzece Missisipi i jej brzegach. Przemieszczanie się wzdłuż rzeki pozwala Twainowi na pokazanie różnorodnych aspektów życia w Ameryce Południowej w XIX wieku.
• Ostateczna część powieści ma miejsce na fikcyjnej plantacji Phelpsów, gdzie Jim jest przetrzymywany jako zbiegły niewolnik.

Geneza utworu i gatunek

Autor Mark Twain rozpoczął pisanie książki „Przygody Hucka” w 1876 roku, wkrótce po opublikowaniu „Przygód Tomka Sawyera”. Prace trwały jednak kilka lat. Wydanie „Przygód Hucka” nastąpiło w 1884 roku w Wielkiej Brytanii, a w 1885 roku w Stanach Zjednoczonych.

Twain spędził dzieciństwo w Hannibalu w stanie Missouri, który stał się inspiracją dla fikcyjnego miasteczka St. Petersburg w obu powieściach. Jego doświadczenia z życia nad rzeką Missisipi, pracy jako pilota parowca oraz wiedza o życiu na południu USA dostarczyły mu bogatego materiału do tworzenia realistycznych i barwnych opisów. Powieść powstała w czasie gorącej dyskusji o rasizmie i niewolnictwie w Ameryce. Twain był świadkiem brutalności i niesprawiedliwości rasowej, co głęboko wpłynęło na jego poglądy i znalazło odzwierciedlenie w tematyce powieści. Wydanie „Przygód Hucka” przyczyniło się do wzmocnienia tych dyskusji.

Klasyfikacja książki Przygody Tomka Sawyera, jak i „Przygód Hucka” nie jest prosta. Jest to bowiem powieść wielogatunkowa dla młodzieży, która łączący w sobie elementy powieści przygodowej, pikareski (powieści o przygodach sprytnego i bezczelnego bohatera), obyczajowej, satyry i powieści o dojrzewaniu. Dzięki tej różnorodności gatunkowej książka Twaina nie tylko bawi, ale także zmusza do refleksji nad ważnymi problemami społecznymi i moralnymi.

Problematyka

Popularność książki Przygody Hucka Finna była od początku niewątpliwa. Do dziś ta powieść Marka Twaina uznawana jest za jedną z najważniejszych w XIX wieku, ponieważ prezentuje szereg problemów społecznych i moralnych, niezwykle istotnych w XIX wieku. Część z nich pozostaje aktualna do dziś.

• Rasizm i niewolnictwo: relacja między Huckiem a Jimem i ich wspólna podróż po rzece Missouri jest centralnym elementem powieści. Autor Mark Twain ukazuje, jak Huck, wychowany w społeczeństwie pełnym uprzedzeń, stopniowo dostrzega ludzką wartość i godność Jima, co prowadzi go do moralnych dylematów i ostatecznej decyzji o pomocy Jimowi w zdobyciu wolności. Huck nie zawsze od razu rozumie postawę Jima, ale z czasem jego podejście do życia staje się coraz bardziej jasne dla chłopca. Murzyn, niewolnik okazuje się ponadto w wielu momentach dla chłopca znacznie większym oparciem niż inni ludzie, okazuje mu więcej miłości i czułości niż jego własny ojciec. Uprzedzenia rasowe z czasem przestają mieć dla Hucka jakiekolwiek znaczenie. Dzisiaj jednak powieści Marka Twaina są dyskutowane także pod tym kątem.
• Moralność i sumienie: kwestie moralności i sumienia mają tutaj znaczenie przede wszystkim w kontekście wychowania i społecznych norm. Huck często znajduje się w sytuacjach, w których musi wybierać między tym, co uważa za słuszne, a tym, co społeczeństwo narzuca jako moralnie właściwe. Jego wewnętrzna walka z przyjętymi wartościami, zwłaszcza w odniesieniu do niewolnictwa, stanowi istotną część jego rozwoju jako postaci. Kształtowanie moralności okazuje się odbywać poza szkołą i klasyczną edukacją.
• Wolność i niezależność: rzeka Missisipi symbolizuje wolność zarówno dla Hucka, jak i Jima. Dla Hucka awanturnicze przygody i ucieczka od „cywilizowanego” społeczeństwa oznacza uwolnienie się od rygorystycznych norm społecznych i sztucznie narzuconych mu zobowiązań, których nie rozumie. Dla Jima ta wolność to dosłowne wyzwolenie z niewoli i szansa na powrót do rodziny. Huck wielokrotnie wyraża swoje niezadowolenie z „cywilizowanego” życia i dąży do swobody na łonie natury. W powieści okazuje się, że prostsze, bardziej naturalne życie może być bardziej autentyczne i moralnie lepsze.
• Hipokryzja społeczna: powieść pokazuje, jak ludzie, którzy uważają się za moralnie wyższych, często postępują w sposób sprzeczny z głoszonymi wartościami. Postaciami, na których najlepiej to widać, są po pierwsze Król i Książę, którzy oszukują innych dla własnych korzyści, po drugie – rodziny Grangerfordów i Shepherdsonów, które mimo swojej religijności i uprzejmości są uwikłane w bezsensowny, a bardzo krwawy konflikt.
• Przyjaźń i lojalność: budująca się z czasem więź między Huckiem a Jimem jest jednym z najważniejszych aspektów powieści. Ich lojalność wobec siebie, mimo różnic rasowych i społecznych, podkreśla znaczenie relacji między ludźmi i wspólnej walki przeciwko niesprawiedliwości.
• Edukacja i wiedza: w powieści ostro kontrastuje się formalną edukację z praktyczną wiedzą i doświadczeniem życiowym. Huck, mimo braku formalnego wykształcenia, wykazuje się sprytem, inteligencją i zdolnością do krytycznego myślenia. Jim, choć analfabeta, posiada mądrość i umiejętności przetrwania. Powieść sugeruje, że prawdziwa wiedza pochodzi z doświadczenia i refleksji, a nie tylko z książek i szkolnych nauk. Tę ostatnią reprezentuje Tomek, którego plan uwolnienia Jima jest co najmniej dość skomplikowany.

