Spis treści:

Sztolnia Czarnego Pstrąga

Sztolnia Czarnego Pstrąga to unikatowy zabytek – wciąż działająca sztolnia odwadniająca, której drążenie rozpoczęto w 1821 roku. Oddano ją do użytku dopiero w 1834 roku – łatwo sobie wyobrazić, jak wolno postępowały prace odbywające się bez specjalistycznego sprzętu, z którego korzysta się dzisiaj.

Sztolnia jest obiektem należącym do królewskiej kopalni „Fryderyk”, z której wydobywano rudy srebra i ołowiu. Powstała, aby usprawnić system odprowadzania wód z podziemi i zapobiec spływaniu ich do kopalń. Podziemne wody wypływają na powierzchnię w miejscowości Zbrosławice, tam łączą się z rzeką Dramą i płyną do Bałtyku. 

Sztolnia Czarnego Pstrąga ma nieprzypadkowo taką interesująca nazwę. W ciemnych podziemnych wodach pływają pstrągi, których kolor w świetle lamp karbidowych wydaje się czarny.

SZTOLNIA_GŁĘBOKA_FRYDERYK
Zdjęcie wykonane w Sztolni Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach / fot. autor: Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej, licencja: CC BY-SA 4.0

Przeczytaj również: Zamek Krzyżtopór zaraz po Wersalu. Jedna z największych budowli pałacowych w Europie

Zwiedzanie Sztolni Czarnego Pstrąga

Sztolnia położona jest w zabytkowym Parku Repeckim i od 1957 roku udostępniona do zwiedzania. Największą atrakcją tego miejsca jest najdłuższy w Polsce podziemny przepływ łodziami. Szlak wodny ma długość około 600 m, a na jego trasie znajdują się cztery charakterystyczne murowane bramy: Pamięci, Odważnych, Szczęśliwych i Leniwych. Łodzie z uczestnikami na pokładzie są wprawiane w ruch za pomocą siły rąk przewodnika, który odpycha je od ścian wiosłami. W trakcie wycieczki można usłyszeć legendy o gwarkach tarnowskich i podziwiać niezwykłą podziemną szatę naciekową: stalaktyty i stalagmity. 

Szyb Sylwester
Szyb "Sylwester" prowadzący do Sztolni Czarnego Pstrąga w Parku w Reptach / fot. autor: Michał Derela, licencja: CC BY-SA 4.0

Dla odważnych dorosłych przewidziano również nietuzinkową atrakcję – morsowanie w sztolni. Wody szybu „Sylwester” mają temperaturę około 6 st. C.

Przeczytaj również: Podlaski Szlak Kulturowy „Drzewo i Sacrum”. Stworzony dla miłośników drewnianej architektury

Zabytkowa Kopalnia Srebra – obiekt na liście UNESCO

9 lipca 2017 roku „Kopalnie ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach” zostały oficjalnie wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. We wpisie znalazło się aż 28 miejsc położonych w Tarnowskich Górach, Bytomiu i Zbrosławicach. Są to głównie pozostałości po dawnych kopalniach rud srebra, ołowiu i cynku – na przykład kopalniane wyrobiska, szyby górnicze, cały system odwadniania, a także elementy pogórniczego krajobrazu. 

Wpisane na listę UNESCO obiekty są przykładem polskiej myśli technologicznej i niezwykłego dzieła górniczego w Polsce. Jest to także świadectwo ciężkiej pracy górników nad ujarzmianiem natury. W Kopalni Srebra uruchomiono pierwszą maszynę parową na Górnym Śląsku.

Koplania_Zabytkowa_Srebra
Co można zobaczyć w tej kopalni? / fot. autor: Wojt ek, licencja: CC BY 3.0

Do zabytkowej Kopalni Srebra można wejść – na turystów czeka podziemna trasa piesza, którą przechodzi się z przewodnikiem, a także muzeum multimedialne. Zwiedzać to miejsce mogą wszyscy – nie ma żadnych ograniczeń wiekowych.  

Przeczytaj również: Nietypowe zwiedzanie Warszawy, czyli spacer śladami "Lalki" Bolesława Prusa

Atrakcje Tarnowskich Gór

Tarnowskie Góry, położone zaledwie 25 km od Katowic, to perełka Śląska – miasteczko spokojne, piękne i urokliwe. Jego walory doceniają nie tylko przyjezdni turyści, ale przede wszystkim lokalni mieszkańcy. Tutaj mogą odpocząć od zgiełku aglomeracji śląskiej.

