Gargantua i Pantagruel - problematyka
François Rabelais w swoim dziele porusza liczne kwestie społeczne, filozoficzne i moralne, używając groteski i humoru jako narzędzi krytyki otaczającego go świata.
Edukacja: Rabelais krytykuje przestarzałe, średniowieczne metody nauczania oparte na mechanicznej nauce i scholastyce. Promuje nowoczesne podejście do edukacji renesansowej, łączące wiedzę teoretyczną z praktyką, co widać w wychowaniu Gargantui przez Ponokratesa. Średniowieczna scholastyka, uczenie się teorii, zapamiętywanie bez jakiegokolwiek zrozumienia jest konsekwentnie krytykowane w dziele.
Religia i Kościół: Autor konsekwentnie obnaża hipokryzję i korupcję obece w instytucjach religijnych, jednocześnie opowiadając się za indywidualnym podejściem do wiary. Na tym tle klasztor Thelème jest utopijną wizją wolności, kontrastującą z opresyjnymi regułami tradycyjnych zakonów.
Polityka i władza: Rabelais krytykuje despotycznych władców, takich jak Picrochole, których działania opierają się na chciwości i irracjonalności. Promuje model władzy opartej na mądrości, sprawiedliwości i trosce o poddanych, co reprezentuje Gargantua.
Humanizm: „Gargatua i Pantagruel” Fracoisa Rabelaisa’ego jest pochwałą ludzkiej wolności, indywidualizmu i nieustannego dążenia do wiedzy. Poprzez groteskę Rabelais zachęca do korzystania z życia i czerpania radości z codziennych doświadczeń.
Absurdy społeczne: Groteskowe opisy i fantastyczne wyspy ukazują ludzkie wady, takie jak chciwość, głupota, przesądy czy przywiązanie do pozorów (gargantuiczny to kolosalny, ogromny, nieposkromiony). W tym świecie rozwiązaniem jest pantagruelizm, który oznacza postawę życiową charakteryzującą się: pogodą ducha, ironią, zdrowym dystansem do świata i jego absurdów, humorem jako narzędziem radzenia sobie z trudnościami.
