Śryż na rzece. Czym jest? Jak powstaje i czemu jest niebezpieczny?

W kraju od dłuższego czasu panuje mróz, a w wielu miejscach pada śnieg. Gdy temperatura długo nie podnosi się powyżej 0 stopni Celsjusza, na rzekach i zbiornikach wodnych zaczynają tworzyć się różne zjawiska lodowe. Jednym z nich jest śryż. Czym jest i dlaczego mówi się o nim, że jest zarówno piękny, jak i niebezpieczny?

Spis treści:

Co to jest śryż?
Jak powstaje lód na rzece?
Czy śryż może być niebezpieczny?

Co to jest śryż?

Śryż, zwany inaczej lodem prądowym, to kryształki lodu w kształcie igieł lub blaszek, które zbijają się w gąbczaste, nieprzezroczyste krążki o średnicy około kilku centymetrów. Formuje się na rzekach i zbiornikach wodnych, gdy temperatura wody na powierzchni spada poniżej 0 stopni Celsjusza.

Powstaje z lepy, czyli śniegu, który spadł na powierzchnię wody i nie stopił się ze względu na niską temperaturę. Czasem lepa łączy się również z lodem dennym, czyli lekko zamarzniętą wodą, która ze względu na swoją niską gęstość opadła na dno, a potem podniosła się na powierzchnię, gdy osiągnęła większą objętość.

Przeczytaj również: Szukasz darmowych odpowiedzi z wyjaśnieniami do podręczników? Poznaj nowy serwis edukacyjny!

Jak powstaje lód na rzece?

Śryż jest jednym z początkowych etapów formowania się lodowej pokrywy na wodzie. Gdy już powstanie, łączy się z lodem dennym w większe talerze zwane krążkami lodowymi, które mają około 10 cm grubości i od 30 cm do 3 m średnicy. W tym samym czasie przy brzegach rzeki tworzy się lód przybrzeżny, który graniczy z niezamarzniętą częścią cieku. Ponieważ brzegi wychładzają się znacznie szybciej niż toń wody, lód ten powoli narasta w kierunku środkowej części rzeki.

Po niezamarzniętym jeszcze pasie rzeki płyną z prądem krążki lodowe, które często wtapiają się w lód brzegowy, a także rozrastają się i łączą ze sobą. W ten sposób na całej powierzchni rzeczki tworzy się pokrywa lodowa, o ile oczywiście w międzyczasie temperatura nie podniesie się powyżej 0 stopni.

Przeczytaj również: Śnieżne rolki, lodowy deszcz i krupa – co to za zjawiska?

Czy śryż może być niebezpieczny?

IMGW poinformował na X/Twitterze, że ze względu na panujące już od dłuższego czasu niskie temperatury w kraju śryż i inne zjawiska lodowe pojawiły się na wielu polskich rzekach. Jak przeczytamy w komunikacie, stanowi to pewne zagrożenie, ponieważ może powodować tworzenie się zatorów lodowych lub śryżowych na ciekach wodnych.

Takie zatory wpływają natomiast na przekroczenie stanów alarmowych rzek, a nawet prowadzą do podtopień i powodzi. Zwykle w takich sytuacjach rozbija się bloki lodowe przy pomocy koparki uzbrojonej w młot pneumatyczny, a w przypadkach dużych rzek – lodołamaczami lub poprzez zrzucanie z helikoptera ładunków wybuchowych, które mają rozbroić zatory.