Atrakcje Tarnowskich Gór – co czeka w tym mieście na zwiedzających?

  • Skansen Maszyn Parowych – to atrakcja, którą warto zobaczyć „przy okazji”, gdyż znajduje się blisko Sztolni Czarnego Pstrąga, tuż obok kopalni.
  • Brama Gwarków – portal górniczy zbudowany w 1834 roku z piaskowca, który mieści się w pobliżu Sztolni Czarnego Pstrąga. Brama ta dokładnie znajduje się na skraju Parku Repeckiego, 1,5 km od szybu Ewa.
Krajobraz_Segietu_2
Rezerwat Segiet położonego w Tarnowskich Górach i Bytomiu / fot. autor: Gabriel Wilk, licencja: CC BY-SA 4.0
  • Srebrna Góra – to jedna z najważniejszych atrakcji Tarnowskich Gór, od której warto zacząć zwiedzanie miasta i jego okolic. Srebrna Góra jest wypiętrzeniem terenu (347 m n.p.m.), które dzisiaj służy do celów rekreacyjnych. Od XV, a być może nawet od XIII wieku wydobywano stąd rudy srebra i ołowiu, co wpłynęło na niezwykły rozwój gospodarczy regionu. Obecnie na części Srebrnej Góry znajduje się Rezerwat Segiet, obejmujący naturalny las bukowy. Po rezerwacie można spacerować tylko po wyznaczonych szlakach, a co ciekawe – jest to jedno z niewielu takich miejsc w Polsce, gdzie pozwala się wprowadzać psy.
  • Rynek – plac miejski w Tarnowskich Górach uznaje się za jeden z najbardziej urokliwych na terenie Górnego Śląska. Jego lokalizacja zmieniała się kilkakrotnie, a najstarsze kamienice z podcieniami, będące jego ozdobą pochodzą z XVI wieku. Na Rynku szczególnie warty uwagi jest Ratusz zbudowany w latach 1896-1898 w stylu neorenesansu północnego.
Tarnowskie Góry
W Tarnowskich Górach jest wiele atrakcji, które warto zobaczyć... / fot. 123RF/PICSEL
  • Muzeum Miejskie – na Rynku znajduje się również klimatyczne muzeum, w którym zgromadzono ponad 6 tysięcy eksponatów związanych z kulturą i historią miejscowości Tarnowskie Góry oraz całego powiatu.
  • Park Miejski – wśród obiektów wpisanych na listę UNESCO znalazł się również wyjątkowy park, który założono w XIX wieku. Spośród wielu tutejszych parków ten jest największy, najlepiej zachowany i najbardziej zróżnicowany pod kątem gatunków roślin i form architektonicznych.
  • Park Wodny – o powierzchni 9 tys. m kw., w którym są różnorodne zjeżdżalnie i baseny – w tym solankowy. 
Tarnowskie_Góry_-_park_miejski_-_grzybek
Park Miejski w Tarnowskich Górach / fot. autor: Gabriel Wilk, licencja: CC BY-SA 4.0

Tarnowskie Góry pełne są ciekawych miejsc do zwiedzania, ale równie interesująca jest najbliższa okolica miasta. Co znajduje się w pobliżu? 

  • Zalew Nakło Chechło – ten zbiornik rekreacyjny znajduje się kilka kilometrów od miasta i jest miejscem, w którym można wypożyczyć rowery wodne, kajaki lub poplażować.
  • Park Przygód i Atrakcji w Wilkowicach – to rodzinny kompleks rozrywkowy położony w bardzo malowniczej okolicy. Na jego terenie znajduje się staw, plaża i wielki plac zabaw, a także zwierzyniec z różnymi gatunkami, które można karmić.

Tarnowskie Góry nazywa się miastem gwarków tarnogórskich – górników pracujących w okolicznych kopalniach. Co ciekawe, miasto to było do XVI wieku najważniejszym ośrodkiem górniczym w Europie. Dzisiaj warto tu przyjechać, by zobaczyć to, co zostało po prężnie działających niegdyś kopalniach, a przede wszystkim – odwiedzić bardzo ciekawą Sztolnię Czarnego Pstrąga.

Źródła: unesco.pl, slaskie.travel, zabytkitechniki.pl, kopalniasrebra.pl

Redakcja

 

Rozwiąż quizy geograficzne:

Wielki QUIZ geograficzny. Wiesz, gdzie to jest?

Rozpoznasz miasto po jednym zdjęciu? Sprawdź, czy masz pamięć wzrokową

QUIZ palcem po mapie. Znasz największe jeziora i rzeki świata?