Spis treści:
- Takin – podgatunki i występowanie
- Dlaczego takin to narodowe zwierzę Bhutanu?
- Ciekawe fakty o takinach
- Czy można spotkać takiny w Polsce?
Takin – podgatunki i występowanie
Obecnie wyróżnia się siedem gatunków takina, z czego trzy klasyfikują się już do wymarłych. Wśród pozostałych czterech zdecydowanie największą uwagę przykuwa ten z ubarwieniem przypominającym metal szlachetny. Takin złoty nie tylko wyróżnia się słoneczną, ciepłą barwą, ale również najrzadziej występuje w warunkach naturalnych. Pozostałe trzy gatunki to tybetański, bhutański i odkryty najpóźniej, bo dopiero w 1911 roku – takin stołowy. Każdy z nich charakteryzuje się podobną budową i dużą masą ciała, dochodzącą do nawet 200 kilogramów. Sylwetkę podtrzymują całkiem szczupłe nogi, zakończone kopytami. Głowę ozdabiają krótkie, grube i zakręcone rogi. To właśnie ze względu na taką budowę ciała zwierzę jest często porównywane do łosia, krowy lub gnu.
W warunkach naturalnych takiny zamieszkują tereny wschodnich Himalajów. Ich siedliska obejmują różnorodne obszary: począwszy od zalesionych dolin, aż po skaliste, pokryte trawą strefy alpejskie. Można je spotkać w takich krajach jak: Bhutan, Chiny, Indie oraz Mjanma (Birma). Preferują umiarkowane oraz zimne strefy klimatyczne. Są zwierzętami migrującymi – nie zakładają stałych siedlisk. W zależności od pory roku przenoszą się między różnymi obszarami w poszukiwaniu pożywienia i odpowiednich warunków do życia. Wiosną migrują w wyżej położone rejony, dochodząc nawet do wysokości 4300 metrów n.p.m., natomiast zimą schodzą niżej, aby znaleźć pożywienie. Pomimo życia w podróży, takiny formują grupy stadne, wspólnie przemierzające tereny i zapewniające sobie bezpieczeństwo.
Przeczytaj również: Najdłużej żyjące zwierzęta na świecie. Rekordzista ma... 15 tys. lat
Dlaczego takin to narodowe zwierzę Bhutanu?
Choć w Polsce takin nie należy do najpopularniejszych gatunków i na próżno szukać maskotek tworzonych na jego podobiznę, to w Bhutanie sprawy mają się zupełnie inaczej. Tam na cześć tego masywnego zwierzęcia, organizowane jest nawet coroczne wydarzenie. „Takin Festival” odbywa się w lutym lub marcu w miejscowości Gasa. Celem wydarzenia jest zaprezentowanie bogatego dziedzictwa naturalnego Bhutanu i zwiększenie świadomości na temat ochrony różnorodności biologicznej. Jest to również niepowtarzalna okazja do zaobserwowania zwierzęcia na letnich pastwiskach.
Takin to narodowe zwierzę Bhutanu ze względu na swoje głębokie powiązania z religijną historią i mitologią tego kraju. Legenda głosi, że w XV wieku tybetański święty Drukpa Kunley znany również jako „boski szaleniec” przybył do Bhutanu, aby głosić swoje nauki. Mieszkańcy zwrócili się do ówczesnego władcy jednej z wyżynnych dzielnic miasta i poprosili go, by nakazał kapłanowi wywołać cud, zanim uwierzą w jego słowa. Tybetański święty zgodził się pod warunkiem, że mieszkańcy przygotują mu posiłek z całej krowy i kozy. Po zjedzeniu mięsa obu zwierząt Drukpa Kunley złączył czaszkę kozy z kośćmi krowy, wypowiadając przy tym mantrę. Stworzenie ożyło, a tybetański mnich nazwał nowopowstały okaz "Dong Gyem Tsey", czyli takin.

Ciekawe fakty o takinach
Bhutańskie zwierzę nie cieszy się taką popularnością jak słonie czy lwy. Nie oznacza to jednak, że nie warto się nim zainteresować. Ciekawy wygląd to nie jedyne, czym poszczycić może się narodowe zwierzę Bhutanu. Jakie interesujące fakty o takinach warto jeszcze poznać?
- Są gatunkiem zagrożonym – zwierzęta te ciągle narażone są na utraty siedlisk i zmuszone do przemieszczania się ze względu na polowania. Bhutańczycy zabijają takiny dla mięsa i rogów. Obecnie wszystkim zwierzętom grozi wyginięcie, dlatego objęte zostały ochroną. Na całym świecie można spotkać je w rezerwatach przyrody, a jeden z najważniejszych dla gatunku otworzono w 2013 roku. Organizacja The Nature Conservancy w Chinach zainicjowała utworzenie 27 325-hektarowego rezerwatu Laohegou Land Trust Reserve, który między innymi chroni siedliska takinów.
- Ich nos pełni dodatkową funkcję – zwierzę charakteryzuje się dość dużym, podobnym do łosia pyskiem, na którym osadzone są szerokie zatoki. Ich celem jest ogrzewanie wdychanego powietrza, nim dotrze do płuc. Bez tej adaptacji takiny straciłyby dużą ilość ciepła podczas samego oddychania.
- Są fanami sopli soli – takiny żywią się różnymi roślinami, a minerałów dostarczają organizmowi, liżąc słone lizawki. Ten przysmak pozwala również zneutralizować potencjalne toksyny przyswojone wraz z roślinami.
Czy można spotkać takiny w Polsce?
Polska nie zapewnia takinom naturalnego siedliska. Zwierzęta preferują zimne i umiarkowane strefy klimatyczne oraz tereny o wysokim zróżnicowaniu wysokościowym. Oprócz tego należą do gatunków endemicznych dla swojego regionu, czyli naturalnie występują tylko w określonym obszarze geograficznym. Przeniesienie ich do innych regionów mogłoby spowodować szereg problemów, w tym trudności w adaptacji do nowego środowiska, a także potencjalne zagrożenia dla lokalnej flory i fauny.

Takiny w Polsce można zobaczyć jedynie w ogrodach zoologicznych, w których zapewniana jest im odpowiednia opieka i warunki przypominające środowisko naturalne. Dzięki temu miłośnicy przyrody mogą podziwiać te niezwykłe zwierzęta i uczyć się o nich, nawet jeśli nie mają możliwości na obserwację w ich naturalnym środowisku.
Takin to zwierzę, które zasługuje na znacznie więcej uwagi, niż obecnie otrzymuje. Jego niezwykła historia, głęboko zakorzenione powiązania z kulturą i religią Bhutanu oraz unikatowe cechy adaptacyjne sprawiają, że jest to gatunek godny poznania i zachowania dla przyszłych pokoleń. Szczególnie przykry jest fakt, że choć oficjalnie takin uznany jest za narodowe zwierzę, to jednocześnie bliski jest wyginięcia, a powodem są polowania Bhutańczyków.
Przeczytaj również: Łuskowce – najczęściej przemycane i prześladowane zwierzęta świata. Dlaczego są tak cenne?
Oprac. Redakcja
Źródła: nature.org, bhutantravel.com, national-geographic.pl, bryk.pl
Odpowiedzi do zadań z podręczników z biologii znajdziesz tutaj:
Biologia – objaśnienia do zadań z podręcznika
Biologia – objaśnienia i rozwiązania do zadań z podręcznika
Biologia – rozwiązania do zadań z podręcznika