Spis treści:
- Łuskowce – cenne łuski stały się ich „przekleństwem”
- Łuskowce – charakterystyka
- Gdzie żyją łuskowce?
- Łuskowce – ciekawostki
- Dlaczego łuskowce są przemycane?
Łuskowce – cenne łuski stały się ich „przekleństwem”
Łuskowce jawajskie są uznawane za najczęściej przemycany gatunek zwierząt. Z czego to wynika? Wiele osób uznaje składniki ich ciał za lecznicze lub wręcz mające magiczne właściwości. Właśnie dlatego wdrożono program ratunkowy Trenggiling Conservation Program. Działa on na Sumatrze, czyli właśnie tam, gdzie występują te zwierzęta. Przy współpracy z ludnością lokalną powstaje wyspecjalizowane centrum ratunkowo-rehabilitacyjne dla łuskowców. Głównym partnerem programu jest zoo w Ostrawie.
Warto przyjrzeć się charakterystyce łuskowców, aby odpowiedzieć na pytanie, co doprowadziło do ich krytycznego zagrożenia i jak można mu przeciwdziałać.
Darmowe rozwiązania zadań z podręczników szkolnych. Bez rejestracji, bez reklam! Sprawdź Skul.pl! >>
Łuskowce – charakterystyka
Łuskowiec (Pholidota) to bardzo charakterystycznie wyglądające zwierzę. Jego ciało jest pokryte wrośniętymi w skórę rogowymi łuskami. Co ciekawe, ich liczba nie zmienia się przez całe życie. Są one ułożone w taki sposób, że tworzą rodzaj pancerza, przez co stanowią naturalne i bardzo skuteczne zabezpieczenie przed drapieżnikami. Łuskowca jest w stanie zabić jedynie bardzo silne zwierzę.
Poszczególne gatunki łuskowców różnią się między sobą wielkością. Mają od 30 do 100 centymetrów. Wyróżniają je długie ogony, które mogą stanowić nawet 2/3 ich całkowitej długości. Wygląd tych ssaków łożyskowych jest unikalny ze względu na łuski, ale nie tylko.
Mają wydłużoną czaszkę i bezzębne pyski. Długi język, który pokrywa lepka ślina, pozwala na zdobywanie pożywienia. Polega ono głównie na penetrowaniu gniazd mrówek i termitów.
Każdy gatunek rodziny Pholidota, czyli łuskowców, ma inne wymagania, jeśli chodzi o dietę. Ich menu zazwyczaj obejmuje jeden, maksymalnie dwa gatunki owadów. Żołądek łuskowca od wewnątrz pokryty jest zrogowaciałym nabłonkiem, który służy do rozcierania pokarmu. Jest to niezbędne, ponieważ zwierzęta te połykają swoje zdobycze w całości. Aby jeszcze skuteczniej rozdrabniać pożywienie, zjadają żwir.
Łuskowce przypominają nieco mrówkojady, ponieważ również żywią się mrówkami i termitami. Do grupy tych zwierząt są zaliczane rodziny Manidae (łuskowcowate) oraz wymarłe Patriomanidae. Wciąż niezbyt wiele wiadomo o ich biologii i zachowaniu. Ustalono jednak, że prowadzą zwykle nocny i samotny tryb życia.
Gdzie żyją łuskowce?
Te ssaki łożyskowe żyją w Afryce Subsaharyjskiej oraz w Azji Południowo-Wschodniej. Wyróżnia się osiem gatunków, z których cztery żyją w Afryce, a cztery w Azji. Wszystkie są zagrożone wyginięciem, z czego dwa zostały umieszczone w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Przeczytaj również: Gustaw z Burundi. O tym krokodylu-zabójcy krążą legendy
Łuskowce – ciekawostki
Ciekawostką o łuskowcach jest sam ich wygląd. Wystarczy na nie spojrzeć, aby przekonać się, że są absolutnie unikalnym gatunkiem. Dosyć nietypowy kształt ciała daje możliwość zwijania się w kulkę (podobnie jak u jeży). Interesujące są też łuski o wyglądzie malutkich dachówek.
Jakie jeszcze ciekawostki o łuskowcach warto poznać?
- Zwierzę może zabić jedynie duży i silny drapieżnik, na przykład tygrys lub lampart. Niestety w konfrontacji z ludźmi jest ono bezbronne.
- Każdego roku odławia się dziesiątki tysięcy łuskowców w celu pozyskania mięsa oraz łusek, które mają zastosowanie w medycynie ludowej w Chinach i Wietnamie. Wierzy się, że mogą leczyć szerokie spektrum chorób – od astmy po reumatyzm.
- W ciągu ostatnich 10 lat ponad milion łuskowców zostało nielegalnie odłowionych na handel i przemyt.
- Przestraszony lub zagrożony łuskowiec zwija się w kulkę, chowając pod łuskami odsłonięte części ciała. Skórę i obszary bez łusek porasta rzadka sierść.
- Młode łuskowce rodzą się z miękkimi łuskami, które twardnieją w pierwszych dniach życia. Ich liczba natomiast nigdy się nie zmienia.
Dlaczego łuskowce są przemycane?
Łuski tego zwierzęcia z punktu widzenia fizjologii nie są niczym nadzwyczajnym. Są zbudowane głównie z keratyny, podobnie jak włosy, paznokcie czy kopyta u innych gatunków. Mięso tych ssaków także nie ma wyjątkowych walorów smakowych i odżywczych. Dlaczego więc łuskowce są przemycane?
Niestety wynika to z wierzeń ludowych, a te – jak wiadomo – nie są podatne na argumenty naukowe.
Niektóre kultury azjatyckie i afrykańskie uznają rzekome działanie prozdrowotne lub nawet magiczne łusek tych zwierząt. Efekt leczniczy nigdy nie został naukowo potwierdzony, jednak to nie przeszkadza wielu ludziom wierzyć w ich uzdrawiającą moc. Są przekonani, że proszek z łusek leczy choroby skórne i płciowe, sprzyja krążeniu, leczy obrzęki, astmę, zapalenie stawów, ropnie, reumatyzm i wiele innych schorzeń.
Łuskowce nielegalnie wyłapuje się też dla mięsa. W Azji jest ono uważane za luksusowy produkt, symbol bogactwa i wyższej pozycji społecznej. W Afryce stanowi natomiast przede wszystkim podstawowe źródło białka, tzw. bushmeat.
To niestety sprawia, że łuskowce nie mogą czuć się bezpiecznie pomimo wdrożenia działań ochronnych. Nauka w zderzeniu z ludowymi wierzeniami zwykle nie ma szans.
Rozwiąż nasze quizy:
QUIZ językowy. Wiesz, jak to napisać?
QUIZ maturalny. Czy zdałbyś dziś maturę z polskiego? To nie jest proste
Majowy QUIZ z wiedzy ogólnej. 10/15 to duży sukces. Zdobędziesz?