Biografia autora

Samuel Langhorne Clemens, znany powszechnie jako autor Mark Twain, urodził się 30 listopada 1835 roku w małym miasteczku Florida w stanie Missouri. Był szóstym z siedmiorga dzieci Johna Marshalla Clemensa i Jane Lampton Clemens. W 1839 roku rodzina przeprowadziła się do Hannibala w stanie Missouri, miasta położonego nad rzeką Missisipi, które później stało się miejscem, w którym rozgrywa się wiele napisanych przez niego utworów.

Twain nie miał formalnego wykształcenia wyższego. Gdy miał 11 lat, jego ojciec zmarł, a Samuel musiał przerwać naukę w szkole podstawowej, aby pracować i wspierać rodzinę. Został uczniem drukarza, a następnie zaczął pracować jako zecer i redaktor w lokalnych gazetach. Dzięki temu zdobył umiejętności pisarskie i zapoznał się z literaturą.

W 1870 roku Mark Twain poślubił Olivię Langdon, córkę zamożnego handlarza węglem z Elmiry w stanie Nowy Jork. Mieli razem czworo dzieci: Langdon Clemens, Susy Clemens, Clara Clemens i Jean Clemens. Niestety, ich życie rodzinne było pełne tragedii. Langdon zmarł w wieku dwóch lat, Susy zmarła na zapalenie opon mózgowych w wieku 24 lat, a Jean na padaczkę w wieku 29 lat. Jedynie Clara przeżyła Twaina.

Twain był zapalonym podróżnikiem. Przemierzył Europę i Bliski Wschód, co opisał w swojej książce „The Innocents Abroad” (1869). Jego podróże dostarczyły mu wiele materiału do kolejnych książek. Przed rozpoczęciem kariery pisarskiej, Twain pracował jako pilot parowca na rzece Missisipi. To doświadczenie miało ogromny wpływ na jego twórczość, szczególnie na akcję „Przygód Tomka Sawyera” i „Przygód Hucka”. Twain był również wynalazcą i posiadał kilka patentów, w tym na samoprzylepny album fotograficzny i poprawiający komfort życia pas do biustonosza. Twain doświadczył poważnych problemów finansowych pod koniec XIX wieku, głównie z powodu złych inwestycji. Musiał odbyć wieloletnią trasę wykładową, aby spłacić długi. Udało mu się to ostatecznie, a jego wykłady cieszyły się ogromnym powodzeniem.

Mark Twain jest jednym z najbardziej cenionych pisarzy amerykańskich. Jego styl charakteryzował się humorem, ironią i głęboką analizą społeczną. Najważniejsze dzieła Twaina to: „Przygody Tomka Sawyera” (1876) – opowieść o młodym chłopcu i jego przygodach w fikcyjnym miasteczku St. Petersburg, inspirowanym Hannibalem, „Przygody Hucka” (1884): kontynuacja przygód Tomka Sawyera, a bardziej jego przyjaciela Hucka, „Książę i żebrak” (1881): historia zamiany miejsc przez księcia Edwarda VI i ubogiego chłopca, ukazująca różnice między klasami społecznymi oraz „Yankes na dworze króla Artura” (1889): satyra na współczesne społeczeństwo, gdzie bohater przenosi się w czasie do średniowiecznej Anglii.

Mark Twain zmarł 21 kwietnia 1910 roku w Redding, Connecticut. Jego śmierć zbiegła się z przelotem komety Halleya, co było przez niego samego proroczo zapowiedziane.