Panda wielka – spokojny drapieżnik, który żywi się… bambusem

Już w szkole podstawowej uczymy się, że zwierzęta dzieli się na roślinożerców i mięsożerców. Ta druga grupa to zwykle także drapieżnicy, którzy muszą swoje jedzenie upolować. Czy więc możliwy jest miks obu typów? Tak – panda wielka to ciekawa niespodzianka natury.

Spis treści:

Panda wielka – drapieżny ssak, który żywi się roślinami
Zwyczaje żywieniowe pandy wielkiej
Populacja pandy wielkiej a zmiany klimatu
Panda wielka – ciekawostki

Panda wielka – drapieżny ssak, który żywi się roślinami

Panda wielka to zwierzę odkryte w bardzo niedalekiej przeszłości – zaledwie 150 lat temu (a istnieje na Ziemi już od 2-3 mln lat!). Choć dziś wiemy, że jest krewniaczką niedźwiedzi, początkowo szukano w niej podobieństwa do szopów. Zamieszkuje tereny leśne Syczuanu, Gansu i Shaanxi w Chińskiej Republice Ludowej. Do życia wystarczy jej teren o powierzchni około 5 km2 – porusza się po nim bardzo powoli w poszukiwaniu jedzenia.

Pandy nie kontaktują się z innymi przedstawicielami gatunku – chyba że przez krótki czas w trakcie rui samicy. Poza tymi dniami każda samica i każdy samiec wędrują po swoim terytorium samotnie. Aby oznaczyć swoją przestrzeń, wykorzystują zapach – pod ogonami mają dwa gruczoły okołoodbytowe, którymi znaczą drzewa.

Zwyczaje żywieniowe pandy wielkiej

Skąd wziął się pomysł, aby pandę nazwać drapieżnikiem? Taka klasyfikacja nie jest spowodowana tym, że zwierzę to poluje, ale wynika z budowy jego układu pokarmowego. Panda sięga po mięso bardzo rzadko – jej największym przysmakiem jest bambus. Od listopada do marca zjada wyłącznie liście i młode łodygi bambusa, z kolei od kwietnia nie pogardzi także starszymi łodygami. Czasem zdarzy się, że do swojego menu wprowadzi rybę, jajka, miód i małe gryzonie.

Dla pandy wielkiej charakterystyczne jest to, że trawi tylko 17% zjadanego pokarmu zielonego – średnia wśród innych gatunków to 80%. Z tego względu… musi ciągle jeść, co zajmuje większą część jej dnia. Do jej brzucha trafia dziennie aż 40 kg jedzenia. W związku z tym często defekuje – według badaczy nawet 100 razy dziennie.

Z czego wynikają jej „problemy” trawienne? Z nieprzystosowanego do pokarmu roślinnego układu pokarmowego. Jest on krótki – taki jak u mięsożerców, dlatego ogromne ilości zielonego pokarmu nie są możliwe do strawienia.

Przeczytaj także: Co łączy tygrysa azjatyckiego i polskiego rysia? Oba gatunki polują w nocy

Populacja pandy wielkiej a zmiany klimatu

Panda wielka jest symbolem zagrożonych gatunków – to zwierzę, które naprawdę cierpi przez zmiany klimatyczne. Podnoszenie się temperatury na Ziemi sprawia, że coraz trudniej jest jej tutaj żyć. Utrzymujące się przez dłuższy czas temperatury w wysokości 25°C (i więcej) są dla pand wielkich bardzo stresujące.

Co więcej, kurczą się naturalne siedliska pand, a winny temu jest oczywiście człowiek. Wycinka lasów, które zamieszkują te urokliwe stworzenia sprawia, że muszą one szukać nowych miejsc do życia. Stres z tym związany powoduje, że rozmnażanie się pand (które i tak jest bardzo ograniczone) niemalże przestaje się odbywać.

Choć obecnie w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych mają status „narażony na wyginięcie”, a nie „zagrożony”, odtworzenie ich populacji zajęło biologom naprawdę dużo czasu. Trwające 40 lat, połączone działania rządu Chin i organizacji ekologicznych, poskutkowały zwiększeniem populacji o 80%. Dzisiaj na świecie żyje około 1900 osobników. Kiedy ta liczba zacznie się zmniejszać? Prawdopodobnie wtedy, gdy klimat będzie się dalej ocieplał.

Panda wielka – ciekawostki

Panda wielka uznawana jest za dziwoląga w świecie zwierząt – i nic dziwnego! Gdy poznasz kilka ciekawostek na jej temat, z pewnością zrozumiesz, dlaczego określa się ją takim mianem.

Panda wielka jest niedźwiedziem, ale nie zasypia w zimowy sen.
Jej całe życie kręci się wokół jedzenia. Na jego poszukiwanie i spożywanie przeznacza codziennie aż 12-16 godzin.
Pandy prowadzą samotniczy tryb życia, a w pary łączą jedynie na czas godów. Ruja samicy trwa jedynie 3 dni w roku, a do zbliżeń między zwierzętami dochodzi niezwykle rzadko. A gdy uda się zaobserwować taką sytuację, odbija się echem na cały świat. W 2020 roku na amory zebrało się dwóm pandom z Ocean Park w Hongkongu – pierwszy raz od 10 lat!
Choć panda wielka wygląda na ospałe, powolne stworzenie, świetnie się wspina i szybko pływa.
W Chinach panda wielka jest symbolem pokoju – są to naprawdę spokojne zwierzęta, które nie wyrywają się do bójek. Gdy inny osobnik zbliży się do jej terytorium, spuszcza głowę, patrzy na niego „spod byka” i co najwyżej głośniej warczy.
Panda wielka ma nawet swoje święto – Dzień Pandy Wielkiej obchodzimy 16 marca.

Co można zrobić, aby gatunek pandy nie musiał cierpieć z powodu zmian klimatycznych? Oczywiście je zatrzymać, co jednak jest łatwe tylko w teorii. Aby utrzymać populację na obecnym poziomie, również należy podejmować działania, ponieważ rozród tego gatunku jest zbyt powolny. Obecnie chiński rząd planuje stworzenie korytarzy między kilkoma terytoriami, na których żyją pandy, aby umożliwić im łączenie się w pary z osobnikami spoza swojego regionu.