Spis treści:
Ćmy, udające osy i szerszenie
Spotkanie z szerszeniem, lub – co gorsza – z grupą tych owadów, jest dla większości z nas nieprzyjemnym przeżyciem. Głośny dźwięk bzyczenia, wielkie jak na owada ciało i strach przed ukłuciem, który towarzyszy człowiekowi, kiedy tylko to zwierzę pojawi się w zasięgu jego wzroku.
Nic dziwnego, że niektóre ćmy próbują się upodobnić do szerszeni, żeby uniknąć ataku drapieżców. Jedną z nich jest zmierzchnica trupia główka, która występuje w Polsce. Używa podstępu, żeby zmylić przeciwnika. Gdy jest nieruchoma, jej wygląd zlewa się z korą drzew i bardzo trudno ją zauważyć. Stosuje wtedy kamuflaż, czyli ukrywa się przed potencjalnymi drapieżnikami za pomocą dostosowania barwy ciała do otoczenia.
Kiedy rozkłada skrzydła, ich żółto-czarna kolorystyka przypomina ubawienie szerszenia. To przykład mimikry, czyli upodobniania się bezbronnych zwierząt do takich, które są zdolne do obrony. Dorosłe owady przebywają w koloniach pszczół, ukrywając swoją prawdziwą tożsamość i spokojnie odżywiają się nektarem i miodem. Ćmy lęgną się w Afryce, Azji i w basenie Morza Śródziemnego, potem migrują do Europy i można spotkać je również w Polsce.
Inny przykład ćmy, która przypomina budzące strach owady, to przeziernik osowiec. Jest obecny na terenie całego kraju. Można go obserwować głównie w lasach i alejach topolowych końcem maja oraz w czerwcu.
Przeczytaj również: 13 najbardziej absurdalnych rekordów Guinnessa. Co zaskakującego potrafią zrobić ludzie?
Gekon liścioogonowy
Ta jaszczurka występuje na Madagaskarze i świetnie opanowała zdolność kamuflażu. Jej płaski ogon przypomina martwy liść. Samce mogą mieć w nim dodatkowo wcięcia, przez co ogon-liść wgląda tak, jakby był pogryziony przez owady.
Gekon liścioogonowy żyje w nocy, a jego oczy są 350 razy bardziej wrażliwe na światło niż ludzkie oko, co pozwala mu widzieć w kolorach nawet po zmroku! Gdy odpoczywa na drzewie, bardzo trudno go zauważyć.
Modliszka zwyczajna
To jedyna przedstawicielka modliszek, którą można spotkać w Polsce. Chowa się w trawie, czekając, aż ofiara podejdzie do niej na tyle blisko, żeby modliszka mogła ją porwać. Chwyta ją wtedy parą przednich odnóży i zjada żywcem. Owady i pająki, które są jej pożywieniem, mają problem z zauważeniem tego stawonoga, ponieważ modliszka jest niezwykle podobna do otoczenia, w którym żeruje. Naukowcy twierdzą, że duża różnica w kolorach modliszek, od żółtego, przez brązowy, do zielonego, jest związana z umiejętnością kamuflażu. Zielone osobniki znajdowano na zielonej trawie, a brązowe na tej spalonej przez słońce. Jeżeli modliszki zmieniały lokalizację na taką, która nie była podobna do ich zabarwienia, szybko stawały się ofiarą drapieżników.
Modliszka występuje w całej Polsce, na nasłonecznionych polanach i brzegach borów sosnowych. Jest w naszym kraju prawnie chroniona i znajduje się w Polskiej czerwonej księdze zwierząt jako gatunek objęty ścisłą ochroną.
Przeczytaj również: Polak, który „poprawił” Einsteina. Jak to możliwe?
Kameleon
Czas na obalenie popularnego mitu! Głównym celem zmiany barwy kameleonów wcale nie jest dostosowanie się do otoczenia (chociaż czasem może pełnić taką rolę). Jego kolory zmieniają się z powodu zmian stanu emocjonalnego i fizycznego. Barwy są też przez niego używane do komunikacji z innymi osobnikami.
Często zdarza się jednak, że kolor kameleona odpowiada kolorom jego otoczenia. Dlaczego więc znajduje się w tym zestawieniu? Niektóre z nich potrafią przybierać kształt zeschłych liści, żeby wtopić się w teren.
Syczoń krzykliwy
Ta niewielka sowa z rodziny puszczykowatych dzięki swojemu ubarwieniu – szarości połączonej z bielą – bez problemu potrafi wtopić się w korę drzew. Dorosłe osobniki osiągają maksymalnie 25 cm długości i ważą nie więcej niż 244 gramy. Przy nastroszeniu wystających z głowy piór, kontur zwierzęcia staje się zdeformowany, a ono samo trudniejsze do rozpoznania.
