Śmierć urzędnika - biografia autora

Antoni Pawłowicz Czechow urodził się 29 stycznia 1860 roku w Taganrogu (w różnych źródłach występują też inne dni urodzenia), małym mieście nad Morzem Azowskim, w Rosji. Jeden z najwybitniejszych pisarzy rosyjskich. Jego dorobek literacki jest do dziś inspiracją dla pisarzy, reżyserów i aktorów na całym świecie. Subtelne, psychologiczne opowiadania i dramaty Czechowa wywarły ogromny wpływ na rozwój literatury i teatru, a jego sposób ukazywania ludzkich słabości i dylematów jest ponadczasowy.

Antoni Czechow pochodził z rodziny kupieckiej, która zmagała się z trudnościami finansowymi, a jego dzieciństwo było naznaczone surowym wychowaniem, szczególnie ze strony ojca. Mimo tych trudności Czechow od najmłodszych lat interesował się literaturą i teatrem, a także wykazywał zdolności obserwacyjne, które później znalazły odbicie w jego twórczości.

W 1879 roku Czechow przeniósł się do Moskwy, aby studiować medycynę na Uniwersytecie Moskiewskim. Mimo że zdobył tytuł lekarza i przez większość życia pracował w tym zawodzie, literatura stała się jego głównym powołaniem. Sam o sobie mówił: „Medycyna jest moją żoną legalną, a literatura kochanką. Kiedy znuży mnie jedna, idę spać do drugiej. Gdyby nie medycyna, wątpliwe, czy wszystkie me myśli i wolny czas oddawałbym literaturze”.

Pierwsze utwory publikował już podczas studiów, początkowo jako krótkie, humorystyczne opowiadania w czasopismach, również pod pseudonimami. W latach 80. XIX wieku Czechow zaczął zdobywać uznanie jako pisarz, ale początkowo sympatią czytelników cieszyły się raczej krótkie formy prozatorskie, aniżeli dramaty uznawane przez widzów za nudne (brakowało w nich intrygi typowej dla innych sztuk, za to skupiały się na psychologicznych aspektach bohaterów). Jego opowiadania cechowały się głęboką obserwacją ludzkich charakterów i ironicznym spojrzeniem na rzeczywistość. Czechow potrafił w krótkiej formie ukazać skomplikowane relacje międzyludzkie oraz psychologiczne konflikty bohaterów.

Z czasem również dramaty Czechowa zostały zauważone przez Konstantego Stanisławowskiego (założyciela Moskiewskiego Akademickiego Teatru Artystycznego). Czechow stworzył nowy styl dramaturgii, w którym dominują subtelne konflikty psychologiczne oraz codzienne rozmowy bohaterów, w przeciwieństwie do klasycznych dramatów pełnych wielkich wydarzeń i akcji. Jego dramaty są często określane jako „dramaty nastroju” – pełne ciszy, refleksji i wewnętrznych zmagań postaci. Trzeba tu koniecznie dodać, że to właśnie teatr, a nie epika był jego największą pasją.

Kariera literacka przyniosła pisarzowi z czasem wiele uznania, w tym prestiżową Nagrodę Puszkina w 1888 roku za zbiór opowiadań. Pomimo rosnącej sławy, Czechow pozostał skromny i oddany swojej pracy.

Najważniejsze utwory Antoniego Czechowa:

• „Śmierć urzędnika” (1883)
• „Kameleon” (1884)
• „Mewa” (1896)
• „Kasztanka” (1897)
• „Wujaszek Wania” (1899)
• „Trzy siostry” (1901)
• „Wiśniowy sad” (1904)

Od młodych lat Czechow zmagał się z gruźlicą, chorobą, która powoli wyniszczała jego organizm. Mimo problemów zdrowotnych nadal pisał i podróżował, m.in. do uzdrowisk oraz na wyspę Sachalin, gdzie prowadził badania nad warunkami życia zesłańców. Pisarz zmarł 15 lipca 1904 roku w wieku zaledwie 44 lata w Badenweiler w Niemczech, gdzie przebywał na leczeniu. Jego śmierć była spokojna, a ostatnie słowa, które wypowiedział, brzmiały: „Umieram”.