Z tego artykułu dowiesz się o:

Najmniejszy ssak: Ryjówek etruski

Długość głowy i tułowia tego przedstawiciela rodziny ryjówkowatych nie przekracza pięciu centymetrów. Razem z ogonem, który ma około 25 milimetrów, cały ryjówek jest mniejszy od ludzkiego palca. Nie szukajcie go w pobliskim lesie czy parku, to zwierzę nie występuje w Polsce. Ryjówek żyje głównie w Południowej Europie, północnej Afryce i południowej Azji. Najbliżej granic naszego kraju możecie go spotkać na południu Słowenii.

Ryjówek etruski jest niezwykle szybki i posiada bardzo dobry metabolizm. Codziennie zjada ilość pożywienia sięgającą nawet dwukrotności masy swojego ciała! Jego dieta to głównie owady i małe bezkręgowce, najchętniej posila się konikami polnymi. Kiedy nie śpi, nie je, nie poluje i nie chowa się przed drapieżnikami, większość czasu spędza na myciu własnego ciała. Podsumowując, jest to zwierzę, które może bardzo dużo zjeść, jest sprawne i szybkie, często się myje i żyje w ciepłym i wilgotnym klimacie. Niektórzy wierzą, że każdy człowiek posiada swoje zwierzę opiekuńcze, które jest odzwierciedleniem jego charakteru, marzeń i ukrytych zdolności. 

Brookesia micra
Brookesia micra / autor: Frank Glaw, Jörn Köhler, Ted M. Townsend, Miguel Vences / licencja: CC BY 2.5

Przeczytaj również: TOP 10 niesamowitych zwierząt 

Najmniejszy gad: Brookesia micra

Całkowita długość ciała tego kameleona to około 23 milimetry. Oznacza to, że Brookesia micra może stanąć na główce od zapałki, trzymając się jej wszystkimi czterema łapkami. Jako gatunek endemiczny występuje tylko na Madagaskarze.

Brookesia micra został odkryty dopiero w XXI wieku przez zespół zoologów pod przewodnictwem niemieckiego naukowca Franka Glawa. Niewielkie rozmiary tego kameleona mogą być związane ze zjawiskiem, które nazywamy karłowaceniem wyspowym. To trend, zgodnie z którym na wyspach występują mniejsze okazy zwierząt niż na kontynencie. Jest to spowodowane tym, że mniejsze zwierzęta potrzebują mniej pokarmu, do którego na wyspach mają ograniczony dostęp. Poza tym na wyspach nie ma często dużych drapieżników, które w drodze ewolucji są ważnym czynnikiem doboru w kierunku zwiększania rozmiarów ciała. 

Niestety grozi mu wyginięcie. Jest to spowodowane wycinką lasów na Madagaskarze, przez którą gady te zostają pozbawione naturalnego środowiska. 

koliber hawański
Koliber hawański / autor: Charles J Sharp / licencja: CC BY-SA 4.0

Najmniejszy ptak: Koliber hawański

Długość ciała najmniejszego ptaka na ziemi wynosi około 6,3 centymetra. Jak można się domyślić z nazwy tego zwierzęcia, występuje ono na Kubie. Koliber hawański, jak każdy przedstawiciel swojego gatunku, potrafi bardzo szybko latać. Robi to w poszukiwaniu nektaru kwiatów, który jest głównym składnikiem jego diety. Żywi się również małymi owadami i pająkami.

Na jego piórach zachodzi zjawisko iryzacji. W przyrodzie to zjawisko występuje na różnych powierzchniach. Może pojawiać się na plamach cieczy, chmurach, minerałach, a nawet na pancerzu zwierząt. Charakterystyczne dla iryzacji są tęczowe barwy, które dzięki zjawisku interferencji światła odbitego pokrywają obiekt. Jeżeli myślicie, że nigdy nie obserwowaliście tego zjawiska, to pewnie jesteście w błędzie! Bardzo często występuje na puszczanych bańkach mydlanych czy plamach z benzyny. Można je także zaobserwować na piórach kolibra hawańskiego, kiedy lata po archipelagu kubańskim.

Paedophryne amauensis
Paedophryne amauensis / autor: Rittmeyer EN, Allison A, Gründler MC, Thompson DK, Austin CC / licencja: CC BY 2.5

Przeczytaj również: 7 rzeczy, których nie wiedziałeś o pingwinach

Najmniejszy płaz: Paedophryne amauensis

Najmniejszym płazem, a zarazem najmniejszym kręgowcem na świecie jest żaba, która mierzy 7,7 milimetra długości. Ta ropucha jest mniejsza od paznokcia dorosłego człowieka. Żyje tylko w Papui-Nowej Gwinei, która jest drugim co do wielkości, po Australii, państwem w Oceanii.

Podobnie jak brookesia micra, to zwierzę zostało odkryte dopiero w XXI wieku. W 2009 roku dwóch amerykańskich naukowców, podczas wyprawy naukowej do tropikalnych lasów Papui-Nowej Gwinei, zobaczyło tego niewielkiego płaza. Ich odkrycie zostało opublikowane w 2012 roku w czasopiśmie naukowym PLOS one. Ta żaba potrafi wykonywać skoki, które mierzą trzydziestokrotność długości jej ciała! Żyje w ściółce leśnej lasów tropikalnych. Jest aktywna głównie po zmierzchu i żywi się małymi bezkręgowcami. 

Scydosella musawasensis
Scydosella / autor: Alexey Polilov / licencja: CC BY 4.0

Najmniejszy owad na świecie: Scydosella

Najmniejszy owad i najmniejszy chrząszcz na świecie mierzy niewiele ponad 0,3 milimetra długości. Niewiele wiadomo o zasięgu występowania tego owada, który został odkryty w Nikaragui w 1999 roku przez Wesleya Halla z University of Nebraska State Museum. Później został jeszcze  zauważony w 2015 roku przez rosyjskiego naukowca Aleksieja Poliłowa w Kolumbii.

Ze względu na małe rozmiary w drodze ewolucji te owady straciły część ważnych elementów budowy swojego ciała, takich jak serce czy żołądek. Są tak niewielkie, że według naukowców nie mogłyby być już mniejsze, gdyż nie funkcjonowałby ich układ nerwowy i rozrodczy. 

Paedocypris to najmniejszy kręgowiec na świecie
Paedocypris to najmniejszy kręgowiec na świecie/Wikimedia Commons/Aquaristikhaus

Najmniejsza ryba na świecie: Paedocypris

Do 2012 roku była uważana za najmniejszego kręgowca na świecie. Potem jednak opublikowane zostało odkrycie paedophryne amauensis i to malutkie zwierzę może być już tylko uważane za najmniejszą rybę. Mierzy od 8 do 10 milimetrów długości. Występuje w strumieniach i bagnach wysp Borneo, Sumatra i Bintan w Azji Południowo-Wschodniej. 

Została odkryta w 1996 roku przez Maurice'a Kottelata i Tan Heok Hui z Raffles Museum of Biodiversity Research w Singapurze. Żywi się planktonem. Ze względu na rozwój rolnictwa w Malezji i Indonezji, tereny bagniste, na których żyje ta ryba, kurczą się. W tych okolicach dochodzi również do silnych pożarów lasów. Te trudności sprawiają, że paedocypris jest gatunkiem bliskim wyginięcia.

Przeczytaj również: 

Marsjański dron rozbłysnął dziwnym światłem

Skarb Montezumy — co mówią naukowcy?

Oto żywe elektrownie