Syczoń krzykliwy prowadzi najczęściej nocny tryb życia. Za dnia ukrywa się chętnie w znalezionych dziuplach, w których staje się niemal całkowicie niewidoczny.
Przeczytaj również: Największa kradzież XX wieku. Kto ukradł Monę Lisę?
Pigmejski konik morski
Rafy koralowe określane są często miejscem niespokojnym i trudnym do życia. Dlatego też większość ich mieszkańców, aby pozostać bezpiecznymi, używa kamuflażu. Przykładem żyjącego tam zwierzęcia, znanego ze stosowania wspomnianej techniki obronnej, jest pigmejski konik morski. Gatunek ten ze względu na swój wygląd – długość mniejszą niż 2 cm i ciało pokryte okrągłymi wypustkami zwanymi gruzełkami, potrafi idealnie wtopić się w swoje otoczenie.
Zwierzę dopasowuje swój kolor do barwy korala. Umiejętność ta spowodowała, że został odkryty przez ludzi dopiero w laboratorium, kiedy jeden z koralowców został zabrany do badania w 1969 roku.
Lis polarny
Lis polarny nazywany także piesakiem należy do drapieżnych ssaków z rodziny psowatych. Można spotkać go na obszarach położonych na północ od kręgu polarnego. Śnieżnobiałe futro sprawia, że zwierzę może przyciągnąć uwagę swoim pięknem, jednak w jego środowisku naturalnym odgrywa ono zupełnie inną rolę. Biały płaszcz pomaga lisowi niemalże zniknąć wśród białego śniegu, co umożliwia mu ukrycie przed polującymi na niego orłami, niedźwiedziami polarnymi i wilkami. Dodatkowo futro umożliwia mu przetrwanie w temperaturach do 58 stopni poniżej zera.
Co jednak w momencie, gdy pogoda ulega zmianie, a śnieg topnieje? Okazuje się, że wraz ze zmianą pór roku, zmienia się także futro lisa polarnego. Po ustąpieniu zimy zrzuca on swój biały płaszcz. Ubarwienie zwierzęcia staje się wówczas brązowe, co ma pomóc mu wtopić się w skały i rośliny.
Przeczytaj również: Na wakacje nie tylko nad Bałtyk. Mamy też piękne "Kaszubskie Morze"
Patyczak
Podczas gdy większość zwierząt potrzebuje specjalnego tła, aby ich kamuflaż był skuteczny, cechy niektórych osobników sprawiają, że trudno je dostrzec praktycznie gdziekolwiek. Jednym z nich jest patyczak – owad, którego ciało do złudzenia przypomina drobną gałązkę. Istnieją tysiące gatunków patyczaków na całym świecie, jednak wielkość żadnego z nich nie przekracza 10 cm. Najczęściej mają one brązowe lub zielone ubarwienie. W momencie zagrożenia zastygają w bezruchu lub kołyszą się, naśladując gałąź powiewającą na wietrze.
Ich delikatna aparycja może dawać złudne przekonanie, że są całkowicie bezbronne. Nic bardziej mylnego! Amerykański patyczak pospolity rozpyla łagodny kwas z dwóch gruczołów na tułowiu, aby powstrzymać potencjalnego drapieżnika. Jeśli dostanie się on do oczu człowieka, może spowodować poparzenie, a nawet czasową ślepotę.
Lelek egipski
Ten gatunek ptaka z rodzinnych lelkowatych zasiedla północną Afrykę, Bliski Wchód i Azję po Kazachstan. Jego miękkie upierzenie w ubarwieniu podobne jest do sowich piór. Lelki egipskie gnieżdżą się najczęściej na ziemi, co czyni je łatwym celem dla drapieżników. Dlatego też, aby przetrwać, muszą się ukrywać. W przeciwieństwie do innych zwierząt, zdolności kamuflażowe lelków przypisuje się raczej ich intelektowi i strategicznemu myśleniu, a nie specyficznemu dla danego gatunku ubarwieniu.
Warto dodać, że nie wszystkie lelki egipskie wyglądają tak samo. Dlatego też każdy z nich indywidualnie poszukuje, a następnie wybiera miejsce gniazdowania w zależności od swojego ubarwienia. Takie zachowanie może zapewnić zarówno im, jak i ich potomstwu przetrwanie.
Rozwiąż nasze quizy:
QUIZ ortograficzny. Czy wiesz, jak zapisać te rzadko używane wyrazy?
Bardzo trudny QUIZ z wiedzy ogólnej. Nieliczni zdobywają 100 proc.
QUIZ: Byłeś uczniem w PRL? Z łatwością odpowiesz na te pytania, choć przy 9. może być różnie
Komentarze (0)