Z tego artykułu dowiesz się:
- Czym jest Kosmiczny Teleskop Hubble'a?
- Jak działa Kosmiczny Teleskop Hubble?
- Co odkryto dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Hubble'a?
- Co może powiedzieć nam o pogodzie Kosmiczny Teleskop Hubble'a?
Jego skonstruowanie i wyniesienie na orbitę w 1990 roku było jednym z najważniejszych wydarzeń nauki tamtych czasów. Stał się on wówczas przysłowiowym oknem na świat – choć w tym przypadku dosłownie na Wszechświat. To właśnie dzięki Kosmicznemu Teleskopowi Hubble’a możliwa stała się obserwacja niezwykłych zjawisk i niedostępnych dla ludzkiego oka miejsc oddalonych o miliony lat świetlnych. Przełomowe narzędzie wykorzystywane do niedawna do obserwacji odległych zakątków Wszechświata napotkało na początku 2021 roku nieoczekiwane problemy. Być może przełożą się one na wcześniejszą emeryturę wysłużonego sprzętu. Warto przypomnieć sobie jeszcze raz, nie tylko czym dokładnie jest Kosmiczny Teleskop Hubble’a, ale też jak działa i do jakich odkryć doprowadziły prowadzone za jego pośrednictwem obserwacje.
Teleskop Hubble’a – co to jest?
Kosmiczny Teleskop Hubble’a (z angielskiego Hubble Space Telescope, HST) został zaprojektowany i skonstruowany w latach 80. jako wspólny projekt NASA i Europejskiej Agencji Kosmicznej. 24 kwietnia 1990 roku został on wyniesiony na okołoziemską orbitę, skąd od ponad 30 lat dostarcza dane z prowadzonych za jego pośrednictwem obserwacji. Jego przewagą nad teleskopami znajdującymi się na Ziemi jest lepsza rozdzielczość kątowa i brak zakłóceń powodowanych obecnością atmosfery. Za pomocą teleskopu prowadzona miała być także obserwacja w zakresach promieniowania elektromagnetycznego – fal ultrafioletowych i podczerwonych. Z powierzchni Ziemi byłaby ona niemożliwa właśnie przez obecność atmosfery pochłaniającej fale tego typu. Pierwotnie teleskop Hubble’a pracować miał do 2030-2040 roku, jednak wygląda na to, że awaria z początku 2021 – przypadająca w okolicach 31. urodzin teleskopu – uniemożliwi realizację tego planu. Warto dodać, że narzędzie to porusza się z prędkością v=26400 km/h.
Przeczytaj również: Niesporczaki. Najbardziej wytrzymałe zwierzęta na Ziemi
Jak działa Teleskop Hubble’a?
Działanie Kosmicznego Teleskopu Hubble’a najkrócej opisać można jako prowadzenie szeroko zakrojonych obserwacji różnych wycinków nieba albo konkretnych obiektów znajdujący się na nim. Mogą one trwać latami, a do ich wykonania wykorzystane mogą zostać różnego rodzaju filtry, zmienne parametry ekspozycji, a także długości fal świetlnych. Wszystkie dostarczone przez teleskop zdjęcia powstają w wyniku złożenia wielu obserwacji dostarczanych na przestrzeni określonego czasu. Warto podkreślić, że materiały te wymagają specjalnego opracowania, w którego trakcie nadaje się obrazom sztucznych barw i poddaje się je korekcie artystycznej. Zdjęcia uzyskane przy pomocy teleskopu nie są zatem bezpośrednim odbiciem rzeczywistości, a jej możliwie najdokładniejszą interpretacją.
Teleskop Hubble’a – odkrycia
Ponad 30 lat obserwacji prowadzonych za pośrednictwem Kosmicznego Teleskopu Hubble’a przyniosło wiele odkryć i przełomów naukowych dokonanych z pomocą dostarczonych przez urządzenie materiałów. Do najważniejszych należą m.in. dokładniejsze oszacowanie wieku Wszechświata (13,7 miliarda lat z 10-procentowym błędem), odkrycie zjawiska przyspieszania jego rozszerzania, oszacowanie wymiarów i masy Drogi Mlecznej, a także wykazanie, że w centrach galaktyk mogą znajdować się czarne dziury.
Przeczytaj również: Czy od zawsze numerowano domy?
Teleskop Hubble’a – zasięg
Już w 1995 roku narzędzie dostarczyło materiałów sięgających 4 miliardów lat od wielkiego wybuchu. Prowadzone co jakiś czas modernizacje sprzętu pozwoliły przesunąć tę granicę do okolic miliarda lat po narodzinach Wszechświata.
Teleskop Hubble’a a prognoza pogody
Jedną z ciekawostek dotyczących pracy teleskopu Hubble’a jest możliwość przygotowania z jego pomocą… prognozy pogody. Oczywiście nie będzie ona przygotowana dla ziemskich warunków, a odległych ciał niebieskich. Teleskop pozwolił nie tylko na prognozowanie pogody, ale i odkrycie pór roku na odległych planetach.
Przeczytaj również:
Okiść – piękna i niebezpieczna
Czy na środku Bałtyku była kiedyś karczma?
Kura to pospolity, ale bardzo wyjątkowy ptak. Poznaj 15 ciekawostek na jej temat
